Chuẩn bị kỹ cho dự án tái định cư
Ngày 1/10, Chủ tịch UBND Tp.HCM ông Nguyễn Văn Được cùng đoàn công tác đã đi thực tế kiểm tra tiến độ dự án đường Vành đai 3, cao tốc Tp.HCM - Mộc Bài; các dự án, quỹ đất bố trí tái định cư và làm việc với phường, xã có liên quan về công tác bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB) tái định cư.
Tại buổi kiểm tra, đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường Tp.HCM (Sở NN&MT) thông tin, dự án thành phần 3 bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cao tốc Tp.HCM – Mộc Bài đoạn qua Tp.HCM có chiều dài khoảng 24,7km đi qua địa bàn 5 xã gồm: xã Phú Hòa Đông, Nhuận Đức, Thái Mỹ, Củ Chi, Tân An Hội. Tổng diện tích bị ảnh hưởng khoảng 220,097ha với 2.189 trường hợp bị thu hồi.

Ông Nguyễn Văn Được, Chủ tịch UBND Tp.HCM (bên phải), khảo sát tại dự án. (Ảnh: N.Q.).
Cụ thể, xã Phú Hòa Đông ảnh hưởng khoảng 1.156 trường hợp; xã Nhuận Đức ảnh hưởng khoảng 669 trường hợp; xã Thái Mỹ ảnh hưởng khoảng 255 trường hợp; xã Củ Chi ảnh hưởng khoảng 77 trường hợp và xã Tân An Hội ảnh hưởng khoảng 32 trường hợp.
Tính đến ngày 23/9, có 3 xã đã hoàn thành việc xác nhận nguồn gốc, tình trạng pháp lý nhà, đất và tài sản gắn liền với đất (xã Tân An Hội và Củ Chi, xã Thái Mỹ). Xã Phú Hòa Đông và Nhuận Đức đang tiếp tục thực hiện công tác xác nhận nguồn gốc, tình trạng pháp lý nhà, đất và tài sản gắn liền với đất.
Phối cảnh quanh dự án.
Hiện, dự án có 2 khu vực bồi thường tại Củ Chi (Tp.HCM) và Tây Ninh (đã bàn giao hơn 50% mặt bằng). Tuy nhiên, phương án bồi thường ở Tây Ninh gặp khó khăn, tăng thêm 2.100 tỷ đồng nên địa phương này đề nghị Tp.HCM hỗ trợ.
Tại Tp.HCM, dự kiến tháng 10-11/2025 sẽ phê duyệt phương án bồi thường. Tiến độ hiện đang chậm hơn kế hoạch nhưng vẫn đảm bảo đủ mặt bằng để khởi công từ tháng 1/2026 theo hình thức cuốn chiếu.
Ông Trần Quang Lâm, Giám đốc Sở Xây dựng Tp.HCM cho biết, Sở Xây dựng sẽ thúc đẩy việc chuẩn bị nền tái định cư để thuận lợi đàm phán với nhà đầu tư. Dự án tái định cư dưới 500 tỷ đồng, địa phương có thể chủ động triển khai bằng hình thức chỉ định thầu.
Đẩy mạnh giải phóng mặt bằng
Tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND Tp.HCM ông Bùi Xuân Cường nhấn mạnh, dự án cao tốc Tp.HCM – Mộc Bài là công trình trọng điểm quốc gia với khối lượng giải phóng mặt bằng rất lớn. Riêng Tp.HCM có hơn 2.000 hộ bị ảnh hưởng.
Hiện, tiến độ giải phóng mặt bằng chậm khoảng 2 tháng do vướng thủ tục thuê tư vấn thẩm định theo Luật Đấu thầu. Thành phố phấn đấu niêm yết giá đất trong tháng 10/2025 để đồng bộ triển khai.
Sở NN&MT đã biệt phái cán bộ về các xã hỗ trợ công tác bồi thường, nhưng các địa phương cần chủ động kiện toàn nhân sự lâu dài. Về xây dựng, thành phần chính sẽ khởi công quý I/2026, hiện đã có 2 nhà thầu nước ngoài và một nhà thầu trong nước đăng ký.

Tp.HCM đẩy nhanh tiến độ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án cao tốc Tp.HCM – Mộc Bài
Theo thông tin từ đại diện UBND Tp.HCM, Thành phố hiện đã phê duyệt dự án với khoảng 805 nền, nhiều hơn so với nhu cầu của cao tốc Mộc Bài, phần còn lại dành cho dự án khác.
Tuy nhiên, do tiến độ chậm, Thành phố đề xuất vận dụng quy định để chỉ định thầu, sớm có nền bố trí. Trường hợp chưa kịp bố trí, thành phố xem xét hỗ trợ tạm cư cho người dân.
Tại buổi làm việc, Chủ tịch UBND Tp.HCM ông Nguyễn Văn Được nhận định, việc giải phóng mặt bằng là nguyên nhân chính khiến giải ngân đầu tư công của Thành phố bị chậm, ảnh hưởng tốc độ phát triển chung. Do đó, cần có những giải pháp đẩy nhanh, nhất là các công trình trọng điểm.
Với dự án cao tốc Tp.HCM - Mộc Bài, Chủ tịch UBND Tp.HCM đề nghị cần khẩn trương lập Ban chỉ đạo vận động bồi thường, giải phóng mặt bằng. Trong tuần này, các xã liên quan phải thành lập ngay ban chỉ đạo hoặc củng cố nếu đã có. Nhiệm vụ trọng tâm của ban chỉ đạo là trực tiếp tuyên truyền, vận động người dân.
Đối với vấn đề tháo gỡ một số khó khăn, lãnh đạo UBND Tp.HCM cũng chỉ đạo Sở Quy hoạch - Kiến trúc biệt phái ngay 5 cán bộ chuyên môn về hỗ trợ các xã; đồng thời giao Công an thành phố kiểm soát chặt địa bàn, ngăn chặn tình trạng "cò hồ sơ" gây nhiễu loạn.
Về giải phóng mặt bằng, khi đã có phương án, dự toán và người dân đồng thuận thì phải phối hợp với Kho bạc Nhà nước để chi trả ngay, rút ngắn thời gian.
Bên cạnh đó, phải bảo đảm chỗ ở trước cho người dân, có thể bốc thăm nền trên bản đồ trong khi chờ hoàn thiện thực địa, hỗ trợ tạm cư và chi phí thuê nhà trong thời gian chờ cấp nền xây dựng...
Cao tốc Tp.HCM - Mộc Bài (giai đoạn 1) dài 51km, đi qua Tp.HCM và Tây Ninh, khởi đầu từ Củ Chi và kết thúc ở Mộc Bài, thời gian thực hiện từ năm 2024-2027. Sơ bộ tổng mức đầu tư là 19.617 tỷ đồng, trong đó, vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư là 1.491 tỷ đồng; vốn vay và các nguồn vốn hợp pháp khác của nhà đầu tư là 8.452 tỷ đồng.
Vốn Nhà nước trong dự án (nếu có) khoảng 478 tỷ đồng; vốn ngân sách Trung ương và thành phố là 9.674 tỷ đồng. Dự án không có nguồn vốn nước ngoài (ODA).
Dự án có quy mô 6 làn xe. Trong giai đoạn 1 đầu tư 4 làn xe tiêu chuẩn và 2 làn dừng khẩn cấp liên tục. Giải phóng mặt bằng một lần theo quy mô 6 làn xe trên toàn tuyến.
Dự án được chia thành 4 dự án thành phần, bao gồm: Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Tp.HCM - Mộc Bài (giai đoạn 1) theo phương thức đối tác công tư (DATP1); đầu tư xây dựng đường gom dân sinh, cầu vượt ngang đường cao tốc (DATP2); bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cao tốc Tp.HCM - Mộc Bài đoạn qua Tp.HCM (DATP3); bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cao tốc Tp.HCM - Mộc Bài đoạn qua tỉnh Tây Ninh (DATP4).
Ngày 24/1/2025, UBND Tp.HCM ban hành Quyết định 338/QĐ-UBND giao nhiệm vụ lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư.
Đến ngày 10/6/2025, UBND Tp.HCM tiếp tục ban hành Quyết định 2879/QĐ-UBND phê duyệt chủ trương đầu tư dự án.
Ngày 11/8/2025, Ban Quản lý dự án huyện Củ Chi đã có Báo cáo 798/BC-BQL về tiến độ, dự kiến thời gian thực hiện toàn bộ dự án khoảng 525 ngày, hoàn thành và đưa vào sử dụng ngày 7/12/2026.
Ông Trần Quang Lâm, Giám đốc Sở Xây dựng Tp.HCM, cho biết, sau khi lựa chọn nhà đầu tư vào cuối năm 2025, dự kiến quý I/2026 sẽ khởi công gói thầu xây dựng chính của tuyến cao tốc Tp.HCM – Mộc Bài.
Phùng Sơn