Kết quả chính xác, giá cả vô tội vạ
Tình hình dịch bệnh Covid-19 vẫn đang có những diễn biến rất phức tạp, nắm bắt được tâm lý lo lắng của người dân, thời gian gần đây trên mạng xã hội và các trang thương mại điện tử xuất hiện việc rao bán tràn lan kit test nhanh Covid-19. Theo tìm hiểu của PV Người Đưa Tin Pháp luật, người bán kit test nhanh Covid-19 có giá khác nhau, dao động từ vài trăm nghìn đồng cho đến hơn 1 triệu đồng, xuất xứ khác nhau.
Truy cập vào trang cá nhân của tài khoản có tên H.P., người này giới thiệu: “Vì vừa mua cho gia đình nên mình quyết định bán luôn vì thấy nó quá cần thiết. Mùa Covid này mỗi người nên có một bộ test Covid để tự kiểm tra sức khoẻ của mình. Đây là bộ kit đang hot nhất ở Hàn Quốc”.
H.P. chia sẻ: “Một hộp gồm 2 bộ kit dùng được cho 2 người, giá một hộp là 690.000 đồng”.
Trong vai người cần kit test nhanh Covid-19, H.P. cho hay: “Đây là sản phẩm hot ở Hàn Quốc nên bạn yên tâm”.
Kit test nhanh Covid-19 được rao bán trên mạng.
Tiếp tục thắc mắc về việc liệu cho kết quả sai không thì người này khẳng định “độ chính xác 99%”.
Từ số điện thoại ghi trên quảng cáo 096xxx, PV liên hệ và được người bán hàng cho biết kết quả chính xác gần như tuyệt đối, giá của bộ kit dùng cho 2 người là 750.000 đồng.
“Bạn chỉ cần làm theo hướng dẫn nhanh, đơn giản là bạn có thể test được Covid-19, hiện 1 vạch là âm tính và 2 vạch là dương tính”, người bán hàng tư vấn.
Khi PV đặt câu hỏi “Xét nghiệm nhanh này là xét nghiệm kháng nguyên hay kháng thể?” thì người bán hàng không trả lời được.
Tuyệt đối không mua
Theo tìm hiểu của PV hiện nay, các kit test nhanh Covid-19 được bộ Y tế cấp phép lưu hành tại Việt Nam gồm 2 bộ kit Sao Thai Duong do công ty cổ phần Sao Thái Dương phối hợp sản xuất và bộ kit test SARS-CoV-2 do công ty cổ phần công nghệ Việt Á, phối hợp với học viện Quân y sản xuất. Tuy nhiên, hai bộ kit này chưa bán rộng rãi trên thị trường.
Trao đổi với PV Người Đưa Tin Pháp luật, BS. Ngô Việt Hùng (chuyên gia về các bệnh nhiễm trùng và nhiệt đới; nguyên Trưởng khoa Truyền nhiễm, bệnh viện Hữu nghị Việt-Tiệp) cho rằng: “Nếu kit test nhanh Covid-19 không được phép của các cơ quan chức năng thì tuyệt đối không mua”.
Theo bác sĩ Hùng, việc người dân mua kit test trôi nổi, không rõ nguồn gốc và không được cấp phép thì sẽ dễ cho kết quả sai, như vậy càng làm khó công tác phòng, chống dịch Covid-19.
Vị bác sĩ này cũng khuyến cáo người dân nên thực hiện tốt theo khuyến cáo “5K” của bộ Y tế.
Các nhân viên y tế lấy mẫu xét nghiệm Covid-19.
Trong khi đó, PGS.TS Trần Đắc Phu nguyên Cục trưởng cục Y tế dự phòng, cố vấn trung tâm đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam cho biết các sinh phẩm, kit xét nghiệm virus SARS-CoV-2 muốn nhập khẩu Việt Nam phải được hội đồng thẩm định, Vụ Trang thiết bị và công trình y tế (bộ Y tế) thẩm định và cấp phép mới được lưu hành. Việt Nam đã quy định, kể cả các test nhanh cũng phải được sử dụng ở phòng thí nghiệm và phải bảo đảm an toàn sinh học.
Trả lời về việc có nên khuyến khích người dân xét nghiệm sàng lọc SARS-CoV-2, GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng bộ Y tế cũng khẳng định chủ trương của bộ Y tế không khuyến khích người dân tham gia xét nghiệm sàng lọc SARS-CoV-2.
“Bởi, nếu xét nghiệm có kết quả âm tính sẽ gây ra tâm lý chủ quan, lơ là trong phòng chống dịch”, Thứ trưởng cho hay.
Hiện, bộ Y tế chỉ có chủ trương tăng cường năng lực xét nghiệm tại các tỉnh, thành phố và tại các cơ sở y tế để chủ động tấn công bằng xét nghiệm trong trường hợp cần thiết nhằm tăng cường truy vết.
Có vi phạm pháp luật?
Luật sư Nghiêm Quang Vinh, Giám đốc công ty luật Nghiêm quang (đoàn luật sư TP.Hà Nội) cho biết: "Bán kit test nhanh Covid-19 cần phải xem có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Hiện nay, kit xét nghiệm Covid-19 do bộ y tế quản lý, bộ y tế chưa bán tự do ra bên ngoài. Vậy, cần phải xem trên mạng nguồn hàng cung cấp là nguồn ở đâu, nếu nhập khẩu nước ngoài về thì phải có hồ sơ nhập khẩu. Kit test Covid-19 là vật tư y tế, cũng giống như thuốc phải được bộ y tế cấp chứng nhận. Còn khi không cho phép mà nhập lậu thì đó là hàng lậu, đã là hàng lậu thì xử lý theo đúng quy định của pháp luật về hàng nhập lậu.
Bên cạnh đó, cũng cần xem xét người bán có được phép kinh doanh vật tư y tế hay không? Tất cả có trong quy định cụ thể là phải có giấy phép hành nghề hoặc bằng liên quan đến y dược. Còn nếu người không được phép kinh doanh vật tư y tế mà bán thì rõ ràng vi phạm pháp luật, có thể xử lý hành chính, còn nhiều thì xử lý hình sự".
Theo Luật sư Vinh, khó khăn trong việc xử lý ở đây chính là do bán trên mạng: "Cơ quan quản lý thị trường, cơ quan thuế cần phải quản lý chặt chẽ hơn. Bên cạnh đó, chưa có hướng dẫn bán vật tư trên mạng như thế nào. Vì thế, theo tôi hội bảo vệ người tiêu dùng cần khuyến cáo người dân phải là người tiêu dùng thông minh. Bởi, kit test nhanh Covid-19 còn liên quan đến sức khỏe, nếu mua phải hàng rởm sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của mọi người. Vì thế, người dân không nên sử dụng".
Thanh Lam
(Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ)
