Từ sau Tết đến giờ, đây là lần thứ 3 chị Hương (Đống Đa, Hà Nội) mua khoai lang Nhật với số lượng mỗi lần lên đến 5kg. Sở dĩ chị mua nhiều như vậy là vì chưa khi nào chị thấy giá khoai lang Nhật lại rẻ như hiện tại.
“Trước Tết tầm hơn một tháng, tôi ra chợ gần nhà hỏi mua khoai lang mà đi mấy hàng liền, giá họ bảo tới 35 nghìn đồng/kg. Thấy đắt quá, tôi không mua ở chợ mà chạy vào siêu thị xem sao thì giá ở đó lên tới hơn 40 nghìn đồng/kg. Giá cao nên tôi không dám mua cả cân mà chỉ nhặt 1-2 củ về hấp”, chị Hương nói.
Tuy nhiên, theo chị Hương, sau Tết, giá khoai lang Nhật được bán khắp chợ với giá chỉ còn 10 nghìn đồng/kg. Vì vậy, mỗi lần chị mua cả 5kg về luộc, nướng, làm bánh, làm sữa khoai lang cùng các loại hạt…
Khoai lang giống Nhật được nhiều người yêu thích vì ăn ngon, bở và ngọt.
Cũng từng mua luôn một lúc 10kg khoai lang về ăn, chị Tân, trú tại Trương Định (Hai Bà Trưng, Hà Nội) cho biết, chưa khi nào chị thấy khoai lang Nhật lõi vàng lại rẻ như vậy.
“Tôi đi qua chợ đầu mối phía Nam ở Tân Mai, thấy khoai lang đổ thành đống kèm biển giá 10 nghìn/kg. Trong khi đó, trước đây tôi toàn phải mua 20-25 nghìn đồng/kg nên tôi gọi cho mấy chị em trong công ty, ai cũng bảo quá rẻ nên nhờ mua hộ. Riêng hôm đó tôi ôm về hơn nửa tạ khoai lang để chia”, chị Tân cho hay.
Cứ nghĩ có mỗi chợ đầu mối là rẻ nhưng ít hôm sau, chị Tân và mọi người trong công ty đều bất ngờ khi khoai lang được bán khắp nơi, giá chỉ từ 10-12 nghìn đồng/kg.
Dạo quanh các chợ truyền thống hay chợ online thời điểm này, không khó để bắt gặp những bài viết bán khoai lang với giá “siêu rẻ”, chỉ từ 10-15 nghìn đồng/kg. Giá rẻ nên rất đông người quan tâm và đặt mua, nhất là khoai lang giống Nhật có vỏ tím, ruột vàng.
Khoai lang tại ruộng chỉ còn từ 3.500 đồng/kg.
Chị Thanh, trú tại Phú Thiện (Gia Lai) cho biết, chưa khi nào giá khoai lang lại thấp như năm nay. Chị đổ sỉ loại khoai loại 1 mọi năm chuyên để xuất khẩu, củ to, đẹp chỉ 6 nghìn đồng/kg, khoai chợ size trung chỉ 4 nghìn đồng/kg, loại nhỏ chỉ 2-3 nghìn đồng/kg.
Theo chị Thanh, mọi năm, khoai lang khu vực chị trồng được chủ yếu xuất khẩu sang Trung Quốc, Malaysia, Thái Lan… Tuy nhiên, năm nay khoai lang đến kỳ thu hoạch không xuất khẩu được, chỉ bán lẻ ở thị trường trong nước. Sản lượng lớn nhưng đầu ra ít nên giá càng ngày càng rẻ.
“Trước đây, khoai lang giống Nhật hàng chợ cũng phải trên 10 nghìn đồng/kg nhưng bây giờ giá rẻ chỉ bằng 1/3 vẫn khó bán. Mỗi ngày tôi bán được khoảng 10-12 tấn hàng nhưng ở đây có cả nghìn tấn khoai lang đang được thu hoạch mà không có người mua hoặc mua với giá rẻ, người nông dân khổ lắm”, chị Thanh nói.
Giá khoai lang giảm chỉ còn 1/3 so với trước đây khiến nhiều gia đình trồng khoai ôm lỗ nặng.
Trồng 3ha khoai lang giống Nhật tại xã Chư A Thai, huyện Phú Thiện (Gia Lai), anh Trường cho biết, để đầu tư trồng 1ha khoai lang sẽ hết khoảng 120 triệu đồng. Trong đó, tiền thuê đất vào khoảng 40 triệu đồng/ha, đầu tư giống, nhân công, phân, tưới tiêu vào khoảng 80 triệu đồng/ha.
Những năm trước, mỗi ha thu được khoảng 17-18 tấn, bán với giá từ 11-15 nghìn đồng/kg, lãi được khoảng 100-130 triệu đồng.
Tuy nhiên, do thời tiết năm nay biến đổi thất thường, khoai năm nay chỉ được khoảng 15 tấn/ha, giá khoai lang lại xuống thấp, chỉ được từ 4-6 nghìn đồng/kg nên mỗi ha anh Trường lỗ từ 30-50 triệu đồng.
Theo UBND huyện Phú Thiện (tỉnh Gia Lai), tổng diện tích cây khoai lang trên địa bàn huyện (vụ Đông Xuân 2023-2024) hơn 3.440 ha với tổng sản lượng ước đạt khoảng 68.800 tấn.
Trước đó, một số doanh nghiệp HTX và các thương lái thu mua khoai với giá dao động từ 8.000-10.000 đồng/kg, sau đó giảm xuống còn 6.000 đồng/kg. Hiện tại, giá khoai lang đang dao động khoảng 3.500 đồng/kg.
Hiện nay giá khoai lang đang giảm, thương lái thu mua cầm chừng và có chiều hướng thu mua giảm số lượng. Nông dân đang gặp khó khăn trong việc tìm đầu ra cho khoai lang.
Nguyên nhân khiến giá khoai lang giảm do diện tích sản xuất khoai lang trên địa bàn huyện Phú Thiện và nhiều địa phương khác trong cả nước đều tăng.
Ngoài ra, trên địa bàn huyện Phú Thiện chưa có các doanh nghiệp đầu tư, chủ yếu các thương lái thu mua là chính. Chất lượng giống đầu vào chưa đảm bảo, giá giống cao ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất trên địa bàn.
Trước thực trạng trên, UBND huyện kiến nghị tỉnh quan tâm kêu gọi các doanh nghiệp tiêu thụ khoai lang cho bà con. Đồng thời, kêu gọi đầu tư các nhà máy chế biến, tiêu thụ sản phẩm khoai lang trên địa bàn tỉnh gắn với việc đưa các giống có chất lượng, sạch bệnh, cho năng suất cao để người dân an tâm sản xuất.
Hồng Cảnh
