Trong hồi 61 của Tây Du Ký, khi Tôn Ngộ Không lừa lấy được quạt Ba Tiêu từ Bà La Sát, Ngưu Ma Vương phát hiện và lập tức cưỡi mây đuổi theo. Nhìn thấy Tôn Ngộ Không hớn hở vác quạt Ba Tiêu, Ngưu Ma Vương liền lo lắng và suy nghĩ:
"Con khỉ này làm thế nào mà biến cây quạt ra lớn dường ấy! Nếu nó biết phép biến lớn, chắc biết phép thu nhỏ. Nếu ta đòi thì nó không trả, lại e nó quạt mình một cái, bay mấy chục ngàn dặm, thì theo sao kịp mà đòi. Chi bằng dùng kế mới được.
Đường Tăng còn hai người đệ tử nữa, là Trư yêu Tinh (Trư Bát Giới) và Sa ngư tinh (Sa Tăng), năm xưa làm yêu quái đã từng gặp. Song Sa Tăng hình dạng còn hồ nghi, chi bằng ta biến thành Bát Giới thừa dịp nó đang vui mừng, mà gạt là chắc được".
Qua những lời tự nhủ của Ngưu Ma Vương, có thể thấy rằng việc y chọn biến thành Trư Bát Giới thay vì Sa Tăng là một quyết định chiến thuật thông minh, dựa trên nhiều yếu tố sau:
Ngoại hình và đặc điểm nhận dạng
Trư Bát Giới, bản thể là con lợn, có hình dạng nửa người nửa lợn, một hình dáng rất quen thuộc với Tôn Ngộ Không và các nhân vật khác trong truyện.
Ngoại hình của Bát Giới dễ dàng để Ngưu Ma Vương hóa thân và tạo ra một hình ảnh đủ thuyết phục để không bị phát hiện.
Trái lại, Sa Tăng không rõ bản thể có ngoại hình kỳ quái với nhiều đặc điểm khác thường kỳ dị, là một yêu quái có dáng người nhưng cũng không hẳn là người.
Vì vậy, việc giả dạng Sa Tăng khó hơn và dễ bị phát hiện.
Sự quen thuộc
Ngưu Ma Vương đã từng gặp và quan sát kỹ Trư Bát Giới trong quá khứ, do đó y hiểu rõ cách cư xử, tính cách, và ngoại hình của Bát Giới. Điều này giúp y tự tin hơn khi giả dạng Bát Giới, giảm thiểu nguy cơ bị phát hiện.
Ngược lại, Ngưu Ma Vương ít tiếp xúc với Sa Tăng, khiến việc giả dạng nhân vật này trở nên khó khăn và thiếu tự nhiên.
Mối quan hệ giữa các nhân vật
Tôn Ngộ Không và Trư Bát Giới có mối quan hệ phức tạp, thường xuyên cãi vã và đùa cợt nhau. Ngưu Ma Vương nhận thấy rằng việc lợi dụng sự mất cảnh giác của Tôn Ngộ Không trong thời điểm hắn đang vui mừng vì vừa lấy được quạt Ba Tiêu là cơ hội tốt để thực hiện kế hoạch. Nếu y biến thành Sa Tăng, một nhân vật trầm lặng và ít nổi bật hơn, Tôn Ngộ Không có thể dễ dàng nhận ra sự bất thường.
Khả năng bắt chước hoàn hảo
Ngưu Ma Vương, với 72 phép thần thông, có khả năng biến hình và bắt chước giọng nói, cử chỉ, hành động của bất kỳ ai một cách hoàn hảo.
Việc biến thành Trư Bát Giới, một nhân vật với đặc điểm rõ ràng và quen thuộc, giúp y dễ dàng nhập vai và lừa gạt Tôn Ngộ Không một cách hiệu quả.
Có thể thấy, việc Ngưu Ma Vương chọn hóa thân thành Trư Bát Giới thay vì Sa Tăng là một quyết định chiến thuật khôn ngoan.
Dựa trên sự quen thuộc về ngoại hình, tính cách, và mối quan hệ giữa các nhân vật, y đã tạo ra một tình huống hỗn loạn khiến Tôn Ngộ Không mất cảnh giác và dễ dàng bị lừa.
Quyết định này không chỉ giúp Ngưu Ma Vương lấy lại quạt Ba Tiêu mà còn thể hiện sự thông minh và tinh tế trong việc sử dụng chiến lược để đối phó với đối thủ.
Từ quyết định giả mạo Trư Bát Giới của Ngưu Ma Vương, chúng ta có thể rút ra bài học về tầm quan trọng của việc hiểu rõ đối thủ, sử dụng chiến thuật linh hoạt và khả năng thích ứng với tình huống mới là những yếu tố quan trọng giúp chúng ta đạt được thành công.
*Bài viết dự trên quan điểm của tác giả!
Quốc Tiệp