Giá xăng dầu trong nước không phản ánh đúng chi phí kinh doanh

Bộ Công Thương vừa có báo cáo về tình hình sản xuất công nghiệp và hoạt động thương mại 9 tháng năm 2022.

Tại báo cáo này, Bộ Công Thương nêu rõ, thời gian qua, doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu giảm mức chiết khấu trong hệ thống phân phối, giá xăng dầu trong nước không phản ánh đúng chi phí kinh doanh xăng dầu, dẫn đến việc ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, nhất là ở khâu bán lẻ.

Vì thế, có hiện tượng nhiều doanh nghiệp thu hẹp hoạt động kinh doanh, bán hàng cầm chừng và thiếu nguồn cung cục bộ tại một số cửa hàng bán lẻ xăng dầu.

Theo báo cáo của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), hai nhà máy lọc dầu trong nước gồm Nghi Sơn và Bình Sơn đều đang vận hành ở công suất tối đa, quý III dự kiến sản xuất 3,9 triệu m3 (chiếm 72% tổng nhu cầu) và quý IV dự kiến sản xuất 4,4 triệu m3 (chiếm 80% tổng nhu cầu).

Nhà máy lọc hóa dầu Bình Sơn dự kiến sẽ vận hành ở mức công suất 105% trong 6 tháng cuối năm để cung ứng xăng dầu cho thị trường.

Việc duy trì nguồn cung xăng dầu ổn định cho thị trường trong nước, góp phần thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát và hỗ trợ phục hồi kinh tế. Do đó, Bộ Công Thương đã chỉ đạo các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu tiếp tục thực hiện nghiêm kế hoạch phân giao tổng nguồn và hạn mức nhập khẩu tối thiểu đã được phê duyệt.

Ngoài ra, cơ quan này cũng chỉ đạo tham chiếu khả năng cung cấp xăng dầu cho thị trường của các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu trong nước, khả năng sản xuất của Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn, nhà máy lọc dầu Bình Sơn và ý kiến của các Bộ, ngành chức năng, hiệp hội ngành hàng liên quan để xây dựng, ban hành Quyết định phân bổ hạn mức nhập khẩu xăng dầu tăng thêm trong quý IV để bảo đảm nguồn cung xăng dầu cho thị trường trong nước, bảo đảm an ninh năng lượng, kiên quyết không để xảy ra thiếu hụt nguồn cung trong mọi tình huống.

Liên quan đến mức chiết khấu xăng dầu, tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9/2022 ngày 1/10 vừa qua, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, hiện nay, mức chiết khấu là mức giảm giá của đơn vị bán xăng dầu, có thể là các doanh nghiệp đầu mối, tổng đại lý, đại lý, thương nhân phân phối bán cho các đối tượng khác.

Hiện không có quy định về mức chiết khấu cho kinh doanh xăng dầu và việc điều hành giá xăng dầu theo nguyên tắc thị trường nhưng có sự quản lý của Nhà nước. Nhà nước không điều chỉnh mức chiết khấu trong kinh doanh xăng dầu, chỉ quản lý giá bán lẻ mặt hàng xăng dầu.

“Đây là giá trần, khi doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu bán xăng dầu thì họ bán bằng giá này, nhưng chiết khấu một mức độ nào đó cho người mua", ông Hải nhấn mạnh.

Lãnh đạo Bộ Công Thương cũng chỉ rõ, có việc mức chiết khấu được thỏa thuận khi nguồn cung xăng dầu dồi dào hoặc giá thế giới có xu hướng giảm. Với việc điều hành rất công khai, minh bạch, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu nắm bắt được xu hướng tăng hay giảm giá xăng dầu.

Nếu có xu hướng giảm thì các doanh nghiệp đầu mối và các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu tăng mức chiết khấu để đẩy lượng bán ra, khi giá tăng lên họ lại giảm mức chiết khấu đi.

Cũng theo Thứ trưởng, việc điều hành xăng dầu chú ý đến các nhóm lợi ích gồm lợi ích của doanh nghiệp sử dụng xăng dầu làm đầu vào và người tiêu dùng (100 triệu dân Việt Nam). Thứ hai là của doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu. Lợi ích thứ 3 là tổng thể về kinh tế vĩ mô, ví dụ như chỉ số giá tiêu dùng, lạm phát, CPI, lớn hơn nữa là GDP.

Tại kỳ điều chỉnh ngày 3/10, liên Bộ Công Thương - Tài chính quyết định giảm thêm 1.050 đồng trên mỗi lít xăng E5 RON 92, trong khi giá xăng RON 95 giảm 1.140 đồng/lít. Sau khi giảm, mức giá bán lẻ tối đa với xăng E5 RON 92 là 20.730 đồng/lít và xăng RON 95 là 21.440 đồng/lít.

Tương tự, giá dầu kỳ điều hành này được điều chỉnh giảm nhẹ. Cụ thể, dầu diesel giảm 330 đồng/lít còn 22.200 đồng/lít. Hiện, giá dầu vẫn cao hơn giá xăng trong nước.

Như vậy, giá xăng trong nước đã có lần giảm thứ 4 liên tiếp. Tính đến nay, mặt hàng này đã trải qua 26 lần điều chỉnh giá, trong đó có 13 lần tăng và 12 lần giảm, một lần giữ nguyên. Hiện, giá xăng E5 RON 92 và RON 95 đang ở quanh mức 20.500-21.500 đồng/lít, mức thấp nhất từ đầu năm đến nay và tương đương thời điểm đầu tháng 10/2021.

Hiện, dư địa quỹ bình ổn xăng dầu của một số doanh nghiệp đầu mối tiếp tục dương lớn. Trong đó, tính đến 21/9, Petrolimex dương 917 tỷ đồng, PVOil âm 795 tỷ đồng, Saigon Petro 249,1 tỷ đồng, Petimex là 298 tỷ đồng....