Chính phủ đã ban hành Nghị định số 24/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 98/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo quy định tại Nghị định số 17/2022/NĐ-CP).
Theo đó, đối với hành vi vi phạm về bảo vệ thông tin của người tiêu dùng, Nghị định số 24/2025/NĐ-CP quy định phạt tiền từ 20-30 triệu đồng đối với các hành vi: Thực hiện thu thập, sử dụng thông tin của người tiêu dùng khi chưa được người tiêu dùng đồng ý theo quy định; sử dụng thông tin của người tiêu dùng không chính xác, không phù hợp với mục đích, phạm vi đã thông báo.
Bên cạnh việc bổ sung các quy định nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng khi mua sản phẩm, Nghị định 24/2025/NĐ-CP cũng tăng cường bảo vệ thông tin cá nhân của người tiêu dùng khi mua sắm, cung cấp cho người bán.
Cụ thể, mức phạt tiền từ 30-40 triệu đồng được áp dụng đối với hành vi không có biện pháp bảo đảm an toàn, an ninh thông tin của người tiêu dùng khi thu thập, lưu trữ, sử dụng hoặc không có biện pháp ngăn ngừa các hành vi vi phạm an toàn, an ninh thông tin của người tiêu dùng theo quy định.
Nếu chuyển giao thông tin của người tiêu dùng cho bên thứ ba khi chưa có sự đồng ý của người tiêu dùng theo quy định cũng sẽ bị phạt tiền từ 30 - 40 triệu đồng.
Nghị định mới cũng quy định phạt tiền gấp 2 lần mức tiền phạt nêu trên trong trường hợp thông tin có liên quan là dữ liệu cá nhân nhạy cảm của người tiêu dùng. Phạt tiền gấp 4 lần trong trường hợp hành vi vi phạm do tổ chức thiết lập, vận hành nền tảng số lớn thực hiện.
Ảnh minh hoạ.
Bên cạnh đó, nếu để lộ hoặc trao đổi, mua bán thông tin tài khoản ngân hàng của khách, người bán còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội thu thập, tàng trữ, trao đổi, mua bán, công khai hóa trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng theo Điều 291 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), cụ thể như sau:
Người nào thu thập, tàng trữ, trao đổi, mua bán, công khai hóa trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng của người khác với số lượng từ 20 tài khoản đến dưới 50 tài khoản hoặc thu lợi bất chính từ 20 triệu đồng đến dưới 50 triệu đồng, thì bị phạt tiền từ 20 - 100 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm.
Phạm tội thuộc một trong những trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 100 - 200 triệu đồng hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm: Thu thập, tàng trữ, trao đổi, mua bán, công khai hóa trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng của người khác với số lượng từ 50 tài khoản đến dưới 200 tài khoản; Có tổ chức; Có tính chất chuyên nghiệp; Thu lợi bất chính từ 50 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng; Tái phạm nguy hiểm.
Phạm tội thuộc một trong những trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 200 - 500 triệu đồng hoặc phạt tù từ 2 - 7 năm: Thu thập, tàng trữ, trao đổi, mua bán, công khai hóa trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng của người khác với số lượng 200 tài khoản trở lên; Thu lợi bất chính 200 triệu đồng trở lên.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 - 50 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 - 5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Như vậy, trong lĩnh vực ngân hàng, người bán hàng nếu có hành vi thu thập, tàng trữ, trao đổi, mua bán, công khai hóa trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng của người tiêu dùng có thể bị phạt tiền từ 20 - 500 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc bị phạt tù từ 3 tháng đến 7 năm.
Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 - 50 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 - 5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản theo quy định.
Bên cạnh đó, tùy theo tính chất, mức độ của hành vi mà người vi phạm còn có thể bị xử lý hình sự về tội Xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác theo quy định tại Điều 159 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) với mức phạt thấp nhất là phạt tiền từ 20 - 50 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm, mức phạt cao nhất là phạt tù từ 1 - 3 năm.
Minh Hoa (t/h theo báo Pháp luật Việt Nam, Sức khoẻ & Đời sống)
