Một tàu chở khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Nga không có khả năng phá băng, được xác định là tàu Arctic Metagaz, đã buộc phải quay đầu và dừng lại gần rìa băng biển trên Tuyến đường Biển Bắc (NSR), trang gCaptain đưa tin hôm 2/9.
Theo gCaptain, tàu Arctic Metagaz, một phần "hạm đội bóng tối" của Nga phục vụ dự án Arctic LNG 2 vốn đang bị Mỹ và EU trừng phạt, đã rời cảng Murmansk vào khoảng ngày 19/8, chở loại khí siêu lạnh để tìm kiếm khách mua ở châu Á.
Vào ngày 29/8, khi di chuyển qua các mảng băng mùa hè còn sót lại, Arctic Metagaz đã bám theo tàu phá băng hạt nhân Sibir để được hỗ trợ.
Tuy nhiên, ngay sau nửa đêm, con tàu – dung tích hơn 138.000 m3 – không có khả năng phá băng đã phải quay đầu và hiện đang dừng tại phía Đông biển Siberia, với tốc độ 0 hải lý, gần rìa băng biển.
Dữ liệu AIS từ Vessel Tracker cho thấy con tàu đã "nằm không" trong suốt 48 giờ, từ ngày 29-31/8, khi nó quay đầu và dừng lại.
Tàu phá băng hạt nhân Sibir đã hoạt động trong nhiều tuần tại vùng biển phía Đông Siberia trong nỗ lực mở ra các tuyến đường vận chuyển xuyên qua lớp băng biển mùa hè dai dẳng dọc theo Tuyến đường Biển Bắc.
Các tàu không có khả năng phá băng gặp nhiều khó khăn khi di chuyển qua vùng biển Bắc Cực, ngay cả trong mùa hè. Ảnh: Trade Winds
Sự cố của Arctic Metagaz nhấn mạnh những khó khăn mà các tàu không có khả năng phá băng gặp phải khi cố gắng một mình ra khỏi Bắc Cực.
Các biểu đồ băng của Nga cho thấy khu vực gần Pevek có độ phủ băng từ 10-60%, bao gồm các khối băng mắc cạn. Đây là năm thứ hai liên tiếp băng biển cản trở các tuyến đường phía Đông của Tuyến đường Biển Bắc, ngay cả vào cuối mùa hè.
"Ngay cả trong mùa hè, điều kiện băng biển vẫn có thể khó lường, và một số tàu của dự án Arctic LNG 2 gần đây đã gặp khó khăn ở phía Đông biển Siberia", ông Kjell Eikland, giám đốc điều hành của công ty cung cấp dữ liệu Eikland Energy, cho biết.
Trước đây, ngay cả những tàu chở LNG có khả năng phá băng mạnh mẽ như lớp Arc7 cũng từng bị hư hại. Năm 2021, một tàu Arc7 bị hỏng một đơn vị đẩy phương vị, và cùng năm đó, băng biển xuất hiện sớm đã khiến gần ba chục tàu bị mắc kẹt, dẫn đến một chiến dịch cứu hộ quy mô lớn với sự tham gia của nhiều tàu phá băng.
Hiện chưa rõ liệu Arctic Metagaz có bị hư hại trong lần cố gắng vượt qua băng biển hay không.
Cơ quan quản lý Tuyến đường Biển Bắc của Nga đã xóa thông tin về vị trí của tàu khỏi hồ sơ công khai, làm dấy lên nghi vấn về tình trạng thực tế của con tàu. Một tàu khác không có khả năng phá băng, là La Perouse, cũng đang ở trạng thái chờ tại một vị trí xa hơn về phía Tây trên Tuyến đường Biển Bắc.
Tàu phá băng hạt nhân Sibir hoạt động để duy trì tuyến đường vận chuyển thông suốt. Ảnh: High North News
Dự án Arctic LNG 2, do Novatek sở hữu phần lớn, gần đây đã tìm được một khách mua từ Trung Quốc lần đầu tiên sau một năm chờ đợi. Hơn một triệu tấn LNG từ Bắc Cực có thể được vận chuyển đến Trung Quốc trong vài tuần tới.
Tuy nhiên, triển vọng trung hạn cho các chuyến giao hàng thường xuyên vẫn ảm đạm. Khung thời gian vận chuyển mùa hè sẽ đóng lại vào giữa tháng 10, buộc Novatek phải tìm kiếm các tàu phù hợp để vận chuyển LNG qua biển băng.
Hiện tại, công ty chỉ sở hữu một tàu chở LNG có khả năng phá băng mạnh mẽ thuộc lớp Arc7, là Christophe de Margerie, và một số tàu phá băng khác với năng lực thấp đến trung bình, không đủ để duy trì hoạt động vận chuyển đều đặn trong mùa đông.
Arctic Metagaz, trước đây mang tên Everest Energy, là một phần của "hạm đội bóng tối" được Nga sử dụng để né tránh các lệnh cấm vận liên quan đến dự án Arctic LNG 2.
Theo Vessel Tracker, tàu này thuộc sở hữu của Ocean Speedstar Solutions Opc Private Ltd., một công ty đăng ký tại Mumbai, Ấn Độ, được thành lập vào tháng 1 năm ngoái.
Các tàu này, cùng với ít nhất 6 tàu chở LNG khác không có lớp chống băng, đã được cấp phép hoạt động trên Tuyến đường Biển Bắc vào mùa hè năm 2025, theo Vessel Tracker.
Sự cố của Arctic Metagaz cho thấy những rủi ro lớn đối với các tàu không có khả năng phá băng khi vận chuyển LNG qua Tuyến đường Biển Bắc, đặc biệt trong bối cảnh điều kiện băng biển khắc nghiệt và các lệnh cấm vận quốc tế.
Với việc mùa đông Bắc Cực đang đến gần, Nga sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức hơn nữa để duy trì hoạt động xuất khẩu LNG từ dự án Arctic LNG 2, khi số lượng tàu phù hợp bị hạn chế và thời tiết ngày càng khắc nghiệt.
Minh Đức (Theo gCaptain, Vessel Tracker)
