James Vasquez trong bức ảnh chụp vào tháng 5/2023.
Đến nay, Vasquez là lính tình nguyện nước ngoài nổi tiếng hàng đầu trong chiến đấu ở Ukraine. Vasquez thường đăng video, hình ảnh mô tả thành tích chiến đấu và cập nhật thông tin từ tiền tuyến.
Trong các bài đăng và video, Vasquez đề cập đến những chiến công đạt được, ví dụ như bắt sống binh sĩ Nga hay bắn cháy xe tăng Nga. Vasquez còn được các phương tiện truyền thông ở Mỹ săn đón, đặt lịch phỏng vấn.
Vasquez thu hút tới 400.000 người đăng ký theo đõi trên mạng xã hội Twitter. Hạ nghị sĩ Mỹ Adam Kinzinger còn kêu gọi Twitter trao "tích xanh" cho tài khoản của Vasquez.
Nhưng theo báo Mỹ Insider, trên thực địa ở Ukraine, Vasquez không phải là anh hùng chiến đấu như những gì phác họa trên mạng xã hội. 4 lính tình nguyện nước ngoài chiến đấu ở Ukraine, những người biết về Vasquez, nói cựu binh Mỹ thậm chí còn không tham gia chiến đấu ở tiền tuyến.
Vasquez chỉ tới chiến trường sau khi giao tranh kết thúc, quay video, chụp ảnh với các khí tài bị phá hủy và tuyên bố lập công. Insider mô tả Vasquez giống như chiến binh mạng, cụm từ dùng để chỉ các chiến binh không trực tiếp tham gia chiến đấu nhưng lại rất tích cực đăng video, cập nhật thông tin chiến sự trên mạng xã hội.
April Huggett, một lính tình nguyện Canada, nói Vasquez đôi khi tới gần tiền tuyến, nơi đang có giao tranh ác liệt, giả vờ bắn súng, chạy bộ như thể đang chiến đấu.
Hồi tháng 1, Vasquez nói mình đang chiến đấu ác liệt ở thành phố Soledar. Nhưng thực tế là quân đội Ukraine đang rút lui khi Vasquez tới và lúc đó không còn giao tranh.
Vasquez còn bị tố có những hành động vô trách nhiệm như vô tình hoặc cố ý để lộ vị trí tập kết của đơn vị chỉ để thu hút sự chú ý trên mạng.
Theo tờ Insider, cuộc xung đột ở Ukraine không phải là lần đầu tiên Vasquez "nổ" về thành tích chiến đấu. Vasquez từng khoe khoang rằng mình chiến đấu ở Kuwait trong Chiến dịch Bão táp Sa mạc và sau này tham gia chiến đấu ở Iraq năm 2003.
Một quan chức Lầu Năm Góc từng bóc mẽ Vasquez, nói rằng cựu binh này chưa từng được triển khai ở đó.
Binh sĩ Ukraine di chuyển trên xe bọc thép gần Bakhmut vào ngày 26/3/2023.
Vasquez thực chất chỉ là kỹ sư sửa chữa hệ thống điện và nhiên liệu. Trong giai đoạn từ năm 1993 - 2003, Vasquez thuộc hàng ngũ lực lượng dự bị. Cho đến khi giải ngũ, Vasquez thực tế vẫn ở cấp bậc binh nhất - cấp thấp nhất trong quân đội Mỹ, theo tờ Insider.
Trả lời phỏng vấn trên tờ New York Times hồi tháng 3, Vasquez thừa nhận rằng mình nói dối về quá khứ. "Tôi phải nói dối để có thể đạt được thành tích như ngày hôm nay. Tôi không nghĩ là mọi chuyện lại thành ra như thế này".
Vợ cũ của Vasquez, Tina, nói rằng chồng cũ cũng thường nói dối về quá khứ. "Tôi cũng bị sốc giống như mọi người khi biết kinh nghiệm chiến đấu thực sự của anh ta", Tina nói trên tờ New York Post. "Tôi chung sống với anh ta 11 năm nhưng thực tế là vẫn chưa biết rõ về người mà mình kết hôn".
Sarah Ashton-Cirillo, một công dân Mỹ hiện đang chiến đấu trong hàng ngũ quân đội chính quy Ukraine, nói rằng Vasquez thậm chí còn không được ký hợp đồng.
"Tôi từng gặp Vasquez hồi tháng 1/2023, Vasquez khi đó từng thừa nhận rằng anh ta không thuộc hàng ngũ quân đội Ukraine, cũng không được trả lương để chiến đấu", Sarah nói.
Theo tờ Insider, ở giai đoạn đầu của cuộc xung đột, Vasquez thuộc nhóm lính tình nguyện nước ngoài tới Ukraine đầu tiên và tận dụng những kẽ hở của hệ thống tuyển quân để có thể "tham gia chiến đấu ở Ukraine".
Năm ngoái, Vasquez từng mô tả việc tới Ukraine chiến đấu giống như "một kỳ nghỉ vừa tuyệt vời, nhưng cũng vô cùng nguy hiểm".
Thông qua những thành tích giả mạo đăng tải, Vasquez được cho là đã nhận được rất nhiều sự đóng góp về tiền bạc từ những người ủng hộ. Vasquez cũng bị tố cáo lợi dụng cái chết của võ sĩ người Anh gốc Ukraine Viktor Yatsunyk, khi đưa ra tuyên bố sai sự thật rằng "mình đã mất đi một người bạn".
Lính tình nguyện Canada April Huggett nói: "Lòng dũng cảm giả mạo của Vasquez là không có giới hạn".
Đăng Nguyễn - Insider
