Ngày 21/8, Công an huyện Chương Mỹ, Hà Nội đang tạm giữ hình sự Nguyễn Thị Tuyến (33 tuổi, xã Thụy Hương, huyện Chương Mỹ) về tội Chiếm đoạt người dưới 16 tuổi.
Tại cơ quan công an, Tuyến khai đang làm công nhân cho một doanh nghiệp trên địa bàn. Thời gian gần đây, nghi phạm bị lừa 10 triệu đồng qua mạng.
Thấy đồng nghiệp có nhu cầu tìm trẻ sơ sinh để nhận làm con nuôi, nghi phạm nảy sinh ý định bắt cóc một cháu bé cho người này. Tuyến nghĩ, sau khi giúp đồng nghiệp sẽ được bồi dưỡng, cảm ơn bằng tiền.
Khoảng 20h ngày 19/8, Tuyến đến Bệnh viện Đa khoa huyện Chương Mỹ, cách chỗ làm khoảng 2 km, mặc áo đồng phục nhân viên bệnh viện, rồi lẻn vào khoa Sản, bế một cháu bé sơ sinh ra ngoài.
Do mặc trang phục của nhân viên y tế không gắn logo bệnh viện và có nhiều biểu hiện nghi vấn, đối tượng Tuyến bị một bác sĩ giữ lại. Tuyến bỏ chạy, nhưng bị lực lượng bảo vệ của bệnh viện bắt giữ. Sự việc ngay sau đó được trình báo đến cơ quan công an địa phương.
Lãnh đạo Bệnh viện Đa khoa huyện Chương Mỹ cho biết, cán bộ bệnh viện thường xuyên thăm hỏi, động viên tinh thần gia đình cháu bé, đồng thời báo cáo vụ việc lên Sở Y tế Hà Nội. Sắp tới lãnh đạo Bệnh viện Đa khoa huyện Chương Mỹ sẽ có hình thức tuyên dương, khen thưởng cán bộ y tế phát hiện kịp thời, ngăn chặn vụ bắt cóc.
Bàn về tính pháp lý của vụ việc trên, Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn Luật sư Tp.Hà Nội) nhận định, bắt cóc trẻ em là nỗi ám ảnh không chỉ với trẻ em mà với cả người lớn. Bởi, hành vi bắt cóc trẻ em chỉ là khởi đầu cho một chuỗi những tội ác, bất hạnh sẽ có thể diễn ra ngay sau đó nên hành vi này cần được ngăn chặn và xử lý nghiêm minh.
Vụ việc giả làm nhân viên Bệnh viện Đa khoa huyện Chương Mỹ (Tp.Hà Nội) để bắt cóc trẻ em là vụ việc đặc biệt nghiêm trọng, xâm phạm đến quyền nhân thân của công dân, đe dọa đến tính mạng, sức khỏe của trẻ em, gây lo lắng, hoang mang cho nhiều người, ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội. Việc cơ quan chức năng kịp thời phát hiện, chuyển đối tượng và hồ sơ cho cơ quan điều tra xem xét xử lý là cần thiết, phù hợp với quy định của pháp luật.
Luật Trẻ em quy định, trẻ em là người dưới 16 tuổi, nghiêm cấm các hành vi: Bỏ rơi, bỏ mặc, mua bán, bắt cóc, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em... Hành vi bắt cóc, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em là những hành vi nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm đến các quyền cơ bản của trẻ em, tiềm ẩn nhiều hệ lụy, tiêu cực cho xã hội, tạo ra bi kịch buồn đau cho cha mẹ, trẻ em.
Bởi vậy, người thực hiện hành vi bắt cóc, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Cụ thể, Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định:
Hành vi đưa trẻ em ra khỏi nơi quản lý của cha, mẹ, người giám hộ một cách công khai thông qua việc sử dụng vũ lực hoặc giấu giếm, lén lút nhằm chiếm đoạt quyền quản lý, chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em là hành vi nguy hiểm cho xã hội.
Người thực hiện hành vi chiếm đoạt trẻ em có thể dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc có thủ đoạn khác để chiếm giữ trẻ em hoặc giao trẻ em cho người khác chiếm giữ. Người thực hiện hành vi chiếm giữ trái phép người dưới 16 tuổi sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội chiếm đoạt người dưới 16 tuổi theo quy định tại Điều 153 Bộ Luật hình sự với khung hình phạt là từ 03 năm đến 07 năm tù.
Trường hợp hành vi được xác định là có tổ chức, đối với từ 02 người trở lên, phạm tội 02 lần trở lên thì mức hình phạt có thể từ 05 năm đến 10 năm tù... Nếu hành vi được xác định là có tính chất chuyên nghiệp hoặc tái phạm nguy hiểm thì có thể tới 15 năm tù.
Ngoài ra, nếu chiếm đoạt trẻ em để bán hoặc để tống tiền cha mẹ của trẻ thì những hành vi này sẽ bị xử lý về tội mua bán người, tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản hoặc các tội danh khác có liên quan đến hành vi xâm phạm đến thân thể của công dân, hành vi chiếm đoạt tài sản...
Bởi vậy, trong vụ việc này, cơ quan chức năng sẽ làm rõ nhân thân của đối tượng, làm rõ động cơ mục đích thực hiện hành vi, xác định hậu quả mà đối tượng đã gây ra đối với xã hội để có hình thức xử lý phù hợp với quy định của pháp luật.
Với hành vi chiếm đoạt người dưới 16 tuổi thì hình phạt thấp nhất là từ 03 năm tù, hình phạt cao nhất có thể tới 15 năm tù. Nếu hành vi này mà xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của trẻ em hoặc của cha mẹ trẻ em thì đối tượng còn có thể bị xử lý về các tội danh khác nghiêm khắc hơn theo quy định của Bộ Luật hình sự.
Vụ việc cho thấy, nguy cơ mất an toàn có thể xảy ra đối với trẻ em bất kỳ lúc nào, bất kỳ nơi đâu. Chỉ cần người lớn sơ suất, nới lỏng là trẻ em có thể gặp nguy hiểm từ việc bị tai nạn, bị bắt cóc hoặc gặp các rủi ro khác như bị bạo hành, xâm hại....
Do đó, các bậc làm cha, làm mẹ, những người giám hộ, quản lý chăm sóc bảo vệ giáo dục trẻ em cần phải nâng cao trách nhiệm trong việc quản lý, bảo vệ, chăm sóc trẻ em, tránh tình huống trẻ em gặp tai nạn hoặc gặp phải đối tượng xấu có thể thực hiện hành vi bạo hành, xâm hại, bắt cóc...
Chuyên gia pháp lý này nhận định, nguy cơ trẻ em bị đánh tráo, bị bắt cóc, chiếm đoạt rất cao. Ngoài việc các bậc phụ huynh nâng cao cảnh giác, các cơ sở y tế cũng cần có những biện pháp kiểm tra giám sát để kịp thời phát hiện xử lý những trường hợp bắt cóc, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em để xử lý nghiêm minh theo quy định pháp luật. Cần kiểm soát chặt chẽ những người đưa trẻ em ra khỏi khu vực bệnh viện. Nếu phát hiện trường hợp đưa trẻ em ra khỏi bệnh viện mà có biểu hiện khả nghi, không có giấy tờ hợp lệ hoặc giấy tờ có dấu hiệu giả mạo phải xem xét làm rõ và xử lý kịp thời.
Tuệ Minh (tổng hợp theo báo Tin tức, tạp chí Gia đình Việt Nam, báo Công Thương)
