Ukraine gần đây đưa xe tăng M1 Abrams ra tiền tuyến gần thành phố Kupyansk, vùng Kharkiv.
Theo tạp chí Forbes, một số vũ khí phương Tây cung cấp cho Ukraine được ví như "phương tiện chiến đấu hạng sang" vì chúng cần được vệ sinh và bảo dưỡng liên tục để tránh bùn đất, bụi bẩn. Xe tăng M1 Abrams cũng không phải ngoại lệ.
Chiếc xe tăng do Mỹ sản xuất cũng rất "sợ" với bụi bẩn. Các binh sĩ Mỹ vận hành xe tăng này trên chiến trường phải làm sạch bộ lọc gió động cơ mỗi 12 giờ/lần
Nếu phớt lờ hoặc quên làm sạch bộ lọc gió trong điều kiện sa mạc hoặc bùn đất, hiệu suất động cơ của xe tăng sẽ bị ảnh hưởng và tệ nhất là phải thay thế động cơ.
Trong trường hợp cần sửa chữa sâu hoặc thay thế động cơ, Ukraine sẽ phải gửi xe tăng M1 Abrams về xưởng sửa chữa do Mỹ đặt ở Ba Lan và quá trình này sẽ mất vài tuần.
Theo Forbes, mẫu xe tăng nặng 68 tấn do Ukraine vận hành là một cỗ máy hoạt động tốn kém. Laura Cooper, Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ từng gọi xe tăng Abrams là “kẻ ngốn xăng như nước".
Mỗi 1km di chuyển, xe tăng M1 Abrams tiêu tốn 3,7 lít nhiên liệu nghĩa là nếu di chuyển 100km, xe tăng do Mỹ sản xuất tiêu thụ 370 lít nhiên liệu.
Động cơ turbine khí trang bị trên xe tăng Abrams mạnh tương đương động cơ trực thăng, cho phép mẫu xe tăng này vận hành linh hoạt và mạnh mẽ so với các xe tăng sử dụng động cơ diesel thông thường. Nhà sản xuất General Dynamics Land Systems khuyến cáo sử dụng nhiên liệu máy bay cho xe tăng M1 Abrams.
Nhưng ngoại trừ quân đội Mỹ với mạng lưới hậu cần sâu rộng, các đồng minh khác như Úc thường vận hành xe tăng Abrams bằng dầu diesel.
Binh sĩ Mỹ làm sạch bộ lọc gió động cơ xe tăng M1 Abrams ở Iraq năm 2005.
Forbes nhận định, Ukraine cũng không phải ngoại lệ khi ưu tiên sử dụng dầu diesel hơn là nhiên liệu máy bay cho xe tăng. Do đó, vấn đề nhiên liệu không phải là yếu tố đặt ra thách thức lớn nhất.
Thách thức lớn nhất nằm ở bộ lọc động cơ. Trong quá trình chiến đấu, cứ hai lần một ngày, kíp lái xe tăng Abrams của Mỹ phải khởi động động cơ tại chỗ để kích hoạt hệ thống xung phản lực, thổi không khí từ động cơ ra khỏi xe tăng để làm sạch bụi bẩn và các mảnh đất đá nếu có, cũng như vệ sinh lọc gió động cơ.
Điều này giúp bộ lọc gió động cơ luôn sạch trong quá trình chiến đấu kéo dài. Trước khi nhà sản xuất tích hợp hệ thống xung phản lực, kíp lái vận hành xe tăng Abrams vào những năm 2000 thường phàn nàn vì động cơ xe tăng quá nhạy cảm với điều kiện môi trường.
Báo cáo của chính phủ Mỹ năm 1992 cho biết, "quân đội đã nắm được vấn đề liên quan đến mức độ tiêu hao nhiên liệu, bơm nhiên liệu thường gặp trục trặc và tình trạng cát, bụi bẩn lọt vào động cơ.
Giải pháp là làm sạch bộ lọc hai lần mỗi ngày. Xe tăng sẽ hoạt động bình thường nếu kíp lái tuân thủ các quy trình đề ra, báo cáo cho biết.
"Kíp lái xe tăng Ukraine chắc chắn đã biết cách vận hành và bảo dưỡng xe tăng Abrams. Vấn đề là nếu mắc sai lầm thì động cơ trị giá hàng triệu USD có thể bị hư hại đến mức không thể sửa chữa trên chiến trường", Mark Hertling, một cựu tướng quân đội Mỹ, nói.
Năm ngoái, truyền thông phương Tây đăng thông tin quân đội Ukraine sử dụng lựu pháo M777, pháo tự hành Pzh 2000 không tuân theo các tiêu chuẩn đề ra, dẫn đến các vũ khí này thường xuyên gặp trục trặc hoặc không còn đảm bảo khả năng khai hỏa chính xác.
Tình trạng này cũng có thể lặp lại nếu Ukraine phớt lờ việc bảo dưỡng và vệ sinh bộ lọc gió của các xe tăng M1 Abrams, theo Forbes.
Đăng Nguyễn - Forbes