Bà Nguyễn Thị Loan bị cáo buộc thông đồng, dùng "quân xanh" thâu tóm đất đấu giá, gây thiệt hại 135 tỷ đồng.
Sáng nay 9/4, Tòa án nhân dân TP Hà Nội đưa Nguyễn Thị Loan - Cựu Chủ tịch Công ty Cổ phần Tập đoàn dược phẩm Vimedimex và 10 bị cáo khác ra xét xử về các tội “Vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản” và “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Bà Nguyễn Thị Loan cùng Nguyễn Quang Hưng (Phó tổng giám đốc Vimedimex), Tạ Thị Vân (Tổng giám đốc Công ty Cổ phần đầu tư Bất động sản Bắc Từ Liêm), Nguyễn Xuân Đức (Tổng giám đốc Công ty Vimedimex 2) bị xét xử về tội Vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản.
Cùng tội này còn có các bị cáo: Nguyễn Thị Diệu Linh (Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Tư vấn thẩm định giá và đầu tư Hà Nội), Nguyễn Ngọc Thắng (Phó tổng giám đốc công ty này), Nguyễn Đức Phương (thẩm định viên), Trần Công Tuyên (Trưởng phòng thuộc Ban quản lý dự án huyện Đông Anh), Vương Thị Thu Thủy (chuyên viên Ban quản lý dự án huyện).
Hai bị cáo Bùi Thanh Huyền (cựu Chi cục phó Chi cục Quản lý đất đai, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội) và Nguyễn Thị Cẩm Lê (cán bộ sở này) cùng hầu tòa về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Tại phiên tòa sáng nay, bà Loan cho rằng mình bị oan và đề nghị hoãn phiên tòa bởi phiên toà hôm nay 4/5 luật sư của bà vắng mặt. Một luật sư duy nhất của bà Loan có mặt tại tòa cho hay, có nhiều tài liệu chứng cứ muốn giao nộp, liên quan định giá khu đất sai phạm. Vị luật sư còn đề nghị Tòa triệu tập thêm đại diện Công ty cổ phần định giá VNG Việt Nam. Đây là công ty thẩm định giá được Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự thuê thẩm định theo luật thẩm định giá.
Sau khi hội ý, Hội đồng xét xử xét thấy việc vắng mặt nhiều luật sư và cần có thời gian để cho các luật sư và bị cáo cung cấp thêm một số tài liệu, chứng cứ mới nên đã quyết định dời ngày xét xử sang 17/4.
Dìm giá đất
Cáo trạng xác định, năm 2020, UBND huyện Đông Anh phê duyệt kế hoạch đấu giá quyền sử dụng đất tại dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đấu giá ở thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương (Đông Anh, Hà Nội). Ban quản lý dự án và đầu tư xây dựng huyện Đông Anh được giao tổ chức đấu giá. Lúc này, Trần Công Tuyên liên hệ với Công ty Công ty VVAI để thẩm định giá khu đất.
Công ty VVAI khảo sát thực địa, tiếp cận hồ sơ và xác định giá trị khu đất khoảng 504 tỷ đồng (tương đương 30 - 31 triệu/m2). Tuy nhiên, Tuyên yêu cầu doanh nghiệp này làm lại theo hướng hạ giá trị khu đất xuống còn khoảng 300 tỷ. Nhân viên của VVAI do vậy đã chỉnh sửa, định giá khu đất còn khoảng 334 tỷ đồng.
Tháng 8/2020, UBND TP.Hà Nội ra quyết định giao 49.000m2 đất trên cho UBND huyện Đông Anh để thực hiện dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đấu giá quyền sử dụng đất, trong đó hơn 16.000m2 đấu giá làm nhà ở.
Do dự án có quy mô trên 30 tỷ đồng nên thẩm quyền phê duyệt giá khởi điểm thuộc UBND TP Hà Nội. UBND huyện Đông Anh đã có tờ trình gửi UBND TP Hà Nội và Sở Tài nguyên và Môi trường về việc xác định và phê duyệt giá khởi điểm để tổ chức đấu giá khu đất trên.
Tại Sở Tài nguyên và Môi trường, các bị can đề nghị Nguyễn Thế Hoàng Tùng - cán bộ văn phòng giúp Công ty VVAI được ký hợp đồng thẩm định giá. Tùng đồng ý và đã trao đổi cách thức "bốc thăm trúng phiếu".
Sau khi được ký hợp đồng thẩm định giá, VVAI đã phát hành chứng thư xác định giá trị khu đất là hơn 284 tỷ, tương đương 17,6 triệu/m2. Do không phát hiện sai phạm, Sở Tài nguyên và Môi trường chấp thuận chứng thư, trình Hội đồng thẩm định giá đất cụ thể TP.Hà Nội. Hội đồng họp, sau đó chốt đơn giá là 18,2 triệu đồng/m2.
Bà Loan đã chỉ đạo Nguyễn Quang Hưng, Phó giám đốc Vimedimex chuẩn bị hồ sơ để tham gia đấu giá. Khoảng 90 tỷ đồng cũng được bà Loan đưa ra để những pháp nhân này đặt cọc.
Dùng “quân xanh, quân đỏ” để mua đất giá rẻ
Với mục đích trúng đấu giá thấp nhất, ông Hưng báo cáo bà Loan rồi cùng thống nhất cả 3 doanh nghiệp sẽ để cùng mức giá trong 3 vòng đấu đầu tiên. Như vậy đến vòng thứ 4 họ sẽ được bốc thăm và dù doanh nghiệp nào trúng, khu đất cũng về tay bà Loan. Kết quả, Công ty Phát triển nhà ở Bắc Từ Liêm trúng đấu giá khu đất ở mức 326 tỷ đồng.
Theo cơ quan điều tra, khu đất nói trên tại thời điểm tháng 10/2020 có giá thực tế hơn 462 tỷ đồng nên hành vi định giá thấp và dùng mánh khóe đã giúp doanh nghiệp của bà Loan hưởng lợi bất chính hơn 135 tỷ đồng.
Tháng 10/2021, sau khi vụ án bị khởi tố, UBND TP Hà Nội ra quyết định hủy bỏ việc công nhận kết quả trúng đấu giá, bàn giao khu đất cho UBND huyện Đông Anh quản lý.
Một tuần sau, Công ty Bắc Từ Liêm có đơn xin trả lại quyền sử dụng khu đất cho UBND TP Hà Nội. Đến tháng 11/2022, công ty này bàn giao toàn bộ hiện trạng khu đất cho UBND huyện Đông Anh.
Cựu Chủ tịch Tập đoàn Vimedimex Nguyễn Thị Loan cũng đã thanh toán hơn 580 tỷ đồng liên quan đến dự án nêu trên; gồm tiền trả lại cho khách hàng đã ký hợp đồng mua bán, đặt cọc, thanh toán cho nhà thầu thi công hạ tầng và trả nợ Ngân hàng VPBank.
Quá trình điều tra, bà Loan ban đầu khai nhận hành vi phạm tội, nhưng về sau thay đổi lời khai, khẳng định không chỉ đạo cấp dưới tham gia đấu giá đất. Tuy nhiên, căn cứ lời khai của các bị cáo khác và tài liệu thu thập được, cơ quan tố tụng kết luận có đủ cơ sở buộc tội.
Cáo trạng cũng xác định, quá trình điều tra, bà Loan đã khắc phục toàn bộ hậu quả do hành vi sai phạm gây ra và có nhiều tình tiết giảm nhẹ.
Quỳnh An
