Bạn có thể tưởng tượng Lebron James thậm chí còn bước lên sân trong một đôi Converse, chứ chưa nói gì đến việc chơi một trò chơi trọn vẹn trong chúng? Có vẻ như bây giờ gần như là một tội khi các ngôi sao bóng rổ chơi bóng trong kiểu dáng đơn giản, đế phẳng, đặc biệt là khi chúng ta có điều kiện nhìn thấy họ trong các mẫu giày thể thao Air Jordan phủ màu ngày càng phát triển. Kể từ khi ra mắt lần đầu tiên vào năm 1985, nhãn hiệu thuộc sở hữu của Michael Jordan đã cho ra mắt một đôi giày mới mỗi năm, mỗi lần đều được mong đợi nhiều hơn lần trước. Thật phù hợp khi người đàn ông đã định nghĩa lại trò chơi bóng rổ trên sân cũng chính là người đã định nghĩa lại trò chơi giày thể thao của nó.
Từng là sự hợp tác của Nike được thương lượng bởi David Falk, người đại diện am hiểu về Jordan vào thời điểm đó, thương hiệu Jordan hiện là tập đoàn trị giá hàng tỷ đô la của riêng mình. Trong phim tài liệu về Chicago Bulls của Netflix là The Last Dance, Falk kể chi tiết cách anh thuyết phục Nike chọn tân binh của Đại học Bắc Carolina năm 1984, Mike Jordan, một thỏa thuận không giống ai. Những cầu thủ xuất sắc nhất hồi đó chỉ nhận được khoảng 100.000 đô la cho một hợp đồng giày, nhưng Jordan được đề nghị khoảng 2,5 triệu đô la trong vòng 5 năm. Thật đáng ngạc nhiên, Jordan ban đầu muốn giảm số tiền trợ cấp khổng lồ xuống với hy vọng được hợp tác với thương hiệu yêu thích của anh ấy, Adidas. Đối thủ cạnh tranh của Nike đại diện cho ngôi sao của Los Angeles Lakers, Marques Johnson, người mà Jordan ngưỡng mộ, và so sánh với Nike là một công ty nhỏ, ít người biết đến sản xuất giày thể thao ngoài Nhật Bản. Cuối cùng, chính cha anh, Michael Jordan Sr., người đã thuyết phục ngôi sao đại.
Thỏa thuận của Falk yêu cầu cầu thủ của Chicago Bulls phải có dòng giày riêng và một đôi giày mới mỗi năm. Nike vừa ra mắt công nghệ “đế không khí” mới của mình và vì Jordan đã dành phần lớn thời gian thi đấu trên không để ghi những cú dunks kịch tính, Falk quyết định cái tên “Air Jordan” sẽ phù hợp với dòng giày này. Ý tưởng rằng một cầu thủ bóng rổ sẽ có một đôi giày của riêng mình dường như đã trở nên phổ biến hiện nay, nhưng sau đó việc sắp xếp này đã gây ra nhiều tranh cãi. NBA thích giày Converse vì chúng đều có màu trắng, chỉ được tạo điểm nhấn bởi màu sắc của đội để bổ sung cho mỗi bộ đồng phục của đội. Theo NBA thời điểm đó, mọi cầu thủ đều phải đi cùng một loại giày để phù hợp với áo thi đấu của họ như một cách “cân bằng giữa các cầu thủ và thúc đẩy bầu không khí đồng đội”. Trên thực tế, đó là một quy tắc rằng các cầu thủ chỉ được mang giày trắng hoặc đen và phù hợp với đồng đội của họ. Mục đích cơ bản đằng sau quy tắc là để đảm bảo tập trung vào văn hóa nhượng quyền thương mại và cơ sở hành chính hơn là vào cá nhân người nổi tiếng của những người chơi đặc biệt có giá trị.
Một số thành tích lớn nhất của Michael Jordan với tư cách là NBA All-Star là đấu tranh giành nhiều quyền hơn của cầu thủ trong NBA, giải đấu có lịch sử cố tình định giá thấp và giữ im lặng cho các cầu thủ của mình. Sự ra đời của dòng Air Jordan dưới hình thức của đôi Air Jordan 1 màu đen, đỏ và trắng mang tính biểu tượng mà anh ấy đã mặc trong trận đấu trước mùa giải Madison Square Garden vào năm 1985 là nguồn gốc cho việc thực hiện những thay đổi này.
Tất nhiên NBA đã thông báo cho cả Jordan và Nike rằng vì đôi giày mới của anh ấy xung đột với đồng đội của anh ấy nên họ đã bị cấm trên các sân thi đấu. Tuy nhiên, điều này đã không ngăn cản được air jordan. Nike đã trở lại với một quảng cáo tận dụng vụ bê bối với Jordan được chọn làm ngôi sao. Máy quay lia xuống người chơi từ đầu đến chân và chiếc giày đỏ. Một đoạn lồng tiếng nói rằng “vào ngày 15 tháng 10, Nike đã tạo ra một đôi giày bóng rổ mới mang tính cách mạng”. Máy ảnh đặt trên đôi chân được bọc Air của Jordan. Người kể chuyện tiếp tục: “Vào ngày 18 tháng 10, NBA đã ném họ ra khỏi trò chơi”, ngay khi các thanh kim loại màu đen đập lên trên đôi giày thể thao. Người kể chuyện kết thúc, “may mắn thay, NBA. không thể ngăn bạn đi chúng. Air Jordans. Của Nike”. Kế hoạch tiếp thị do đại diện của Jordan và công ty quảng cáo Chiat / Day của Nike triển khai nhằm mục đích mang lại cho Jordan bản sắc cá nhân của riêng anh với tư cách là một cầu thủ, chính xác là điều NBA không muốn.
Trước Jordan, những vận động viên chuyên nghiệp về quần vợt và chơi gôn là những vận động viên chuyên nghiệp duy nhất có sản phẩm mang thương hiệu riêng của họ. Đó là bởi vì họ đã thi đấu với tư cách cá nhân. Tuy nhiên, cả Falk và Nike đều có niềm tin vào Jordan với tư cách là một cầu thủ, đến mức họ tin rằng anh ấy xứng đáng được chứng thực ở mức sản phẩm tương tự mặc dù là một cầu thủ bóng rổ. Năm 2018, một bộ phim tài liệu do Los York Entertainment sản xuất, một nhóm thực hiện quảng cáo cho Jordan Brand, mang tên Unbanned: the Legend of AJ1, đã ra mắt tại Liên hoan phim Tribeca. Bộ phim trình bày chi tiết về tác động của những chiếc Air Jordans đầu tiên này với các cuộc phỏng vấn từ các ca sĩ, rapper, nhà thiết kế thời trang, nhà báo, diễn viên và thậm chí cả các chính trị gia. Vượt lên trên nhiều nền tảng nghề nghiệp của những người được phỏng vấn là một tình yêu cuồng nhiệt dành cho Air Jordans. “Bạn phải tôn trọng sức mạnh của điều đó đối với văn hóa và thế giới”, diễn viên hài Jerrod Carmichael nói trong phim.
Giày thể thao không chỉ thay đổi giày bóng rổ mãi mãi mà còn làm nảy sinh văn hóa sneakerhead tràn lan hôm nay. Mặc dù những chiếc Air Jordan 1 1985 ban đầu chỉ được bán lẻ với giá 65 đô la vào thời điểm đó, nhưng chúng sẽ giúp bạn tăng thêm 20.000 đô la trên StockX. Trong những năm qua, những đôi giày Air Jordan mới đã được săn đón đến nỗi đôi giày này có liên quan đến tội phạm tấn công, trộm cắp và thậm chí là giết người.
Trong những năm gần đây, giá trị của Air Jordan tăng lên nhờ những sự hợp tác thời trang cao cấp. Phiên bản Air Jordan 1 của Virgil Abloh. Từ Ikea đến Sunglass Hut và Evian water, Abloh chạm đến những thứ dường như không thể chạm tới, được bình thường hóa bởi ảnh hưởng thị giác không thể tránh khỏi của họ đối với văn hóa đại chúng. Kiểu dáng high-top của Air Jordan có tính phổ biến đó.
Giày Off-White x Air Jordan “Chicago” ban đầu được Footwear News mệnh danh là Đôi giày của năm và kể từ đó được tiếp nối bởi một phiên bản toàn màu trắng, phối màu Đại học Bắc Carolina, đen kim loại Off-White x Nike Air Jordan 5, và màu kem Off-White x Nike Air Jordan 4.
Giám đốc nghệ thuật của Dior Men (và hiện là giám đốc sáng tạo của Fendi women) Kim Jones cũng có tình yêu sâu sắc với Air Jordan từ trước khi thành công trong lĩnh vực thời trang của anh ấy. Jones nói với Imran Amed trong một tập của The Business of Fashion Podcast rằng khi còn là một thiếu niên, anh ấy và bạn bè của mình gom tiền và xếp hàng bên ngoài cửa hàng Nike địa phương của họ để mua một đôi Air Jordans duy nhất để chia sẻ giữa họ. Được trao cơ hội làm việc tại Dior Men vào năm 2021, Jones đã kết hợp giấc mơ thời thơ ấu của mình và thực tế nghề nghiệp để tạo ra đôi giày được tìm kiếm nhiều nhất: Air Dior.
Hình bóng Jordan 1 được thực hiện bởi đồ da Ý và in logo của Dior đã được bán giữa đại dịch vào tháng 6 năm 2020 sau khi đôi giày thể thao này ra mắt tại triển lãm Dior Men Pre-Fall 2020. Trong bối cảnh suy thoái quốc tế, khủng hoảng sức khỏe và các cuộc biểu tình về quyền công dân toàn cầu, bạn nghĩ rằng thời điểm còn hơi chậm, nhưng đôi giày 2.200 đô la Mỹ đã bán hết chỉ vài phút sau khi mở bán. Sau đó, giá trị bán lại của chúng nhanh chóng tăng vọt lên tới 12.000 đô la. Năm ngoái, các sneakerhead đã phát hiện ra Air Diors tại lễ nhậm chức tổng thống của Joe Biden, được mặc bởi Nikolas Ajagu, chồng của Meena Harris, cháu gái của Phó Tổng thống Kamala Harris.
Tình yêu xuyên lục địa của Air Jordan được chia sẻ giữa hai nhà thiết kế này - Abloh, người gốc Chicago và Jones, đến từ Vương quốc Anh xa xôi - là dấu hiệu cho thấy tầm quan trọng của Air Jordan không chỉ trong lĩnh vực thời trang mà còn là văn hóa nói chung. Có rất ít người nổi tiếng, thương hiệu hoặc sản phẩm siêu việt như Michael Jordan và thương hiệu Jordan. Số 23 của Chicago Bulls (một chiếc áo đấu đã được tổ chức Bulls giải nghệ) đã định nghĩa lại trò chơi bóng rổ, vai trò của các nhân vật thể thao trong văn hóa đại chúng toàn cầu và ngành công nghiệp thời trang với sự nổi lên của Air Jordan.
Quang Tân
