Biến đổi khí hậu là hiện hữu, pháp luật không thể đứng ngoài cuộc
Sự kiện là một trong những hoạt động cụ thể triển khai Đề án "Xây dựng Đà Nẵng - thành phố môi trường đến năm 2025", đồng thời góp phần phổ biến kiến thức khoa học công nghệ đến cộng đồng.
Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Đình Phúc, Phó Chủ tịch Thường trực Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Đà Nẵng, chia sẻ, để giảm tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, Việt Nam nói chung và Đà Nẵng nói riêng cần các giải pháp mang tính hệ thống, từ hoàn thiện pháp luật, đổi mới mô hình kinh tế đến thay đổi hành vi tiêu dùng.
Ông Nguyễn Đình Phúc, Phó Chủ tịch Thường trực Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố Đà Nẵng.
Trong đó, phát triển kinh tế tuần hoàn là một hướng đi cần thiết, giúp giảm phát thải, tận dụng tối đa tài nguyên, đồng thời nâng cao năng lực chống chịu cho hệ sinh thái và cộng đồng.
Ông Phúc dẫn lại cam kết của Thủ tướng tại Hội nghị COP26, theo đó Việt Nam sẽ nỗ lực đưa phát thải ròng về 0 vào năm 2050, một mục tiêu đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ từ mọi tầng lớp xã hội.
Theo ông Nguyễn Bá Sơn, Chủ tịch Hội Luật gia thành phố Đà Nẵng, biến đổi khí hậu hiện nay không còn là cảnh báo mà đã hiện hữu rõ nét tại Việt Nam, thể hiện qua các hiện tượng như: hạn hán, lũ lụt, xâm nhập mặn, suy giảm sản lượng nông nghiệp, dịch bệnh và ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh lương thực, sức khỏe cộng đồng.
Ông Nguyễn Bá Sơn, Chủ tịch Hội Luật gia thành phố Đà Nẵng.
Việt Nam là một trong những quốc gia dễ bị tổn thương trước biến đổi khí hậu. Vì vậy, cần một hệ thống pháp luật hoàn chỉnh, đồng bộ và chuyên ngành, từ việc thiết lập thị trường carbon, lồng ghép khí hậu vào chiến lược phát triển đến đảm bảo nguồn lực tài chính, kỹ thuật. Pháp luật chính là chìa khóa để Việt Nam chủ động thích ứng, bảo vệ môi trường sống và phát triển bền vững, ông Sơn nói.
Luật gia Nguyễn Văn Quy, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Luật gia thành phố Đà Nẵng, cho rằng để thực hiện hiệu quả công tác truyền thông pháp luật về biến đổi khí hậu, Hội rất cần sự quan tâm, hỗ trợ từ các cấp chính quyền, tổ chức quốc tế và cơ quan chuyên ngành.
Luật gia Nguyễn Văn Quy, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Luật gia thành phố Đà Nẵng.
"Hội Luật gia là tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, được Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ. Chúng tôi mong muốn được giao nhiệm vụ cụ thể, có nguồn lực để triển khai các chương trình truyền thông, tập huấn pháp luật về môi trường, hợp tác với các NGO, viện nghiên cứu, đồng thời tổ chức các mô hình tuyên truyền hiệu quả tại cộng đồng", ông Quy nhấn mạnh.
Xây dựng hệ sinh thái kinh tế tuần hoàn cần đồng bộ từ pháp luật đến giáo dục
Đề cập đến giải pháp dài hạn, PGS.TS Kiều Thị Kính (Đại học Sư phạm, Đại học Đà Nẵng) nhấn mạnh rằng kinh tế tuần hoàn không chỉ là sự thay thế cho mô hình tuyến tính truyền thống mà còn là công cụ chiến lược trong phát triển bền vững.
Với nền tảng pháp lý đã có như Luật Bảo vệ Môi trường 2020 và Nghị định 08/2022/NĐ-CP, Việt Nam đã thể hiện cam kết rõ ràng trong việc thúc đẩy kinh tế tuần hoàn. Tuy nhiên, bà Kính cho rằng quá trình thực thi còn nhiều rào cản, từ năng lực công nghệ đến nhận thức xã hội.
PGS.TS Kiều Thị Kính, Đại học Sư phạm, Đại học Đà Nẵng.
Để tháo gỡ, cần cụ thể hóa các tiêu chí tuần hoàn theo từng ngành, xây dựng cơ chế khuyến khích phù hợp, thúc đẩy chính sách tài chính cho doanh nghiệp tái chế và sản xuất sạch hơn. Đồng thời, giáo dục, truyền thông và phát triển nguồn nhân lực là yếu tố không thể thiếu trong xây dựng hệ sinh thái kinh tế tuần hoàn.
Hội nghị tập huấn phổ biến kiến thức pháp luật về biến đổi khí hậu được diễn ra tại thành phố Đà Nẵng.
Tại hội thảo, các diễn giả đã đưa ra nhiều kiến nghị giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu, được phân theo từng cấp độ.
Ở cấp độ quốc tế và chính phủ, cần thực hiện nghiêm túc các cam kết đã đưa ra tại các Hội nghị COP, đồng thời tăng cường hỗ trợ tài chính khí hậu, thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo, thiết lập hệ thống cảnh báo sớm và đẩy mạnh hợp tác khu vực nhằm nâng cao khả năng thích ứng.
Ở cấp độ địa phương và cộng đồng, cần chú trọng nâng cao nhận thức người dân, chủ động triển khai các biện pháp thích ứng, thúc đẩy tiêu dùng bền vững và phát huy vai trò của doanh nghiệp, trường học, đoàn thể trong hành động khí hậu.
Đối với cá nhân, mỗi người cần trang bị kiến thức về môi trường và biến đổi khí hậu, thực hiện các hành động thiết thực như tiết kiệm điện nước, phân loại rác, hạn chế nhựa dùng một lần và lan tỏa lối sống xanh trong cộng đồng.
