Song những hình ảnh bi thảm như vừa rồi tại Sơn La phần nào đã phản ánh thực trạng vấn đề đạo đức, trách nhiệm dân sinh xã hội ở vùng cao khiến chúng ta suy nghĩ.
Theo bản chất duy vật thì chết là hết; và tử thi được bó chiếu chôn âu cũng bình thường. Nhưng, đó chỉ là sự cam đành trong thời buổi chiến tranh loạn lạc. Còn ở thế kỷ 21, khi xã hội phát triển văn minh, hiện đại mà đồng bào từ trần trong nghịch cảnh quẫn bách cơ hàn thì xem như tấn bi kịch.
Trong kí ức tang thương, hình ảnh đôi bàn chân bé nhỏ của tôi thuở nào run rẩy giẫm lên xác người chết nằm la liệt dọc theo Quốc lộ 1, đoạn trước cổng căn cứ Chu Lai (nay thuộc tỉnh Quảng Nam) vào ngày 25/3/1975 vẫn còn rõ mồn một. Cảnh chết chóc kinh hoàng bởi lệnh di tản, ngay sau đó được mô tả trung thực trong bài đồng dao để hát sinh hoạt Đội Thiếu niên Tiền phong, có đoạn:
…Tại xã Bình Liên/ Chết ngửa chết nghiêng/ Xác nằm ngổn ngang/ Không có ai chôn/ Trút xăng mà đốt/ v.v…
Nhắc lại quá khứ thời cuộc để chiêm nghiệm và so sánh sự “ra đi về bên kia thế giới” của hai bệnh nhân lao tử vong trong thời bình mà gia đình phải bó chiếu chở về bằng xe máy thì cảm xúc hiện thực thương dân nghèo xấu số dâng trào lắm.
Chở thi thể trên đường bằng xe máy. Ảnh: Facebook.
Nghĩa tử là nghĩa tận, làm người ai lại không bùi ngùi lúc chứng kiến trái tim của đồng bào mình ngừng đập. Xót xa hơn khi giây phút nhắm mắt xuôi tay, thân xác lại bị cột chặt trên yên xe máy thì còn gì ý nghĩa ra đi thanh thản kết thúc một kiếp người.
Chuyện đau lòng dù gì cũng đã xảy ra, vấn đề cấp bách phải làm thế nào để thảm cảnh ấy không còn tái diễn. Thiết nghĩ, đây mới đúng là bài học trách nhiệm mà chính quyền các địa phương và ngành y tế cần nghiêm túc rút kinh nghiệm, kịp thời triển khai giúp đỡ.
