Sau khi tòa nhà “Hàm cá mập” được phá dỡ và công tác thi công mở rộng được triển khai, những ngày gần đây, diện mạo mới của Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục (Hà Nội) đang dần thành hình. Không gian thông thoáng, mở rộng đã bước đầu lộ diện, trở thành tâm điểm chú ý của người dân và giới chuyên môn.
Tuy nhiên, những hình ảnh ban đầu về quảng trường cũng tạo nên nhiều luồng ý kiến khác nhau, thậm chí trái chiều, liên quan đến tính thẩm mỹ, công năng cũng như sự hài hòa với cảnh quan khu vực Hồ Gươm.
Để làm rõ hơn về phương án thiết kế và định hướng chỉnh trang Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, Người Đưa Tin đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Mạnh Cường - Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch Kiến trúc Đô thị, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội – đơn vị trực tiếp tham gia nghiên cứu, tư vấn phương án cải tạo không gian quan trọng này.

Ông Nguyễn Mạnh Cường - Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch Kiến trúc Đô thị, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội.
Theo ông Cường, việc đưa hình ảnh công trình lên mạng xã hội những ngày gần đây chưa phản ánh đầy đủ thực tế.
"Khi trực tiếp đến tham quan, nhất là dịp lễ A80 vừa qua, có thể thấy người dân đón nhận, ủng hộ rất tích cực. Công trình đã trở thành điểm nhấn để người dân theo dõi các hoạt động diễu hành và chúng tôi nhận được nhiều phản hồi trực tiếp mang tính tích cực từ những người trải nghiệm không gian này. Ngược lại, một số ý kiến trái chiều trên mạng xã hội, chúng tôi chưa rõ xuất phát từ đâu. Cần nhấn mạnh rằng, đánh giá một thiết kế phải dựa trên nhiều yếu tố đầu vào, không thể chỉ nhìn cảm quan bên ngoài", ông Cường nói.
Đại diện đơn vị tư vấn này cho biết, hiện phương án thiết kế mới của Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục đang ở giai đoạn đầu, chưa hoàn thiện. Sau phân kỳ một sẽ còn nhiều hạng mục tiếp theo, trong đó có những công trình đang sửa chữa, cải tạo tại khu vực bên cạnh màn hình LED. Vì vậy, thiết kế cần có sự đồng bộ, kết nối với tổng thể không gian xung quanh.
"Có ý kiến cho rằng thiết kế của công trình cũ, lạc hậu nhưng thực tế không phải vậy. Chúng tôi lựa chọn màu vàng nhạt để gợi nhớ kiến trúc, cảnh quan phố cổ; đồng thời bố trí màn hình LED lớn như biểu tượng của sự hiện đại, phản ánh tinh thần thời đại. Ý tưởng của chúng tôi là tạo ra sự tổng hòa hài hòa, không gian không quá cũ, cũng không quá mới, vừa có bệ đỡ truyền thống vừa thể hiện yếu tố hiện đại.
Bên cạnh đó, chúng tôi thiết kế mái hiên nối với nhà số 7 – một hình ảnh quen thuộc với người dân quanh khu vực Tràng Tiền, nhằm gợi cảm giác thân thiện, gần gũi với không gian đô thị cổ kính. Mục tiêu là tránh để công trình trở nên lạc nhịp trong bối cảnh đô thị văn hiến, truyền thống của Thủ đô", ông Nguyễn Mạnh Cường giải thích.

Màn hình LED mới được lắp đặt tại Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục với màu sắc đỏ, vàng được cho là quá nổi bật, chưa hài hòa với cảnh quan chung của hồ Gươm.
Ông Nguyễn Mạnh Cường cho biết, trong những ý kiến trái chiều vẫn có nhiều góp ý mang tính xây dựng, thể hiện mong muốn Thủ đô ngày càng đẹp hơn. Đơn vị tư vấn thiết kế luôn lắng nghe và tiếp thu các ý kiến này. Thực tế, không gian được xây dựng cho cộng đồng, không dành riêng cho bất kỳ cá nhân nào. Sau khi hoàn thành giai đoạn một, đơn vị sẽ tiếp tục ghi nhận phản hồi để điều chỉnh, hoàn thiện, nhằm bảo đảm sự hài hòa và được người dân đón nhận, để nơi đây trở thành một không gian công cộng có ý nghĩa.
"Khi công trình được hoàn thiện và tiếp thu đầy đủ các ý kiến góp ý, Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục sẽ trở thành một không gian quen thuộc với người dân Hà Nội - nơi có thể đến vào cuối tuần, buổi tối xem biểu diễn ca nhạc, tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí hay đơn giản là dạo bộ quanh Hồ Gươm. Ban đầu, có thể nhiều người chưa quen với diện mạo mới, nhưng theo thời gian, hình ảnh này sẽ dần trở nên gần gũi, được chấp nhận và trở thành một điểm đến hấp dẫn của Thủ đô", đại diện đơn vị tư vấn chia sẻ.
Cũng theo ông Cường, Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục không phải là một công trình kiến trúc đơn thuần mà là một tiện ích đô thị. Màn hình LED tại quảng trường có chức năng tuyên truyền, giới thiệu và quảng bá hình ảnh của thành phố. Về mặt kiến trúc, nhóm thiết kế không đi theo xu hướng cổ điển như các phố cổ xung quanh mà chủ động giản lược, đưa về hình thức đơn giản, chú trọng mảng khối và màu sắc. Đặc biệt, thiết kế đã được tính toán để hài hòa với công trình lân cận – nơi tiếp giáp màn hình LED, nhằm tạo nên một tổng thể phù hợp với không gian hiện tại.
Ông Cường cũng cho rằng, nếu lựa chọn phương án cổ điển hơn, phản ứng dư luận có thể còn tiêu cực hơn trong bối cảnh cộng đồng có những quan điểm thẩm mỹ khác nhau: người ưa chuộng hiện đại, người lại thích cổ điển. Vì vậy, nhóm tư vấn đã chọn giải pháp dung hòa, nằm ở khoảng giữa để đáp ứng các mong muốn đa dạng của cộng đồng.

Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục được mở rộng lên 1,4ha.
Trong giai đoạn tiếp theo, đơn vị tư vấn sẽ tiếp tục nghiên cứu, xem xét và lắng nghe ý kiến phản hồi. Bên cạnh những bình luận trên mạng xã hội, họ còn tiến hành khảo sát, điều tra xã hội học với người dân trực tiếp tham gia, sinh hoạt trong không gian này. Chỉ khi nắm bắt được ý kiến thực tế từ người sử dụng, đơn vị mới hiểu rõ nhu cầu của cộng đồng.
"Chúng tôi tin rằng, sau khi lắng nghe đầy đủ ý kiến đóng góp của người dân, đơn vị sẽ đưa ra được phương án hài hòa, phù hợp nhất với thời điểm công trình hoàn thành", ông Nguyễn Mạnh Cường nói.