Tình trạng lạm phát cao dai dẳng khiến ngay cả những nhà hoạch định chính sách ôn hòa nhất của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) cũng đồng ý rằng Ngân hàng Trung ương sẽ cần phải thắt chặt chính sách ngay trong năm nay. Cuộc tranh luận giữa họ giờ đây không còn là về việc có siết chính sách hay không, mà là về vấn đề khi nào, Reuters đưa tin.
Fed “đảo chiều” quan điểm
Chủ tịch Fed St. Louis, James Bullard, hôm 6/1 cho biết, Fed có thể tăng lãi suất ngay từ tháng 3, và Fed hiện đang ở "vị thế tốt" để thực hiện các bước chống lạm phát mạnh mẽ hơn, nếu cần.
Chủ tịch Fed San Francisco, Mary Daly, một nhà hoạch định chính sách với quan điểm “bồ câu” từ lâu luôn là đối trọng với quan điểm “diều hâu” của Bullard, tại một sự kiện khác, đã tái khẳng định kỳ vọng của mình về việc tăng lãi suất trong năm nay. Đồng thời, bà cũng cảnh báo rằng việc siết chặt chính sách quá mức có thể gây hại cho thị trường việc làm.
Còn Chủ tịch Fed Minneapolis, Neel Kashkari, đầu tuần này cho biết, ông dự kiến sẽ có 2 đợt tăng lãi suất trong năm nay. Quan điểm hiện tại của vị quan chức Fed này cũng trái ngược hoàn toàn với quan điểm của chính ông hồi trước. Trước đây, Kashkari cho rằng Fed sẽ không tăng lãi suất cho đến năm 2024.
Các nhà hoạch định chính sách của Fed hiện đang chia thành 2 nhóm, gồm “nhóm những người muốn thắt chặt chính sách và nhóm những người muốn thắt chặt chính sách nhanh hơn nữa”, Bill Nelson, người từng là chuyên gia kinh tế tại Fed, và hiện là nhà kinh tế trưởng tại Viện Chính sách Ngân hàng, cho biết. Hầu hết các nhà hoạch định chính sách của Fed vẫn nằm trong nhóm đầu tiên, Nelson cho biết thêm.
Đó là một sự thay đổi lớn so với tình hình chỉ vài tháng trước, khi các nhà hoạch định chính sách của Fed được chia thành 3 nhóm, gồm nhóm những người ủng hộ việc siết chặt chính sách nhanh hơn, nhóm những người muốn một cách tiếp cận chậm hơn, và nhóm những người không ủng hộ các đợt nâng lãi suất trong năm nay hoặc thậm chí vài năm nữa.
Nhưng lạm phát đang cao hơn gấp đôi so với mức mục tiêu của Fed (2%) và Fed đang chứng kiến sự lung lay trong niềm tin rằng hàng triệu công nhân thất nghiệp do Covid-19 sẽ nhanh chóng quay trở lại lực lượng lao động, và rằng những hạn chế của chuỗi cung ứng đẩy lạm phát tăng lên sẽ sớm giảm bớt.
Vì vậy, thay vì kiên nhẫn chờ đợi, Fed đã đưa ra tín hiệu sẵn sàng hành động.
Cần thận trọng với mỗi bước đi
Tháng trước, lãnh đạo các chi nhánh của Fed đã đồng ý kết thúc chương trình mua tài sản vào tháng 3 và dự kiến sẽ có ít nhất 3 đợt tăng lãi suất trong năm nay.
Biên bản cuộc họp chính sách tháng 12 được công bố hôm 5/1 cho thấy, một số nhà hoạch định chính sách của Fed muốn tiến hành siết chặt chính sách nhanh hơn nữa, bao gồm cả việc thu hẹp bảng cân đối kế toán trị giá 8 nghìn tỷ USD của Fed.
Tuy việc giảm bảng cân đối kế toán bằng cách không tái đầu tư chứng khoán đáo hạn được đưa ra thảo luận, nhưng không có quyết định nào về thời điểm được đưa ra, Bloomberg cho biết.
Hôm 6/1, Bullard cho biết ông và các đồng nghiệp của mình tại Fed đã rất ngạc nhiên về mức độ lan rộng của lạm phát và đã tính đến trường hợp phải thực hiện những động thái tích cực hơn để chống lại lạm phát.
"Sẽ hợp lý nếu bắt đầu sớm hơn, vì vậy, dựa trên dữ liệu mà chúng tôi có đến hôm nay, tôi cho rằng khả năng chắc chắn là tháng 3" (Fed sẽ hành động), Bullard nói với các phóng viên sau buổi tọa đàm tại Hiệp hội Phân tích Đầu tư Tài chính (CFA) của St. Louis.
"Các đợt nâng lãi suất tiếp theo trong năm 2022 có thể được tiến hành nhanh hay chậm hơn tùy thuộc vào diễn biến của lạm phát", ông nói.
Bullard cũng cho biết thêm rằng, Fed "đang ở vị thế tốt để thực hiện các bước bổ sung khi cần thiết để kiểm soát lạm phát, bao gồm thu hẹp quy mô bảng cân đối kế toán, tăng lãi suất chính sách và điều chỉnh thời gian và tốc độ tăng lãi suất chính sách tiếp theo".
Phát biểu tại một sự kiện của Ngân hàng Trung ương Ireland, Daly cho rằng Fed nên tăng lãi suất trong năm nay. Nhưng bà cũng cảnh báo: “Nếu chúng ta hành động quá quyết liệt để kiềm chế lạm phát cao gây ra bởi sự mất cân bằng cung - cầu, chúng ta sẽ không thực sự làm được nhiều điều để giải quyết các vấn đề của chuỗi cung ứng. Nhưng chúng ta sẽ hoàn toàn thu hẹp nền kinh tế về khía cạnh rằng sẽ có ít việc làm hơn”.
Với lãi suất thấp như hiện tại - mức gần 0 mà Fed đã giữ kể từ tháng 3/2020 – “việc tăng lãi suất lên một chút không giống như hạn chế nền kinh tế”, bà cho biết.
Daly ủng hộ việc tăng tốc quá trình rút lại gói kích thích kinh tế, nhưng không đưa ra ý kiến về việc thu hẹp bảng cân đối kế toán sau đó.
“Việc giảm bảng cân đối kế toán lại là chuyện khác, vì bước đi này sẽ chỉ diễn ra sau khi chúng tôi đã bắt đầu bình thường hóa lãi suất liên bang”, Daly cho biết.
Minh Đức (Theo Reuters, Bloomberg)