Việt Nam được giới khoa học đánh giá là quốc gia có nguồn tài nguyên dược liệu phong phú, trong đó sâm Ngọc Linh (tên khoa học Panax vietnamensis Ha et Grushv.) đã được khẳng định là một trong những loài sâm quý hiếm nhất thế giới.
Phân bố tại độ cao từ 1.200 đến 2.100 m trên dãy núi Ngọc Linh, loài sâm này sở hữu đặc tính dược lý vượt trội với hàm lượng saponin cao, có tác dụng tăng cường sức khỏe, hỗ trợ điều trị bệnh và chống oxy hóa mạnh mẽ.
Theo kết quả nghiên cứu từ năm 1978 của Bộ Y tế, sâm Ngọc Linh có chứa tới 52 hợp chất saponin, cao hơn nhiều lần so các loại sâm khác trên thế thới, trong đó có tới 26 loại saponin không thể tìm thấy ở những loại khác… Đặc biệt, hoạt chất Saponin MR2 có cơ chế hoạt động như chất kháng sinh chiếm tới một nửa hàm lượng được công nhận là có khả năng phòng chống lại các tế bào ung thư. Hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, giảm tác dụng phụ của liệu pháp hóa-xạ trị… nâng cao thể trạng cơ thể. Do đó, sâm Ngọc Linh là dược liệu đặc biệt quý và có giá trị kinh tế rất cao.
Là một trong năm loại nhân sâm tốt nhất thế giới, sâm Ngọc Linh luôn được săn lùng với giá bán từ vài chục triệu đồng đến vài trăm triệu đồng.
Bên cạnh củ thì lá của cây sâm ngọc linh cũng là loại dược liệu quý có giá "đắt hơn vàng".
Lá sâm Ngọc Linh có màu xanh đậm, chỉ bắt đầu mọc từ phía trên đỉnh của cây sâm Ngọc Linh. Lá sâm Ngọc Linh là dạng lá kép hình chân vịt, các phiến lá không mọc trực tiếp từ cây mà 5 lá nhỏ sẽ liên kết với cây bằng 2 đoạn cuống lá. Các lá kép thường mọc vòng. Độ dài lá từ 7 đến 12 cm. Trong 5 lá, lá ở giữa là to nhất, rồi nhỏ dần, tới các lá sát cuống là nhỏ nhất.
Các lá chét mỏng và mềm, phiến lá có hình trứng ngược hoặc hình mũi mác, phần đầu khá nhọn, mép lá có hình răng cưa nhỏ và đều. Trên phiến lá dọc theo phần gân chính và gân bên ở mặt trên lá có nhiều lông cứng, phần dưới lá có ít lông hơn. Các gân chính của lá chét phân bố đối xứng dọc theo chiều dài lá.
Sau khi thu hoạch hạt sâm Ngọc Linh, lá sâm Ngọc Linh sẽ tự rụng khi cây bước vào thời kỳ ngủ đông. Đây là lúc người dân sẽ thu hoạch, rửa sạch rồi phơi khô và để sử dụng dần, thường thời gian này sẽ kéo dài từ tháng 8 đến cuối tháng 10.
Giá bán của lá sâm Ngọc Linh tươi dao động từ khoảng 12 đến 15 triệu/1 kg. Lá sâm Ngọc Linh sấy khô lên tới 150 triệu đồng/kg.
Tại một triển lãm, 5 chiếc lá khô vo lại thành viên từng được rao bán với giá 200.000 đồng.
Lá khô được rất nhiều người lựa chọn vì dễ bảo quản và có thể sử dụng lâu dài. Còn lá tươi nhanh hỏng hơn và khó bảo quản lâu. Được biết, để có được 1 cân lá sâm Ngọc Linh khô phải sử dụng khoảng 6 – 7 kg lá sâm tươi.
Có 2 cách để sử dụng lá sâm Ngọc Linh phổ biến nhất đó là ngâm rượu và hãm nước uống như trà.
Minh Hoa (t/h)
