Ở Mỹ, việc chính phủ đóng cửa từ 0h ngày 1/10 (giờ địa phương) dường như là điều không thể tránh khỏi sau khi các nhà lãnh đạo tại lưỡng viện Quốc hội rời khỏi cuộc họp rất được mong đợi với Tổng thống Donald Trump vào chiều 29/9 mà không đạt được thỏa thuận nào.
Các cuộc đàm phán bế tắc khi cả hai bên đều giữ vững lập trường của mình, không có dấu hiệu nhượng bộ trước thời điểm năm tài khóa mới bắt đầu mà không có ngân sách cho hoạt động của chính phủ liên bang.
Cuộc gặp giữa Tổng thống Donald Trump, Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune, Lãnh đạo Thiểu số Thượng viện Chuck Schumer và Lãnh đạo Thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries đã không kéo dài lâu, và những người tham gia vẫn giữ nguyên thông điệp của mình.
Tòa nhà Quốc hội Mỹ (Điện Capitol) ở Washington. Ảnh: Bloomberg
Theo trang Semafor, các lãnh đạo Đảng Cộng hòa nhấn mạnh rằng Đảng Dân chủ cần chấp nhận dự luật chi tiêu tạm thời của họ, trong khi Đảng Dân chủ kiên quyết yêu cầu gia hạn trợ cấp y tế theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng (ACA – hay còn gọi là Obamacare) để ngăn chặn tình trạng chi phí bảo hiểm tăng vọt.
Phó Tổng thống JD Vance, phát biểu sau cuộc họp, cáo buộc Đảng Dân chủ sử dụng quá trình tài trợ chính phủ như một "đòn bẩy" để thúc đẩy các chính sách không liên quan.
"Họ có một số ý tưởng mà tôi cho là hợp lý, và một số ý tưởng mà Tổng thống cho là hợp lý. Điều không hợp lý là lấy những ý tưởng đó làm đòn bẩy và đóng cửa chính phủ", ông Vance nói với các phóng viên sau các cuộc họp.
Ông dự đoán rằng một kịch bản đóng cửa chính phủ là "khó tránh khỏi" do sự cứng rắn của Đảng Dân chủ.
Các quan chức Nhà Trắng trước đó đã nói với Semafor rằng họ sẵn sàng thảo luận về vấn đề trợ cấp y tế, một điểm gây tranh cãi đối với Đảng Dân chủ, nhưng khẳng định điều đó sẽ không xảy ra trong dự luật chi tiêu này.
Phe Dân chủ phản bác bằng cách nói rằng họ sẽ không bỏ phiếu cho những lời đề nghị mơ hồ về các cuộc đàm phán trong tương lai.
"Chúng tôi nghĩ rằng khi họ nói sau này thì có nghĩa là không bao giờ", ông Schumer nói. "Chúng ta phải làm điều đó ngay bây giờ".
Một ý tưởng khác được đề xuất để tránh việc chính phủ đóng cửa là một khoản hỗ trợ tài chính ngắn hạn (CR) để cấp vốn cho chính phủ trong 7-10 ngày để có thêm thời gian đàm phán – nhưng trong cuộc họp hôm 29/9 cả hai bên đều đã bác bỏ ý tưởng này.
Vào ngày 30/9, các lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Thượng viện dự kiến sẽ tổ chức một cuộc bỏ phiếu khác về dự luật chi tiêu đã được Hạ viện thông qua trước đó, nhưng Đảng Dân chủ cho biết họ sẽ tiếp tục bác bỏ nó nếu không có sự thay đổi lớn nào trong lập trường của Đảng Cộng hòa.
Ông Jeffries nhắc lại yêu cầu của Đảng Dân chủ rằng bất kỳ nhượng bộ nào của Đảng Cộng hòa đều phải được thể hiện trên giấy tờ: "Chúng tôi đã nói rõ trong cuộc họp rằng bất kỳ thỏa thuận lưỡng đảng nào… đều phải có điều khoản trong luật pháp để người dân Mỹ hiểu rõ rằng những gì chúng ta đồng ý thực sự diễn ra".
Cuối cùng, vẫn chưa rõ nội dung cụ thể của thỏa thuận đó sẽ như thế nào, trong khi đồng hồ vẫn đang đếm ngược đến thời điểm chính phủ đóng cửa.
Minh Đức (Theo Semafor, NOTUS)
