Ảnh: Sputnik/Mikhail Metzel/Reuters sưu tầm.
Những nguồn tin trên cho biết, ông Putin tin rằng nền kinh tế và lực lượng quân đội của Nga đủ mạnh để chống chọi lại mọi biện pháp trừng phạt từ phương Tây.
Trong ngày thứ Hai, ông Trump đã thể hiện sự không hài lòng về việc ông Putin từ chối ký kết thoả thuận ngừng bắn, và tuyên bố sẽ đưa ra một loạt các gói viện trợ mới cho Ukraine, trong đó bao gồm các hệ thống tên lửa phòng không Patriot. Ông cũng đã đe doạ sẽ áp đặt lệnh trừng phạt lên Nga nếu không có thoả thuận nào được ký kết trong vòng 50 ngày.
Ba nguồn tin trên nắm rõ các kế hoạch của chính quyền điện Kremlin, khẳng định ông Putin sẽ không chùn bước trước áp lực từ phương Tây yêu cầu ông kết thúc chiến dịch, và tin rằng Nga – một quốc gia đã từng trải qua những lệnh trừng phạt nghiêm trọng nhất từ các nước phương Tây – có thể chống chọi lại những khó khăn về kinh tế, bao gồm những hàng rào thuế quan nhằm vào các nước mua dầu từ Nga.
Một nguồn tin yêu cầu giữ kín danh tính cho biết: "Ông Putin tin rằng chưa có chính quyền nào nghiêm túc thương lượng với ông về vấn đề hoà bình tại Ukraine – bao gồm cả phía Mỹ – và vì vậy ông sẽ tiếp tục thực hiện chiến dịch cho tới khi đạt được mục tiêu của mình".
Nguồn tin này cho biết mặc dù đã có nhiều cuộc điện giữa ông Trump và ông Putin, cũng như đặc phái viên của Mỹ Steve Witkoff đã tới thăm Nga nhiều lần, ông Putin vẫn tin rằng chưa có thảo luận rõ ràng về cơ sở cho kế hoạch hoà bình.
"Ông Putin coi trọng quan hệ với ông Trump và đã có các cuộc thảo luận với Witkoff, nhưng với ông, lợi ích của Nga đứng hàng đầu".
Trả lời yêu cầu bình luận, phát ngôn viên của Nhà Trắng Anna Kelly đã quy trách nhiệm cho cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden vì đã để chiến tranh bùng nổ.
"Khác với ông Biden, Tổng thống Trump tập trung vào mục tiêu kết thúc cuộc chiến, và ông Putin sẽ phải đối mặt với lệnh trừng phạt, hàng rào thuế quan nếu ông không chấp nhận ngừng bắn".
Điều kiện đàm phán hoà bình của ông Putin bao gồm một văn bản ràng buộc về mặt pháp lý với nội dung yêu cầu NATO không mở rộng về phía Đông, đảm bảo tính trung gian của Ukraine và giới hạn quy mô lực lượng vũ trang của quốc gia này, bảo vệ người nói tiếng Nga sinh sống tại Ukraine, và chấp nhận những thắng lợi về lãnh thổ của Nga.
Các nguồn tin cho biết, ông cũng sẵn sàng thảo luận về một thoả thuận an ninh cho Ukraine với sự tham gia của các cường quốc, tuy nhiên chi tiết kế hoạch này vẫn chưa được làm rõ.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã khẳng định, Ukraine sẽ không bao giờ công nhận chủ quyền Nga tại vùng lãnh thổ mà Nga giành được và Ukraine có quyền quyết định tham gia NATO. Văn phòng của ông chưa phản hồi các yêu cầu bình luận.
Một nguồn tin khác cho biết, ông Putin coi mục tiêu của chính quyền Moscow quan trọng hơn mọi tiềm năng thiệt hại kinh tế từ áp lực của các nước phương Tây, và ông không lo ngại về những đe doạ áp đặt hàng rào thuế quan lên Trung Quốc và Ấn Độ do hai nước này mua dầu từ Nga.
Hai nguồn tin cho biết, Nga có lợi thế trên chiến trường, và nền kinh tế Nga được phát triển phù hợp cho sản xuất thời chiến có thể vượt qua khả năng sản xuất các loại đạn dược chính của liên minh NATO do Mỹ lãnh đạo, nhất là các loại đạn pháo.
Nga tiếp tục chiến thắng tại Ukraine
Sau khi chiếm quyền kiểm soát khoảng 1/5 lãnh thổ Ukraine, lực lượng Nga đã tiếp tục chiếm quyền kiểm soát trên khoảng 1.415 km2 trong 3 tháng vừa qua, theo dữ liệu từ DeepStateMap, một bản đồ thông tin tình báo nguồn mở về cuộc xung đột tại Ukraine.
Một nguồn tin khẳng định ông Putin có thể sẽ tiếp tục thực hiện chiếm quyền kiểm soát nhiều vùng lãnh thổ hơn nếu cuộc chiến không kết thúc. Hai nguồn tin khác đồng tình với quan điểm này.
Nga hiện tại đang kiểm soát Crimea sau khi sáp nhập bán đảo này vào Nga vào năm 2014, cùng với các vùng Luhansk, 70% vùng Donetsk, Zaporizhia và Kherson miền Đông Ukraine, cùng với một số khu vực nhỏ lẻ tại các vùng Kharkiv, Sumy và Dnipropetrovsk. Ông Putin đã thể hiện quan điểm công khai khẳng định Crimea và 4 vùng miền Đông Ukraine giờ đã thuộc về Nga và chính quyền Kyiv cần phải rút khỏi đây trước khi ký kết thoả thuận hoà bình.
Các nguồn tin cho rằng ông Putin có thể tiếp tục chiến đấu cho tới khi nền quốc phòng của Ukraine sụp đổ và tiếp tục giành thêm nhiều khu vực lãnh thổ.
Một nguồn tin cho biết, "Nga sẽ hành động tuỳ vào khả năng chống chọi của Ukraine", và chính quyền Moscow có thể kết thúc chiến dịch sau khi giành được 4 vùng miền Đông Ukraine nếu như gặp phải sự chống cự mạnh mẽ. "Tuy nhiên nếu Ukraine không chống chọi đủ mạnh, Dnipropetrovsk, Sumy và Kharkiv cũng sẽ thất thủ".
Ông Zelenskiy đã khẳng định, chiến dịch mùa hè của Nga đã không suôn sẻ như chính quyền Moscow đã mong đợi. Các quan chức cấp cao dưới quyền ông thừa nhận Nga có sức mạnh áp đảo Ukraine, tuy nhiên lực lượng chính quyền Kyiv vẫn đang giữ vững hàng phòng thủ và buộc Nga phải trả giá đắt để có thể giành được thắng lợi.
Ông Trump và ông Putin
Chính phủ Mỹ cho biết khoảng 1,2 triệu người đã thiệt mạng hoặc bị thương trong cuộc chiến tại Ukraine, cuộc xung đột đẫm máu nhất tại châu Âu kể từ Thế Chiến 2 tới nay. Nga và Ukraine đều không cung cấp thông số đầy đủ về thương vong, và chính quyền Moscow khẳng định những ước tính của chính quyền các nước phương Tây chỉ mang tính phỏng đoán và tuyên truyền.
Kể từ khi nhậm chức vào tháng 1 với hứa hẹn sẽ nhanh chóng kết thúc cuộc chiến tại Ukraine, ông Trump đã nỗ lực hàn gắn quan hệ với Nga, thảo luận qua điện thoại với ông Putin ít nhất 6 lần. Vào ngày thứ Hai, ông đã nhận định lãnh đạo người Nga "không phải là một tay sát thủ, nhưng ông rất cứng rắn".
Ông Putin nhận định cuộc chiến tại Ukraine là diễn biến mang tính bước ngoặt trong quan hệ giữa Nga và phương Tây, sau khi ông khẳng định phương Tây đã xúc phạm Nga kể từ khi Liên Xô giải thể năm 1991 bằng cách liên tục mở rộng NATO và xâm phạm vào tầm ảnh hưởng của Nga, bao gồm Ukraine và Georgia.
Ông Putin chưa chấp nhận bất kỳ đề xuất ngừng bắn vô điều kiện nào từ ông Trump mà Kyiv ủng hộ.
Tuy nhiên, trong cuộc phỏng vấn với kênh BBC được đăng tải trong ngày thứ Ba, ông Trump đã khẳng định ông chưa ngừng thảo luận với ông Putin và thoả thuận hoà bình cho Ukraine vẫn đang được theo đuổi.
Trong ngày thứ Hai, một quan chức Nhà Trắng cho biết, ông Trump đang cân nhắc áp đặt mức thuế quan 100% lên hàng hoá của Nga cũng như một lệnh trừng phạt thứ cấp áp đặt lên các nước mua hàng hoá do Nga xuất khẩu nhằm đặt áp lực buộc Nga phải ngồi vào bàn đàm phán. Trung Quốc và Ấn Độ là hai nước mua dầu thô hàng đầu của Nga.
Mặc cho những lệnh trừng phạt và chi phí trong cuộc chiến tại Ukraine, nền kinh tế trị giá 2.000 tỷ USD của Nga vẫn mạnh mẽ hơn so với dự tính của nhiều người tại Nga hoặc các nước phương Tây. Bộ kinh tế Nga dự báo mức tăng trưởng giảm xuống 2,5% trong năm 2025 từ mức 4,3% trong năm 2024.
Một nguồn tin cho biết: "Ông Putin hiểu rằng ông Trump là một người khó lường trước và có thể làm những điều khó chấp nhận được, nhưng ông Putin cũng đang hành động một cách tránh gây bức xúc cho ông Trump".
Một trong những nguồn tin cho biết, rất có thể sẽ có leo thang khủng hoảng diễn ra trong những tháng tới đây, và nhấn mạnh những nguy hiểm trong những căng thẳng giữa hai cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới.
Nguyễn Quang Minh (theo Reuters)
