“Giậm chân tại chỗ” trong vấn đề Idlib, Nga, Thổ về đâu trong "cơn nhức nhối" ở Syria?

Theo Middleeastey, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đã không đạt được thỏa thuận mới về Idlib liên quan đến đường cao tốc M4, một quan chức cấp cao của Thổ Nhĩ Kỳ nói với Middle East Eye hôm thứ Năm.

Ông Lavrov và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu đã có cuộc gặp tại thị trấn Antalya bên bờ biển phía nam Thổ Nhĩ Kỳ vào hôm thứ Tư, thảo luận về các vấn đề nổi bật và các lĩnh vực hợp tác song phương giữa hai nước.

“Chúng tôi đã thảo luận về những nỗ lực nhằm tạo ra một khu phi quân sự ở Idlib. Chúng tôi đã đạt được một thỏa thuận về vấn đề này và cùng nhau bày tỏ quan điểm của mình để đạt được một giải pháp hòa bình cho cuộc khủng hoảng Syria với Liên Hợp Quốc ”, ông Lavrov nói với các nhà báo thông qua một phiên dịch viên.

Tuy nhiên, quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cho biết không có thỏa thuận mới nào mà các bên đạt được.

Sau nhiều tháng giao tranh ở Idlib hồi năm ngoái, trong đó Thổ Nhĩ Kỳ mất hàng chục binh sĩ trong cuộc chiến chống lại lực lượng của Tổng thống Syria Bashar al-Assad và các đồng minh của ông, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đã ký một thỏa thuận ngừng bắn nhằm khôi phục hòa bình trong khu vực.

Cả hai nước vào thời điểm đó đã đồng ý tạo ra một hành lang an toàn rộng 12 km trên đường cao tốc chiến lược M4 nối Latakia với Aleppo.

Theo đề xuất của thỏa thuận, các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và Nga sẽ cùng tuần tra trên đường cao tốc và sẽ tiến hành các cuộc tuần tra chung bắt đầu từ tháng 3 năm 2020. Nga, quốc gia ủng hộ ông Assad, đã ngừng các cuộc tuần tra chung vào tháng 8 năm ngoái sau khi nổ ra một số cuộc tấn công ở nơi đây và thủ phạm thực hiện các cuộc tấn công được cho là các chiến binh khủng bố.

Thổ Nhĩ Kỳ hết lần này đến lần khác một mình tuần tra đường cao tốc và nhiều lần đã bị tấn công.

Các lực lượng Chính phủ Syria liên tục triển khai các cuộc tấn công vào tháng trước nhằm vào các vùng lãnh thổ do phe đối lập nắm giữ, khiến ít nhất 20 dân thường thiệt mạng.

Ngày càng có nhiều lo ngại rằng Nga sẽ không gia hạn thỏa thuận cho phép viện trợ của Liên hợp quốc vào Idlib từ Thổ Nhĩ Kỳ, thỏa thuận sẽ hết hạn vào ngày 10/7. Có hơn 3,4 triệu dân thường bị nhồi nhét trong khu vực này, nơi được coi là pháo đài cuối cùng của phe đối lập trong cuộc chiến kéo dài hàng thập kỷ.

Năm ngoái, Nga đã giảm đáng kể việc nhập viện trợ của Liên hợp quốc. Hiện chỉ còn một cửa khẩu duy nhất là Bab al-Hawa ở biên giới Thổ Nhĩ Kỳ được nắm giữ nhiệm vụ nhận viện trợ.

Tại Idlib, thành trì lớn cuối cùng còn lại của phe nổi dậy ở Syria, Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã nhất trí với nhau về tiến trình hạ nhiệt căng thẳng. Theo thỏa thuận Sochi giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, Ankara sẽ sử dụng ảnh hưởng của mình trong các phe nhóm nổi dậy ở Syria để làm hạ nhiệt căng thẳng và cuối cùng là chấm dứt các cuộc tấn công trong tỉnh Idlib.

Thỏa thuận này được xem là phương án thay thế cho một chiến dịch quân sự lớn mà Damascus định phát động ở Idlib. Ankara lo sợ một chiến dịch quân sự của chính quyền Tổng thống Assad ở Idlib sẽ gây ra làn sóng người tị nạn đổ về biên giới của họ.

Idlib lâu nay vẫn là vấn đề gây nhức nhối cho các bên. Trong một bình luận về tình hình bất ổn ở Idlib, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã bác bỏ tin đồn cho rằng Moscow đưa ra một loạt yêu cầu đối với Ankara. Theo ông Lavrov, hai bên chỉ đơn giản là “cần thực hiện mọi điều mà các nhà lãnh đạo của chúng ta đã nhất trí với nhau”.