Đại bàng vàng Mông Cổ có tên khoa học là Golden Eagle. Loài chim này có đôi mắt rực sáng, bộ móng vuốt và chiếc mỏ sắc như dao nhọn, có khả năng lao nhanh như tên bắn. Con trưởng thành nặng khoảng 6,5kg, chiều dài thân từ 66 - 102cm, sải cánh rộng hơn 2m. Đại bàng vàng có thể sà xuống quắp đi cả những con thú lớn như chó sói, với tốc độ bay lên tới 200km/h.
Tại Mông Cổ, thông thường các thợ săn phải theo dõi chờ lúc đại bàng mẹ rời khỏi tổ đi kiếm ăn để tiếp cận với những đại bàng con. Sau đó, họ nhẹ nhàng và cẩn thận bắt những chú đại bàng con này về để nuôi và huấn luyện. Vì việc bắt và huấn luyện kỳ công nên giống chim này có mức giá khá đắt đỏ.
Vào năm 2015, từng có đại gia Việt mua một cặp đại bàng vàng Mông Cổ với giá khoảng 10.000 USD (hơn 200 triệu đồng)/con.
Theo Dân Việt, chủ nhân của hai chú chim đại bàng này là anh Nguyễn Mạnh Hà đến từ Hà Nội. Anh Hà tiết lộ để đưa được hai chú chim này từ Slovenia về Việt Nam phải qua trải rất nhiều thủ tục và được cơ quan quản lý về kiểm dịch, kiểm lâm ở cả nước ngoài lẫn Việt Nam thẩm tra, cấp giấy chứng nhận.
Do đặc tính khá dữ dằn của loài đại bàng nên chúng thường được chủ buộc mũ lên đầu để tránh gây sát thương cho người và các loại chim khác.
Việc chăm sóc cho đại bàng Mông Cổ hết sức cầu kỳ. Thời gian cho chúng làm quen với môi trường, khí hậu, làm quen với người, đậu trên tay là lâu nhất (gọi là thời gian manining).
Chia sẻ với Dân trí, anh Hà cho biết khi mới đưa về Hà Nội (năm 2015), anh thường xuyên phải thức cùng chúng để “làm quen” và giữ chúng trên tay gần chỗ đông người để chúng thuần nhanh nhất.
Móng vuốt của đại bàng rất nhọn, có khả năng gây sát thương cho tay trong quá trình tập luyện. Chính vì vậy, người chơi phải sử găng tay 3 lớp làm bằng da thật.
Bên cạnh đó, chế độ ăn uống hàng ngày cho các chú chim phải được tính toán kỹ lưỡng, cân đo số lượng và có điều chỉnh thức ăn phù hợp để ổn định trọng lượng của chim. Thức ăn của giống đại bàng vàng Mông Cổ là các loại thịt động vật như gà, chuột và chim nhỏ. Mỗi tháng riêng tiền thức ăn gần 1 triệu đồng/con, chưa kể thuê người chăm sóc.
Đại bàng vàng Mông cổ có khả năng săn những con mồi lớn, tuy nhiên, khi nhập về Việt Nam, anh Hà chỉ có hai mục đích, huấn luyện bay về tay và sinh sản. Huấn luyện thả, bay về tay đã là thành công bởi theo anh Hà, ở Việt Nam không có môi trường cho chúng săn vì dòng này là dòng chuyên săn những con mồi lớn như sói, nai, hươi...
Muốn kiểm soát được chúng khi thả bay xa không sợ mất, người chơi phải có định vị GPS, dụng cụ này giúp người chơi xác định được vị trí bay của đại bàng ở trên không trong khi đang huấn luyện hoặc thả đi săn và để phát tín hiệu cho chim bay về. Khoảng cách định vị của thiết bị này có bán kính khoảng 80km.
Muốn tập cho chúng bay về tay phải để cho chúng đói, khi đó gọi về tay mới dễ dàng. Những người chơi cho biết, để huấn luyện chim săn mồi được thuần thục là cả một quá trình khó khăn từ việc ép cân đến việc huấn luyện sao cho chim bay khi nghe thấy tiếng còi của chủ nhân.
Việc chăm sóc đại bàng cũng phải tuân thủ đúng giờ giấc, sáng ra cho chúng tắm nắng, cho ăn đúng giờ, đến chiều tối có thể mang đến những chỗ đông người cho chúng làm quen.
Đại bàng vàng Mông Cổ sống ở vùng có khí hậu lạnh, chúng thoát nhiệt ở đôi chân. Khi về Việt Nam, người chơi thường tưới nước hay cho ít đá vào chân của chúng để hạ nhiệt.
Người chơi phải đặc biệt chú ý tới mỏ của chúng, nếu có dấu hiệu bất thường phải rửa sạch, tra thuốc vì nếu phát sinh bệnh ở mỏ rất khó chữa. Sau khi cho ăn, phải rửa sạch sẽ để phòng tránh bệnh.
Cặp đại vàng Mông Cổ được "nhập khẩu" về Việt Nam với mục đích là sinh sản nên nhiều dân chơi chim hỏi mua nhưng chủ nhân của chúng không bán.
Minh Hoa (t/h)
