"Đúng theo phong cách của lâu đài hiệp sĩ Đức thủa xa xưa,… trên đỉnh cao dốc đứng, chỉ bao quanh bởi khí trời", trong một bức thư gửi người bạn là nhà soạn kịch và soạn nhạc thiên tài Richard Wagner (1813-1883) vào tháng 5 năm 1868, vua Ludwig II (1845-1886) đã tưởng tượng lâu đài Neuschwanstein của ông như vậy.
Ảnh: Wikipedia.
Lâu đài Neuschwanstein được trang bị với những kỹ thuật tiên tiến nhất thời bấy giờ như hệ thống chuông điện gọi người hầu, hệ thống sưởi trung tâm và nhà xí giật nước. Vua Ludwig đã cho xúc đổ đi đống đổ nát đồ sộ của lâu đài Schwangau thời Trung cổ để xây ở đó một "đền thờ xứng đáng cho người bạn thần thánh". Số phận trớ trêu: Richard Wagner chưa từng một lần đến thăm lâu đài này.
Ngày nay, với hơn 1 triệu du khách hàng năm, tức có tới 5.000 người trong một ngày vào mùa cao điểm và hướng dẫn tham quan bằng 11 thứ tiếng, hối hả lên xuống cầu thang hàng nửa giờ đồng hồ để rồi chỉ được vài phút ngắm nhìn những gian sảnh thì khó có thể thả hồn bay theo những mộng mơ của vua Ludwig được.
Do không được xây hoàn tất nên du khách chỉ tham quan chủ yếu 6 gian phòng riêng của nhà vua và 2 gian đại sảnh lộng lẫy. Gian phòng khách mang một trong những chủ đề được vị vua ưa thích nhất: Huyền thoại của chàng hiệp sĩ Lohengrin trên chiếc thuyền do thiên nga kéo, cũng là nhân vật chính trong vở ca kịch cùng tên do Richard Wagner sáng tác.
Các bích họa trong phòng làm việc thuật lại huyền thoại của người ca sĩ và thi sĩ Tannhäuser. Đây cũng là đề tài cho một vở ca kịch của Wagner. "Lohengrin" và "Tannhäuser" sống động thêm một lần nữa trong gian Sängersaal ("Sảnh ca sĩ") rộng lớn, nơi dự định trình diễn những lễ hội sân khấu của Wagner. Nhưng lộng lẫy nhất tất nhiên là gian sảnh ngự triều Thronsaal. Giấc mơ được ngự triều ở đây của vua Ludwig đã không thành hiện thực, ông qua đời trước khi gian sảnh hoàn tất.
Thronsaal, nơi ngự triều của Vua Ludwig II trong lâu đài Neuschwanstein. Ảnh: Fotocommunity.
Rất đáng tiếc là các đoàn xe buýt du lịch thường khởi hành sang Áo hay sang Ý ngay chiều hôm đó nên không còn bao nhiêu thời gian để biết đến nét quyến rũ thật sự của lâu đài Neuschwanstein, ngắm nhìn từ những góc độ khác thường – không chỉ từ cầu Marie bắt qua vực Pöllat. Tương truyền vua Ludwig đã từng đứng nhiều đêm trên cầu để chiêm ngưỡng lâu đài của ông sáng rực trong ánh đuốc và ánh nến. Ngọn Tegelberg cao 1707 m ở gần đó vẫn còn nhộn nhịp về chiều vì đây là điểm xuất phát được ưa chuộng của những người ham thích dù lượn và diều lượn. Có thể lên đến đỉnh núi bằng tuyến cáp treo và trên đường xuống núi ở sườn tây chỉ phải chia sẻ hình ảnh lâu đài với một ít người đi dạo thông thuộc đường lối.
Lâu đài Neuschwanstein về đêm. Ảnh: Manfred Stöger.
Vua Ludwig đã một mình tận hưởng những khát khao và ước mơ giải thoát trong lâu đài Neuschwanstein, cô độc đối thoại với những nhân vật không có thực trong lịch sử cho đến khi một phái đoàn của chính phủ chuyển giao cho vị vua thông báo tước quyền vào ngày 11 tháng 6 năm 1886. Số phận của vua Ludwig chấm dứt 2 ngày sau đó cạnh hồ Starnberg gần Munich và chỉ sau 7 tuần chính phủ Bavaria đã thông tục hóa lâu đài bằng cách mở cửa bán vé cho vào tham quan.
Nếu như cứ để yên cho vị vua này thì ngày nay chính phủ bang Bavaria chắc chắn sẽ vui mừng gấp bội, vì sẽ có thêm một nguồn thu nhập rất dồi dào. Năm 1883 vua Ludwig quyết định xây thêm một lâu đài hiệp sĩ trên núi Falkenstein gần làng Pfronten ngay cạnh biên giới Áo. Ở đây có lâu đài đổ nát cao nhất Đức (1268 m).
Nhà họa sĩ vẽ cho nhà hát Christian Jank (1833-1888), người phác thảo lâu đài Neuschwanstein, cũng đã có một ảo tưởng Gothic nhiều tháp cao cho lâu đài Falkenstein. Thế nhưng lâu đài này vẫn chỉ là một mộng mơ. Chỉ có con đường lên núi và một đường dẫn nước là được xây hoàn thành, công việc xây dựng bị đình chỉ sau khi vua Ludwig qua đời. Ngày nay vẫn còn đáng công lên đó: Về phía đông là lâu đài Neuschwanstein mờ ảo trong màu trắng, giống như một ảo tưởng hào nhoáng và kỳ lạ.
Phan Ba
