Với nỗ lực giảm lạm phát đang ở gần mức cao nhất kể từ đầu những năm 1980, ngân hàng trung ương Mỹ đã đưa lãi suất quỹ liên bang lên đến phạm vi 3% -3,25%, mức cao nhất kể từ đầu năm 2008, sau khi tăng lãi suất lên 0,75 điểm phần trăm lần thứ ba liên tiếp.
“Thông điệp chính của tôi không thay đổi kể từ hôm phát biểu ở Jackson Hole”, Chủ tịch Fed Jerome Powell nói trong cuộc họp báo sau cuộc họp của Ủy Ban Thị Trường Mở Liên Bang (FOMC), đề cập đến bài phát biểu về chính sách của mình tại hội nghị chuyên đề hàng năm của Fed vào tháng 8 ở Wyoming.
“FOMC rất kiên quyết để giảm lạm phát xuống 2% và chúng tôi sẽ tiếp tục tăng lãi suất cho đến khi hoàn thành mục tiêu đó”, ông cho biết.
Các đợt tăng lãi suất của Fed bắt đầu từ hồi tháng 3, từ mức gần bằng 0. Đây là những động thái thắt chặt mạnh mẽ nhất của Fed kể từ khi bắt đầu sử dụng lãi suất huy động qua đêm làm công cụ chính sách chính vào năm 1990. Lần duy nhất Fed tăng lãi suất trước đó là vào năm 1994, khi Fed tăng lãi suất lên 2,25 điểm phần trăm. Fed sẽ bắt đầu giảm dần lãi suất vào tháng 7/2023.
Cùng với việc tăng lãi suất ồ ạt, các quan chức Fed chia sẻ dự định tiếp tục tăng lãi suất lên khoảng 4,4% vào cuối năm, cao hơn mức họ đã hình dung gần đây vào tháng 6. Họ cũng dự kiến tăng tỉ lệ một lần nữa vào năm tới, cho đến khi mức quỹ liên bang đạt mức “lãi suất cuối cùng” 4,6% (mức cao nhất kể từ năm 2007) vào năm 2023. Điều đó có nghĩa là Fed sẽ tăng lãi suất 0,25 điểm phần trăm vào năm tới nhưng không giảm.
Các thành viên của FOMC cho biết, họ lo ngại việc tăng lãi suất sẽ gây ra hậu quả. Lãi suất huy động vốn mặc dù là mức lãi suất các ngân hàng áp cho nhau khi cho vay qua đêm, nhưng nó lại ảnh hưởng đến lãi suất các khoản vay của người tiêu dùng, chẳng hạn như vay mua nhà, mua ô tô, hay thẻ tín dụng.
Phát biểu tại một cuộc họp báo, Chủ tịch Jerome Powell nói rằng trước khi các quan chức Fed xem xét việc ngừng tăng lãi suất, họ sẽ phải chắc chắn rằng lạm phát đang trở về mức mục tiêu 2%. Ông tin rằng việc kiềm chế lạm phát là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe lâu dài của thị trường việc làm.
“Nếu chúng ta muốn mở đường cho một thời kỳ khác của một thị trường lao động rất mạnh, chúng ta phải đẩy lùi lạm phát. Tôi ước có cách nào đó để không gây ra những tổn tương, nhưng không có”, ông cho biết.
Chủ tịch Fed Jerome Powell phát biểu tại cuộc họp báo ngày 21/9. Ảnh: Dallas News
Các quan chức Fed cho biết họ đang tìm kiếm một cú “hạ cánh mềm”. Họ sẽ xoay xở để hạ nhiệt nền kinh tế đủ để kiềm chế lạm phát, nhưng không gây ra suy thoái. Tuy nhiên, hầu hết các nhà kinh tế cho rằng việc Fed tăng lãi suất cao theo thời gian sẽ dẫn đến tình trạng thất nghiệp gia tăng, gây ra một cuộc suy thoái toàn diện vào cuối năm nay hoặc đầu năm sau.
“Không ai biết liệu quá trình này có dẫn đến suy thoái hay không, hay nếu có, thì suy thoái đó sẽ nghiêm trọng như thế nào. Điều đó sẽ phụ thuộc vào việc chúng ta hạ lạm phát nhanh như thế nào”, ông Powell nói tại cuộc họp báo.
Các nhà hoạch định chính sách của Fed dự đoán tăng trưởng kinh tế Mỹ sẽ vẫn yếu trong vài năm tới, với tỉ lệ thất nghiệp gia tăng. Họ dự đoán tỉ lệ thất nghiệp sẽ đạt 4,4% vào cuối năm 2023, tăng so với mức hiện tại là 3,7%.
Các quan chức Fed hiện dự đoán nền kinh tế Mỹ chỉ tăng trưởng 0,2% trong năm nay, thấp hơn nhiều so với dự báo tăng trưởng 1,7% của họ chỉ 3 tháng trước. Mức tăng trưởng sẽ vẫn chậm chạp dưới 2% trong giai đoạn 2023-2025, họ cho biết.
Lạm phát lõi - không bao gồm các mặt hàng dễ biến động như thực phẩm và khí đốt – được dự đoán sẽ ở mức 3,1% vào cuối năm 2023, cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% của Fed.
Động thái tăng lãi suất của Fed đi kèm với hy vọng rằng chỉ số lạm phát chính sẽ giảm xuống 5,4% trong năm nay, từ mức 6,3% trong tháng 7. Tóm tắt các dự báo kinh tế sau đó cho thấy lạm phát sẽ giảm xuống mức mục tiêu 2% của Fed vào năm 2025.
Nguyễn Tuyết (Theo CNBC, AP)
