Đây là triều đại phong kiến trị vì lâu nhất trong lịch sử Việt Nam, truyền ngôi qua nhiều đời kéo dài 300 năm từ thế kỷ 14 đến thế kỷ 17. Trên vùng đất cố đô Thanh Hóa, tới nay, người ta đã phát hiện 2 ngôi mộ nổi tiếng của vua Lê Thái Tổ và vua Lê Dụ Tông.
Phần mộ của vua Lê Thái Tổ - Lê Lợi.
Không cho phép khai quật mộ vua Lê
Lê Thái Tổ, tên húy là Lê Lợi, là người khởi xướng khởi nghĩa Lam Sơn chiến thắng quân đội nhà Minh và trở thành vị Hoàng đế đầu tiên của triều đại Hậu Lê, triều đại lâu dài nhất trong lịch sử Việt Nam.
Ông ở ngôi trong 6 năm (1428 - 1433), đặt niên hiệu Thuận Thiên. Là người sáng lập ra triều đại, ông được ca ngợi khi đánh đuổi được nhà Minh, xây dựng lại khoa cử, luật lệ, chế tác lễ nhạc, thut hập lại sách vở, mở mang trường học... tạo nên một triều đại Hậu Lê huy hoàng trong lịch sử.
Từ lâu khu Vĩnh Lăng ở Thanh Hóa được xem là nơi yên nghỉ của vua Lê Thái Tổ. Người ta vẫn đinh ninh thi hài của vị anh hùng nằm dưới bệ thờ bằng đá ở trong lăng. Một chuyên gia lâu năm của Viện Khảo cổ cho biết: Vào thập kỷ 70 của thế kỷ trước, một người nông dân đi vào khu rừng bạt ngàn cạnh Vĩnh Lăng đã vô tình tìm thấy một phiến đá phẳng. Lật hòn đá lên thấy có khắc dòng chữ “Vĩnh Lăng Tây Thạch Kiệt”, dịch nghĩa: “Hòn đá mốc ở phía Tây của Vĩnh Lăng”.
Một số nhà khảo cổ học lúc đó đã kịp thời có mặt và đào sâu xuống chỗ đặt phiến đá. Thật bất ngờ, sau những nhát cuốc, một chiếc quách tam hợp hiện ra. Lần theo cột đá mốc phía Tây, các nhà khảo cổ đã tìm được cột mốc phía Đông, phía Nam, phía Bắc của khu lăng mộ của vua Lê Thái Tổ. Nhưng chỉ riêng khu cột mốc phía Tây, nơi đặt phiến đá “Vĩnh Lăng Tây Thạch Kiệt” là có màu đất lạ, cây to không mọc được.
Sau khi đã nghiên cứu, tìm hiểu, các nhà khảo cổ học đi đến kết luận: Chiếc
