Ban Quản lý Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng cho biết, các nhà khoa học Việt Nam và Nhật Bản vừa công bố phát hiện một loài thực vật mới cho khoa học tại khu vực Vườn quốc gia này. Kết quả nghiên cứu được đăng trên Tạp chí Thực vật học Nhật Bản, số đặc biệt kỷ niệm 100 năm ra đời.
Theo đó, trong thời gian thực hiện chương trình hợp tác giữa Viện Sinh học nhiệt đới và Trường Đại học Kagoshima (Nhật Bản) về đào tạo và nghiên cứu đa dạng sinh học, từ ngày 5-13/12/2024, đoàn nghiên cứu tiến hành khảo sát thực vật trên núi đá vôi tại nhiều khu vực trong Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng và ghi nhận sự hiện diện của các loài thực vật có mạch trong ô mẫu kích thước 100m x 5m được đặt ở Hang Va-Nước Nứt.
Kết quả đoàn nghiên cứu thu được 520 số hiệu mẫu của khoảng 250 loài của 90 họ thực vật bậc cao có mạch.
Sau khi phân tích và xử lý số liệu thông tin và mẫu, đoàn nghiên cứu đã công bố 1 loài thực vật mới thuộc chi Decaneuropsis, họ Asteraceae (họ Cúc), bộ Asterales (bộ Cúc), lớp Magnoliopsida (Ngọc Lan), ngành Tracheophyta (Ngành thực vật có mạch).
Loài thực vật mới được phát hiện có tên khoa học là Decaneuropsis phongnhakebangensis được thống nhất đặt tên Việt Nam là Bạch Đầu Phong Nha-Kẻ Bàng được phát hiện trong rừng trên núi đá vôi ở độ cao 777m, thuộc diện tích Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng.
Hình thái lá, hoa của loài thực vật Bạch đầu Phong Nha-Kẻ Bàng.
Về đặc điểm hình thái ở đây, loài Bạch Đầu Phong Nha-Kẻ Bàng là cây bụi leo cao đến 5m. Cành non có lông màu vàng nâu ngắn áp sát, cành già nhẵn. Lá mọc so le, hình trứng ngược hoặc hình bầu dục. Cụm hoa mọc ở đầu cành hoặc nách lá. Hoa đầu hình chuông, tràng hoa hình phễu, màu tím sẫm...
Các nhà khoa học nhận định, việc phát hiện loài Bạch Đầu Phong Nha - Kẻ Bàng không chỉ bổ sung thêm một đại diện mới cho chi Decaneuropsis trên thế giới mà còn có ý nghĩa lớn trong việc nghiên cứu quan hệ tiến hóa của nhóm thực vật này. Đồng thời, kết quả cũng làm phong phú thêm danh mục đa dạng sinh học của Việt Nam, khẳng định vai trò quan trọng của Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng trong bảo tồn nguồn gen quý hiếm. Từ đó, các nhà khoa học khuyến nghị cần có biện pháp bảo tồn để bảo vệ loài này khỏi nguy cơ tuyệt chủng.
Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng là Di sản thiên nhiên thế giới được UNESCO hai lần vinh danh, nổi bật với hệ sinh thái rừng núi đá vôi đặc trưng, có mức độ đa dạng sinh học cao hàng đầu cả nước. Tính đến nay, các nhà khoa học đã ghi nhận tại đây hơn 2.700 loài thực vật có mạch, nhiều loài đặc hữu, quý hiếm.
Việc tiếp tục phát hiện loài mới cho thấy tiềm năng to lớn của hệ sinh thái khu vực, đồng thời đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc bảo tồn, khai thác hợp lý và phát huy giá trị của nguồn tài nguyên thiên nhiên phục vụ phát triển bền vững.
Minh Hoa (t/h)
