Chính quyền Trump cáo buộc bà Lisa Cook đã gian lận thế chấp tại ba bất động sản trước khi nhậm chức năm 2022. Cụ thể, bà bị cho là khai báo sai thông tin để hưởng lãi suất thấp hơn và nhận ưu đãi thuế. Bộ Tư pháp Mỹ cũng đã mở điều tra hình sự và gửi trát hầu tòa ở bang Georgia và Michigan.
Tuy nhiên, bà Cook – nữ thống đốc da màu đầu tiên của Fed – bác bỏ toàn bộ cáo buộc, khẳng định “chưa bao giờ thực hiện hành vi gian lận thế chấp”. Bà cũng lập luận rằng, ngay cả khi những cáo buộc này đúng, thì chúng xảy ra trước khi bà được Thượng viện Mỹ phê chuẩn và không thể là cơ sở hợp pháp để sa thải.
Tuần trước, bà Cook đã kiện Tổng thống Trump và chính Fed, cho rằng Nhà Trắng dùng cáo buộc làm cái cớ để loại bà vì bất đồng quan điểm chính sách tiền tệ.
Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang Lisa Cook
Quyết định của tòa án mang ý nghĩa gì?
Thẩm phán Jia Cobb cho rằng luật thành lập Fed chỉ cho phép sa thải thống đốc “vì lý do chính đáng” và điều này phải liên quan đến hành vi trong nhiệm kỳ hoặc năng lực thực thi nhiệm vụ. Bà nhấn mạnh “không thể dùng hành vi trước khi nhậm chức” để làm cơ sở cho việc bãi nhiệm.
Phán quyết tạm thời chưa giải quyết dứt điểm vụ việc nhưng tạo tiền lệ quan trọng: lần đầu tiên tòa án liên bang xem xét ranh giới quyền lực của tổng thống đối với Fed. Giới quan sát dự đoán vụ kiện có thể sẽ lên tới Tòa án Tối cao Mỹ.
Nếu ông Trump thành công, điều này có thể thay đổi căn bản mức độ độc lập của Fed – một nguyên tắc được coi là nền tảng để kiểm soát lạm phát và giữ ổn định kinh tế.
Bối cảnh chính sách tiền tệ có ảnh hưởng ra sao?
Ông Trump nhiều lần gây sức ép buộc Fed hạ lãi suất nhanh và mạnh. Ông chỉ trích Chủ tịch Jerome Powell về cách điều hành chính sách tiền tệ, trong khi thị trường dự đoán Fed sẽ cắt giảm lãi suất tại cuộc họp ngày 16–17/9 tới.
Trong khi đó, Nhà Trắng chưa đưa ra bình luận chính thức về phán quyết mới. Bản thân ông Trump cũng từ chối trả lời báo chí khi được hỏi về quyết định của tòa.
Vụ việc cho thấy cuộc đối đầu ngày càng gay gắt giữa Nhà Trắng và Fed và kết quả của nó có thể ảnh hưởng trực tiếp đến cách Mỹ điều hành nền kinh tế trong bối cảnh lạm phát và tăng trưởng đầy biến động.
Kì Lân (Theo Reuters)
