Viên ngọc hoang sơ giữa rừng già
Tìm về xã Nâm Nung (huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông), chúng tôi được người dân kể lại nhiều câu chuyện kỳ bí về thác Leng Ôm R'ver (theo tiếng M’nông có nghĩa là "thác con voi"). Nơi đây không chỉ mang vẻ đẹp hoang sơ mà còn ẩn chứa những truyền thuyết linh thiêng đã ăn sâu vào tiềm thức của người bản địa.
Cách trung tâm xã Nâm Nung khoảng 10km, thác Leng Ôm R’ver ẩn mình giữa những cánh rừng nguyên sinh thuộc Khu bảo tồn thiên nhiên Nâm Nung. Nơi đây mang trong mình vẻ đẹp thơ mộng với không khí trong lành, mát mẻ quanh năm. Trải qua bao thăng trầm, thác vẫn giữ nguyên nét mộc mạc của thiên nhiên đại ngàn.
Nhìn từ xa, thác Leng Ôm R’ver như hình dáng một con voi khổng lồ đang nằm phun nước giữa vùng xanh mát, mang đến cảm giác vừa hùng vĩ vừa bình yên. Không chỉ vậy, dòng nước trong vắt chảy qua những tảng đá lớn nhỏ, tạo nên khúc nhạc núi rừng du dương, níu chân lữ khách trên hành trình đi khám phá.
Thác Leng Ôm R’ver ẩn mình giữa những cánh rừng nguyên sinh.
Giữa vẻ đẹp thuần khiết ấy, người M’Nông nơi đây vẫn truyền tai nhau câu chuyện về sự tích của thác Leng Ôm R'ver. Bà H’Thương, Phó Chủ tịch UBND xã Nâm Nung chia sẻ: "Già làng xưa kia là người hiểu rõ nhất câu chuyện này, nhưng ông đã về với Yàng (trời). Giờ đây, tôi chỉ còn được nghe cha mình kể lại vào mỗi tối. Theo phong tục người M’Nông, chuyện linh thiêng thế này không được kể vào ban ngày, mà chỉ được kể ban đêm".
Chuyện kể rằng, vào một đêm trăng mờ khi nguyệt thực và nhật thực giao hòa, một giọt nhầy như mủ chuối rơi ngang dòng nước. Ngay lập tức, dòng nước tại vị trí này bỗng đóng băng, hóa thành hình một con voi khổng lồ. Ngay bên cạnh thác có một ụ cát lớn, bà con vẫn trồng mì, trồng lúa đồi mà không biết rằng nơi này là vùng linh thiêng.
Một đêm nọ, già làng mơ thấy thần linh hiện về, trách rằng muốn về với dân làng nhưng dân làng chẳng cho ăn thịt gà, uống rượu cần. Nếu muốn thần về, thì sáng mai khi mặt trời chưa mọc, hãy ra thác nhìn xem đống cát hướng về phía nào. Nếu hướng về bon làng (thuộc địa phận xã Nâm Nung) thì mùa màng sẽ bội thu, nếu quay về phía bên kia (tức khu vực rừng bảo tồn của xã Quảng Sơn, huyện Đắk G’long, tỉnh Đắk Nông) thì báo hiệu năm đó sẽ mất mùa.
Dòng nước trắng xóa chảy trên những tảng đá lớn.
Người M’Nông từ lâu đã sống hòa mình với thiên nhiên, núi rừng nên tin rằng những điềm báo từ thần linh là thật. Sáng sớm hôm sau, già làng ra thác, thấy đống cát vẫn hướng về phía bon mình. Quả nhiên, năm ấy mùa màng tốt tươi, lúa mì đầy kho. Dân làng tổ chức lễ cúng lớn tạ ơn giàng và thần thác đã phù hộ.
Thế nhưng, 3 năm sau, người dân bất ngờ phát hiện đống cát bên thác đã dịch chuyển sang phía rừng bảo tồn thuộc địa bàn xã Quảng Sơn. Kỳ lạ hơn, nơi từng là ụ cát thiêng trên đất Nâm Nung giờ hóa thành một hố nước sâu hun hút, lạnh lẽo đến mức không ai dám bén mảng lại gần. Cũng trong năm ấy, như một lời cảnh báo ứng nghiệm, mùa màng bên xã Quảng Sơn bội thu, trong khi đồng ruộng ở Nâm Nung lại héo úa, thất bát kéo dài.
Từ đó, dân làng càng thêm tin vào sự linh thiêng của thác Leng Ôm R'ver, coi nơi đây là chốn linh thiêng giữa đại ngàn, không ai dám mạo phạm. "Có một điều kiêng kỵ mà du khách cần biết, đó là khi đến thác Leng Ôm R'ver chơi, tuyệt đối không được nói bậy, không được lặp đi lặp lại lời nói nhiều lần. Nếu không, sẽ gặp điều chẳng lành. Bởi vậy, mỗi lần đưa khách đến thăm quan tại thác, tôi đều dặn mọi người một cách cẩn thận trước khi đi", bà H’Thương chia sẻ.
Nơi đây mang trong mình vẻ đẹp hoang sơ, thơ mộng với không khí trong lành, mát mẻ quanh năm.
Cần đầu tư bài bản để đánh thức tiềm năng
Thác Leng Ôm R'ver ngày nay vẫn giữ được vẻ hoang sơ nguyên vẹn, chưa bị bàn tay của con người tác động.
Trong tiếng chim rừng thánh thót, tiếng nước chảy róc rách hòa quyện cùng gió đại ngàn, du khách có thể thả mình vào thiên nhiên, hít hà hơi sương mát lành, đắm chìm trong làn nước trong vắt để quên đi mọi ồn ào nơi phố thị.
Theo bà H’Thương, Phó Chủ tịch UBND xã Nâm Nung, từ bao đời nay, thác Leng Ôm R’ver luôn gắn bó mật thiết với bà con đồng bào M’Nông ở xã Nâm Nung. Đây là thác nước không bao giờ cạn và là nơi cung cấp nguồn nước ngọt trong lành, dồi dào cho bon làng.
Người dân không khỏi thích thú khi được hòa mình với không khi trong lành, mát mẻ xung quanh thác.
Thời gian qua, chính quyền địa phương đã chủ động triển khai nhiều giải pháp nhằm đánh thức tiềm năng du lịch còn ẩn mình tại thác Leng Ôm R'ver. Công tác tuyên truyền, vận động người dân cùng chung tay giữ gìn cảnh quan và khai thác du lịch bền vững được đẩy mạnh, đặc biệt là thông qua sự đồng hành của Tổ du lịch cộng đồng Yôk Nâm Nung.
Theo đó, Tổ du lịch thường xuyên giới thiệu với du khách trong và ngoài tỉnh về vẻ đẹp hoang sơ, huyền bí của thác Leng Ôm R'ver, cũng như giá trị văn hóa bản địa. Khi có du khách có nhu cầu tham quan, các thành viên trong Tổ không ngại đường rừng xa xôi, sẵn sàng làm hướng dẫn viên, trực tiếp dẫn đường để du khách có thể tận mắt chiêm ngưỡng cảnh sắc thiên nhiên và lắng nghe những câu chuyện kỳ bí nơi núi rừng.
Thời gian qua, thác Leng Ôm R'ver đã thu hút sự quan tâm của nhiều du khách trong và ngoài tỉnh.
Những năm gần đây, thác Leng Ôm R'ver ngày càng được nhiều du khách trong và ngoài nước biết đến. Vào các dịp lễ, Tết, lượng người đến đây tham quan, vui chơi rất đông đúc, tạo không khí rộn ràng giữa đại ngàn.
Nhằm nâng cao trải nghiệm cho du khách, chính quyền địa phương đã huy động các nghệ nhân dân gian biểu diễn các tiết mục văn hóa đặc sắc, giúp du khách trải nghiệm ẩm thực truyền thống và góp phần lan tỏa bản sắc truyền thống của cộng đồng.
Tuy nhiên, theo Phó Chủ tịch UBND xã Nâm Nung, để khai thác hiệu quả và phát huy trọn vẹn tiềm năng du lịch của thác Leng Ôm R'ver, rất cần sự quan tâm, đầu tư đồng bộ từ các cấp có thẩm quyền. Trước mắt, cần hỗ trợ kinh phí xây dựng hạ tầng giao thông, cơ sở lưu trú, biển cảnh báo an toàn tại các khu vực nguy hiểm.
Bên cạnh đó, việc mở các lớp tập huấn, đào tạo kỹ năng làm du lịch cho người dân và thành viên Tổ du lịch cộng đồng cũng là yếu tố then chốt, góp phần xây dựng hình ảnh điểm đến thân thiện, chuyên nghiệp và bền vững.
Khánh Ngọc
