Mở ra hướng đi mới cho trái cây Việt Nam ở thị trường Pháp và Liên minh châu Âu
Đại sứ Việt Nam tại Pháp Đinh Toàn Thắng đánh giá sự kiện này là một thành công rất quan trọng, mở ra một hướng phát triển mới cho trái cây Việt Nam trên thị trường Pháp và Liên minh châu Âu (EU). Ông chia sẻ: “Mặc dù chúng ta đã có những doanh nghiệp mạnh về trái cây đóng hộp, nhưng cho tới nay các sản phẩm này mới chỉ được nhập khẩu vào Pháp với số lượng ít, qua các đầu mối nhập khẩu nhỏ. Vì vậy, đối với phân khúc thị trường trái cây này, chúng ta vẫn còn rất nhiều dư địa, và các doanh nghiệp cần phải tận dụng tối đa cơ hội, giảm tải cho sức ép rất lớn về đầu ra mỗi khi đến mùa vụ thu hoạch, đồng thời cũng khẳng định năng lực cung cấp trái cây ổn định của các doanh nghiệp Việt Nam đối với các đối tác quốc tế”. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý các doanh nghiệp cần phải nỗ lực nhiều hơn nữa để có được một kế hoạch phát triển bài bản, dài hạn đủ để có thể tiếp cận thị trường khó tính châu Âu, qua đó xây dựng cho bức tranh chung Thương hiệu quốc gia Việt Nam (Vietnam Value).
Theo ông Vũ Anh Sơn phụ trách Thương vụ Việt Nam tại Pháp, để có được thành công này, Thương vụ đã phối hợp chặt chẽ với Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công Thương, trong việc lựa chọn các nhà cung cấp có năng lực và hiểu biết về thị trường. Bên cạnh đó, việc khai thác mạng lưới cộng tác viên xuất khẩu đã phát huy tác dụng để tìm được những đối tác tiềm năng nhất. Tuy nhiên, doanh nghiệp Việt Nam đã gặp không ít khó khăn trong suốt quá trình làm việc do đây là lần đầu tiên tiếp xúc với đối tác trong khi quá trình sản xuất, vận chuyển bị ảnh hưởng nặng nề bởi làn sóng Covid-19 vừa qua tại Việt Nam. Nhưng với sự hỗ trợ của Thương vụ Việt Nam tại Pháp và nỗ lực của bản thân doanh nghiệp, thông tin được trao đổi liên tục, xuyên suốt đã tạo ra sự tin tưởng lẫn nhau từ cả hai phía doanh nghiệp để đạt được thỏa thuận và hoàn tất bước đầu của hợp đồng ngay giữa đỉnh dịch.
Tang Frères hiện là hệ thống phân phối bán lẻ, nhà nhập khẩu, nhà phân phối bán buôn thực phẩm châu Á lớn nhất tại Pháp. Ảnh: TTXVN.
Ông Sơn cũng cho biết thông qua đối tác Pháp này, hàng hóa của Việt Nam sẽ vừa tiếp cận đông đảo người tiêu dùng Pháp, vừa tiếp cận được các khách hàng chuyên nghiệp như các nhà hàng, các cửa hàng, siêu thị nhỏ ở vùng xa xôi, và cũng mở ra cơ hội để trái cây đóng hộp Việt Nam đến được các đại siêu thị.
Lợi ích từ hiệp định EVFTA
Tới nay, hiệp định EVFTA đã và đang có những ý nghĩa rất lớn đối với việc khai thông, mở rộng thị trường xuất khẩu. Ngoài những lợi ích dễ nhận thấy nhất là về mặt thuế quan, việc Việt Nam tham gia Hiệp định này đã truyền tải đi những thông điệp, hình ảnh tích cực tới các đối tác nước ngoài. Thực tế cho thấy nhiều đối tác là các hệ thống phân phối nước ngoài đang cân nhắc, theo nhiều hình thức khác nhau, tăng tỷ lệ hàng hóa Việt Nam trong hệ thống của họ, ngay cả khi rất nhiều nhóm hàng hóa đã được hưởng thuế quan 0% từ trước khi Hiệp định có hiệu lực.
Hoạt động xúc tiến trái cây đóng hộp là tiếp nối chuỗi hoạt động xúc tiến thương mại của Bộ Công Thương nhằm tạo nhu cầu cho thị trường và mở đầu ra cho nông sản Việt Nam tại Pháp. Đây cũng là một phần trong các hoạt động thuộc Đề án “Thúc đẩy doanh nghiệp Việt Nam tham gia trực tiếp các mạng phân phối nước ngoài”.
Trước đó, bên lề chuyến thăm của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính hồi đầu tháng 11, Tuần lễ hàng Việt Nam tại chuỗi siêu thị Carrefour đã được tổ chức rất thành công tại Pháp, mở đường cho hàng hóa Việt Nam thâm nhập thị trường siêu thị Pháp nói riêng và châu Âu nói chung.
Nhiều cơ hội cho trái cây nhiệt đới vào thị trường EU
Theo Thương vụ Việt Nam tại Bỉ và EU, người tiêu dùng tại EU ngày càng quan tâm và có xu hướng gia tăng tiêu thụ các loại trái cây nhiệt đới, đặc biệt là những loại tốt cho sức khỏe và có hương vị mới.
Chẳng hạn, các blog về thực phẩm đã góp phần kéo theo nhu cầu sử dụng của người tiêu dùng và chuyên gia thực phẩm để thử nghiệm nhiều loại trái cây nhiệt đới hơn. Hay các nhà hàng sử dụng trái cây nhiệt đới để đổi mới hoặc trang trí món ăn của họ, như trang trí món tráng miệng bằng quả lý chua hoặc quả khế chua. Còn nhà bán lẻ, nhập đa dạng các loại trái cây để người tiêu dùng có sự lựa chọn.
Thống kê cho thấy, giá trị nhập khẩu của các mặt hàng ngoại như vải tươi, chanh dây, khế và thanh long tăng 40% trong 5 năm qua (2015 – 2019) lên 142 triệu euro vào năm 2019. Các loại trái cây nhiệt đới khác như quả lựu – trở thành quả phổ biến hàng năm; chanh dây, vải, quả lý cũng được bày bán tại một số nhà bán lẻ lớn vào những dịp khác nhau. Còn chôm chôm, thanh long vẫn được coi là đặc sản. Đây chính là cơ hội để các nhà xuất khẩu trái cây Việt Nam có thể chinh phục thị trường này.
Tuy nhiên, từng thị trường lại có những nhu cầu tiêu thụ khác nhau. Đơn cử như: Đức là một trong những nước tiêu thụ trái cây ngoại nhập khẩu lớn nhất, đặc biệt là lựu và quả lý, cũng như một số quả trái cây nhiệt đới khác; hay Pháp có nhu cầu vải thiều theo mùa rất lớn; trong khi đó Bỉ lại là thị trường có cơ hội tái xuất vải và lựu; Ý có thị trường tiêu thụ rộng lớn, nhưng hầu hết trái cây nhiệt đới được sản xuất trong nước hoặc nhập khẩu từ các nước châu Âu khác… Mặc dù có nhu cầu tiêu thụ khác nhau song đại diện Thương vụ Việt Nam tại Bỉ và EU lưu ý, các loại trái cây “ngoại” vào EU đều phải đảm bảo sản phẩm đến tay người tiêu dùng được tươi, ngon và chất lượng. Đặc biệt là sản phẩm sạch, bền vững và không có thuốc trừ sâu.
Có thể nói, thị trường châu Âu mang đến rất nhiều cơ hội cho các nước có trái cây nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Để cạnh tranh và có chỗ đứng tại thị trường này, Thương vụ Việt Nam tại Bỉ và EU khuyến nghị, doanh nghiệp xuất khẩu trái cây của Việt Nam phải có khả năng cung cấp các sản phẩm chất lượng cao vào các thời điểm cụ thể trong năm và tìm được những người mua quen thuộc với các đặc điểm và phân khúc thị trường.
Tuy nhiên, để vào được thị trường này, điều kiện tiên quyết đặt ra đó là phải tuân thủ các yêu cầu chung đối với trái cây tươi và rau quả. Đó là tránh dư lượng thuốc trừ sâu và chất gây ô nhiễm. “Các nhà bán lẻ lớn ở một số quốc gia thành viên như Đức, Hà Lan và Áo, sử dụng mức dư lượng tối đa (MRL) nghiêm ngặt hơn MRL được quy định trong luật Châu Âu. Các kênh khác, như nhà bán buôn và dịch vụ thực phẩm, cần chú ý nhiều hơn đến hình thức bên ngoài và hương vị của sản phẩm và tuân theo các hướng dẫn chung của Châu Âu”, Thương vụ Việt Nam tại Bỉ và EU thông tin.
Do vậy, các nhà xuất khẩu cần tìm hiểu các MRL có liên quan đến sản phẩm nhiệt đới bằng cách tham khảo cơ sở dữ liệu MRL của EU. Cùng với đó, trong quá trình sản xuất cần giảm lượng thuốc bảo vệ thực vật bằng cách áp dụng quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) trong sản xuất, vì đây là một chiến lược kiểm soát dịch hại nông nghiệp bao gồm thực hành trồng trọt và quản lý hóa chất.
Cùng với đó, cần duy trì các tiêu chuẩn chất lượng cao, cũng như chú ý đến việc bảo quản sản phẩm an toàn, nguyên vẹn trong quá trình vận chuyển và xếp dỡ để đảm bảo trái cây có tình trạng tốt tại thị trường xuất khẩu. Đặc biệt, các nhà bán lẻ cũng có thể áp đặt các tiêu chuẩn cá nhân, chẳng hạn như Tesco Nurture, các chuỗi bán lẻ lớn hơn ở Bắc Âu sẵn sàng hơn để mua sản phẩm của bạn nếu tuân thủ tính bền vững và tiêu chuẩn xã hội.
Đặc biệt, với đóng gói bao bì, doanh nghiệp cũng cần lưu ý, các loại trái cây nhiệt đới nhỏ như vải, chôm chôm và chanh dây được đựng trong hộp carton từ 1,5 đến 2,5 kg.
Hương Anh (tổng hợp)
