Đình thờ Thượng đẳng Thiên vương Lý Ông Trọng (Lý Thân hay Đức Thánh Chèm), một nhân vật huyền thoại và Hoàng phi Bạch Tĩnh Cung sống vào thời An Dương Vương. Từ ngàn năm nay, đình Chèm là nơi thờ cúng tín ngưỡng của người dân ba làng: Hoàng, Mạc (Liên Mạc) và Chèm.
Theo lời kể của dân làng thì đình có niên đại cách đây hơn 2.000 năm, song hiện trong đình chỉ lưu giữ được nhiều hình chạm khắc gỗ phong cách thế kỷ 18, có hai pho tượng vợ chồng Lý Thân bằng gỗ sơn son thếp vàng tạc năm 1888. Những mái cong của ngôi đình được phủ lên một lớp rêu phong cổ kính.
Đình Chèm được xây dựng theo kiến trúc nội công ngoại quốc, chắc chắn và công phu. Bên trong đình, các cột, mái được chạm trổ tinh vi; bên ngoài có tam quan, 4 cột đồng trụ cổ kính. Gian trong cùng của ngôi đình có hai bức tượng: tượng Thượng Đẳng Thiên Vương cao 2 trượng và bức tượng công chúa nước Tần - Hoàng phi Bạch Tỉnh Cung cao trượng 8 có dư. Hiện ở Đình Chèm vẫn còn lưu giữ chiếc lư hương ngàn năm tuổi rất quý hiếm...
Do nhiều hạng mục xuống cấp nghiêm trọng, từ tháng 9/2021, đình được tu bổ lại.
Ông Nguyễn Mạnh Thìn, Trưởng ban khánh tiết đình Chèm cho biết: "Sau khi làm các công văn, được sự nhất trí của Sở văn hóa Hà Nội và Bộ văn hóa, chúng tôi được phép trùng tu, tu bổ cấp thiết di tích quốc qua đặc biệt đình Chèm. Các nội dung được thực hiện gồm: Chỉnh trang lại toàn bộ hệ thống tường rào và cây xanh xung quanh đình; hạ cốt sân trước và sân sau đình để đảm bảo trả lại nguyên vẹn đình Chèm trước kia có 5 bậc. Ngoài ra, chúng tôi còn tu bổ lại phần ngói của ngôi đình”.
“Việc tu bổ, chúng tôi cũng đã thống nhất và có văn bản phải giữ lại ít nhất 20% giá trị của ngôi đình. Các bậc đá phần lớn được giữ lại, không làm biến trạng của di tích”, ông Thìn thông tin.
Trong quá trình tu sửa, một cây đa đỏ lớn có tuổi đời mấy chục năm bị chặt hạ khiến nhiều người dân địa phương tiếc nuối. Có người chia sẻ khi chặt cây đa ông không dám xem vì quá buồn.
Ông Thìn cho hay, khi lập kế hoạch tu sửa, đơn vị chức năng cũng đã lấy ý kiến của các cụ trong phường.
"Cây đa ở trước cổng không phải là cây đa cổ thụ mà đây là cây đa đỏ được trồng từ năm 1996. Cây phát triển rất tốt, thế nhưng lối thoát nước của nhà đình nằm ngay sát cây đa, mỗi năm cây bị nghiêng từ 5 đến 10cm, khá nguy hiểm nên chúng tôi đề nghị cắt bỏ”, ông Thìn nói.
Ông Nguyễn Ngọc Phong, Chủ tịch UBND phường Thụy Phương cho biết: “Dự án tu bổ đình Chèm do quận làm chủ đầu tư, tất cả công việc do quận triển khai, phường chỉ nắm bắt phối hợp. Các hạng mục xuống cấp sẽ được tu bổ, thay thế để đảm bảo tuổi thọ của công trình".
Ngày 23/3, UBND phường Thụy Phương có văn bản báo cáo UBND quận Bắc Từ Liêm về sự việc chặt hạ cây đa tại di tích quốc gia đặc biệt đình Chèm.
UBND phường cho rằng việc chặt hạ cây đa không nằm trong các hạng mục tu bổ, tôn tạo thuộc dự án Tu bổ cấp thiết di tích quốc gia đặc biệt Chèm do BQL dự án quận Bắc Từ Liêm đang triển khai. Việc triển khai dự án đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, chấp thuận chủ trương đầu tư cũng như phê duyệt dự án nhằm tu bổ, tôn tạo các hạng mục xuống cấp, làm tăng tuổi thọ công trình vẫn đảm bảo nguyên gốc các giá trị cốt lõi của ngôi đình.
Về việc chặt hạ cây đa mà không xin phép, báo cáo các cấp có thẩm quyền, Ban khánh tiết đền Chèm đã nhận trách nhiệm và khuyết điểm.
Kiến trúc đình làng Chèm được giữ nguyên trong quá trình tu sửa.
Công nhân hối hả hoàn thành những hạng mục cuối.
