Giới trẻ “sống thật” qua cosplay: Nên ủng hộ hay lo ngại?

Vượt qua định kiến, khẳng định bản thân

Cosplay – nghệ thuật hóa thân thành nhân vật truyện tranh, hoạt hình, game – đang trở thành xu hướng thịnh hành trong giới trẻ.

Những năm gần đây, hình ảnh các bạn trẻ diện trang phục độc đáo, gắn tai mèo, đeo cánh thiên thần, cầm kiếm katana… xuất hiện ngày càng nhiều tại các sự kiện như Color Fiesta, Akimatsuri, Manga Comic Con Vietnam ở Tp.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng.

Cosplay không chỉ đơn thuần là việc mặc trang phục lạ mắt, mà là cả một quá trình sáng tạo công phu. Từ thiết kế trang phục, may vá, làm đạo cụ, đến tạo dáng, biểu cảm và cả việc nhập vai y như thật. Nhiều bạn trẻ ví von, cosplay chính là "sân khấu cuộc đời" nơi các bạn trẻ như được sống là chính mình "mạnh mẽ, phi thường hoặc mộng mơ" như nhân vật trong truyện.

Cosplay không chỉ hấp dẫn về thị giác mà còn là cách giới trẻ vượt qua định kiến về giới tính, ngoại hình để thể hiện bản thân. Nam có thể hóa thân thành nữ và ngược lại, tự do sáng tạo theo cách riêng.

Khác với nhiều thú vui cá nhân, cosplay là một cộng đồng sôi động, nơi các bạn trẻ kết nối qua các nhóm như: “Cosplay FC Việt Nam”, “Coser Việt Nam hội tụ”, cùng chia sẻ đam mê qua workshop, livestream và các buổi diễn nhóm.

Tìm hiểu của Người Đưa Tin, không ít cosplayer từ chỗ chơi cho vui đã bước vào con đường chuyên nghiệp, trở thành influencer, KOL, streamer hay stylist.

Sự phát triển của các nền tảng số cho phép các bạn trẻ kiếm tiền từ chính đam mê, khi cosplay trở thành "món ăn thị giác" hấp dẫn đối với cộng đồng mạng. Với những gương mặt nổi bật như: Shinozaki, Kaito…, mỗi clip hóa thân thu hút hàng trăm ngàn lượt xem, trở thành gương mặt quảng bá game, sự kiện, các sản phẩm khác.

Nguyễn Thanh Hùng, một bạn trẻ 20 tuổi hiện là cosplayer chuyên nghiệp tại Tp.HCM chia sẻ: "Cosplay đã dạy mình kỹ năng giao tiếp, chỉnh sửa video, sử dụng mạng xã hội và đặc biệt là biết cách làm việc nhóm. Mình từng rụt rè và ngại nói, nhưng giờ có thể trình diễn trước hàng trăm người".

Tuy nhiên, đằng sau ánh hào quang ấy là vô vàn thử thách. Cosplay không hề rẻ, mỗi bộ trang phục có thể tốn từ vài trăm đến vài triệu đồng.

Đạo cụ, phụ kiện, chi phí đi sự kiện, makeup… tất cả đòi hỏi sự đầu tư cả về tiền bạc và thời gian. Chưa kể đến những áp lực "phải đẹp, phải nổi" từ mạng xã hội khiến không ít bạn trẻ rơi vào cảm giác tự ti nếu không đủ điều kiện theo đuổi đến nơi đến chốn.

Nữ sinh Nguyễn Thùy Linh, 17 tuổi đến từ xã Hóc Môn (Tp.HCM), chia sẻ: "Em cảm thấy tự tin hơn khi khoác lên mình bộ đồ của một nhân vật mà mình ngưỡng mộ. Đó cũng là cách em kể câu chuyện của mình bằng một hình hài khác. Tuy nhiên, em chỉ vui chơi cùng cộng đồng cosplay vào các ngày nghỉ, khi việc học tập đã hoàn thành".

Đam mê cần được định hướng

Vốn là người mẹ luôn thương chiều các con, chị Nguyễn Thi Phương (ngụ phường Bàn Cờ, Tp.HCM) luôn đồng hành cùng con gái 15 tuổi tại các sự kiện cosplay.

Tuy nhiên, thời gian gần đây, chị Phương tỏ ra khá lo lắng khi con gái của chị không còn chú tâm việc học như trước, chỉ dành thời gian trang điểm rồi đăng tải hình ảnh lên mạng xã hội.

Cosplay, suy cho cùng, là một hình thức nghệ thuật thị giác, nơi cái đẹp, cái kỳ ảo được thổi hồn qua hình hài nhân vật. Nhưng như bất kỳ trào lưu nào, đam mê cũng cần đi kèm định hướng, nhất là với giới trẻ đang trong giai đoạn hình thành nhân cách.

Không riêng gì chị Phương, gần đây, không ít phụ huynh cũng lo ngại khi con em dành quá nhiều thời gian cho việc làm cosplay, bỏ bê học tập, thậm chí vướng vào các nhóm bạn xấu, tiêu xài hoang phí cho trang phục, đồ chơi.

Một số trường hợp được ghi nhận đã phải dừng học giữa chừng để "theo đuổi cosplay chuyên nghiệp" dù chưa có nền tảng kỹ năng vững vàng.

Bàn về vấn đề này, trao đổi với Người Đưa Tin chuyên gia tâm lý Bùi Thuận, Giám đốc Hệ thống Giáo dục hòa nhập Trường An nhận định: "Cosplay không xấu. Ngược lại, đó là một kênh rất tốt để giới trẻ giải tỏa cảm xúc, thể hiện cá tính. Nhưng điều đáng lo là khi các bạn không kiểm soát được thời gian, tiền bạc và không có định hướng nghề nghiệp rõ ràng. Phụ huynh cần đồng hành, không cấm đoán nhưng cũng không buông lỏng".

"Đối với các bạn trẻ hãy giữ vững giá trị đạo đức và ứng xử lành mạnh trong cộng đồng cosplay. Tránh bị cuốn vào tranh cãi hoặc xu hướng hóa thân phản cảm, thiếu phù hợp văn hóa; Đối với phụ huynh hãy đồng hành thay vì cấm đoán.

Trò chuyện cởi mở với con về đam mê, để hiểu con và giúp con tự điều chỉnh hợp lý. Đồng thời, tạo điều kiện con được thể hiện cá tính nhưng cũng cần giám sát về chi tiêu, thời gian sử dụng mạng, tránh lệch lạc hành vi.

Nếu thấy con bộc lộ khả năng về mỹ thuật, thiết kế, biểu diễn… nên khuyến khích tham gia các lớp năng khiếu để phát triển lâu dài, để biến đam mê thành sự nghiệp nghiêm túc", chuyên gia tâm lý Bùi Thuận nói.

Nhiều bạn trẻ từng bị gia đình phản đối vì cho rằng cosplay là trò trẻ con, tốn kém, lố bịch. Nhưng khi phụ huynh hiểu và đồng hành, cái nhìn dần thay đổi, có người xúc động khi thấy con tỏa sáng trên sân khấu.

Cosplay giờ đây không chỉ là thú vui, mà là một phần văn hóa giới trẻ, thể hiện khát vọng được sống là chính mình. Dù vậy, đam mê nào cũng cần được định hướng đúng.

Chia sẻ về điều này, một chuyên gia xã hội học chia sẻ, để cosplay là một ngọn gió nâng bước sáng tạo, chứ không trở thành cơn lốc cuốn trôi lý trí, cần có sự tỉnh táo từ chính người trẻ và sự đồng hành từ gia đình, nhà trường.

Bởi, chỉ khi được thấu hiểu và định hướng đúng, đam mê mới là hành trình đi đến thành công, chứ không phải con đường dẫn đến những mộng tưởng xa rời thực tế. Khi đó, cosplay sẽ không còn là cuộc chơi vô bổ, mà trở thành bàn đạp giúp giới trẻ trưởng thành, phát triển bản thân một cách tích cực và bền vững.

Thanh Lâm