Theo thống kê của Liên minh chống lừa đảo toàn cầu (GASA), trong năm 2022 đã có hơn 300 triệu người dùng phản ánh bị lừa đảo trực tuyến (qua điện thoại, mạng xã hội,…). Còn theo ghi nhận của Cục An toàn thông tin (thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông), trong 6 tháng đầu năm 2023, tình hình lừa đảo trực tuyến tại Việt Nam tăng 64,78% so với cùng kỳ năm ngoái, tăng 37,82% so với 6 tháng cuối năm 2022.
Người dùng di động phải hết sức thận trọng trước các trò lừa đảo trực tuyến. (Ảnh minh họa)
Để ngăn chặn tình này này, thời gian qua, Bộ TT&TT đã đưa ra nhiều biện pháp ngăn chặn và xử lý nghiêm. Chẳng hạn, trong năm 2022, Cục An toàn thông tin đã ngăn chặn, xử lý hơn 2.620 trang web lừa đảo trực tuyến, vi phạm pháp luật (hơn 1.460 trang lừa đảo trực tuyến), qua đó bảo vệ hơn 4,7 triệu người dân (tương ứng 6,7% người dùng Internet Việt Nam) trước các tấn công lừa đảo trực tuyến, vi phạm pháp luật trên không gian mạng.
Bộ TT&TT cũng đã chỉ đạo các doanh nghiệp triển khai kết nối, xác thực cơ sở dữ liệu thông tin thuê bao với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư nhằm chuẩn hoá thông tin thuê bao, xử lý các trường hợp vi phạm. Theo đó, tính tới tháng 7/2023, các doanh nghiệp viễn thông di động đã hoàn thành xử lý hơn 11 triệu thuê bao có thông tin chưa trùng khớp với thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư bao gồm: Hơn 3,55 triệu thuê bao đã chuẩn hoá; hơn 7,5 triệu thuê bao đã bị khoá 1 chiều, 2 chiều, thu hồi.
Song song với đó, Bộ TT&TT đã phát triển trang thông tin, xử lý tin nhắn SMS rác, lừa đảo tại địa chỉ chongthurac.vn; Phát triển trang cảnh báo an toàn thông tin Việt Nam tại địa chỉ canhbao.khonggianmang.vn/canhbao.ncsc.gov.vn để người dân có thể phản ánh các vấn đề gặp phải về an toàn thông tin.
Ngoài ra, Bộ TT&TT cung cấp bộ công cụ nhận diện lừa đảo trực tuyến, kiến thức kỹ năng phòng chống lừa đảo tại địa chỉ congcu.khonggianmang.vn; Công bố danh sách đen các trang vi phạm, tài khoản ngân hàng lừa đảo thông qua cổng thông tin của hệ sinh thái tín nhiệm mạng tại địa chỉ tinnhiemmang.vn; Kiểm tra, gán nhãn tín nhiệm cho hơn 3.252 website chính thống; triển khai các chiến dịch phòng chống mã độc, làm sạch không gian mạng định kỳ hàng năm trên toàn quốc.
Các doanh nghiệp viễn thông, Internet cũng có những biện pháp và hoạt động nhằm ngăn chặn lừa đảo. Trong đó, các ngân hàng, sàn chứng khoán, ví điện tử, các tổ chức tài chính đã thông báo cho khách hàng qua email, SMS về các nguy cơ lừa đảo trực tuyến.
Bộ TT&TT cũng thực hiện giải pháp hỗ trợ người dùng khi không muốn nhận quảng cáo thông qua việc đăng ký (miễn phí) tới Danh sách không quảng cáo. Người dân đăng ký từ chối nhận quảng cáo thông qua cú pháp nhắn tin DK DNC gửi 5656 (miễn phí) nếu không có nhu cầu. Hiện nay, hệ thống có hơn 857.000 thuê bao đăng ký tại địa chỉ https://khongquangcao.ais.gov.vn.
Ngoài ra, các đơn vị của Bộ TT&TT bao gồm Cục Viễn thông, Cục An toàn thông tin, các doanh nghiệp viễn thông đã tổ chức sàng lọc, xác thực, chuyển hơn 30.000 phản ánh về các cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo đến các đơn vị của Bộ Công an để phối hợp, điều tra xử lý.
Trong thời gian qua, Bộ TT&TT cũng đã chỉ đạo các đơn vị chức năng tăng cường công tác hậu kiểm, thường xuyên rà quét thông tin trên mạng, đặc biệt là các mạng xã hội xuyên biên giới như Facebook, TikTok, Instagram, YouTube,… nhằm phát hiện và xử lý nghiêm, kịp thời các hành vi vi phạm không chỉ đối với các hành vi sai trái, cung cấp thông tin xấu, độc, vi phạm pháp luật.
Theo đó, kết quả ngăn chặn, gỡ bỏ thông tin lừa đảo, giả mạo từ đầu năm đến nay:
- Facebook đã gỡ bỏ 28 tài khoản giả mạo các cá nhân, tổ chức; gỡ 54 page quảng cáo, mua bán hóa đơn trái phép;
- Google chưa gỡ kênh giả mạo;
- TikTok đã gỡ bỏ 1 tài khoản giả mạo.
An An
