Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller.
Trả lời câu hỏi của phóng viên về việc Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi phương Tây bảo vệ Ukraine giống với cách bảo vệ Israel trong cuộc tấn công của Iran, ông Miller nói mối quan hệ giữa Mỹ và Israel "hoàn toàn khác" so với mối quan hệ với Ukraine.
Trong cuộc tấn công của Iran hôm 13/4, Mỹ và các đồng minh đã đánh chặn phần lớn máy bay không người lái (UAV) và tên lửa trước khi chúng bay tới lãnh thổ Israel.
Ông Zelensky gọi đây là minh chứng cho việc phương Tây hoàn toàn có cách đối phó hiệu quả trước các cuộc tấn công của Nga ở Ukraine. Ông Zelensky kêu gọi Mỹ và các đồng minh phương Tây làm điều tương tự ở Ukraine.
"Chúng tôi có mối quan hệ hoàn toàn khác biệt khi so sánh với Ukraine và với Israel. Mối quan hệ của chúng tôi với Israel đã tồn tại trong hàng thập kỷ, đó là mối quan hệ an ninh chiến lược", ông Miller nói. "Với Ukraine thì khác. Chúng tôi không có xung đột quân sự với Nga và sẽ không có chuyện như vậy. Các máy bay Mỹ không có lý do gì để hiện diện trên bầu trời Ukraine và đối phó các cuộc tấn công của Nga".
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ nhắc lại lập trường của Tổng thống Mỹ Joe Biden, trong đó Mỹ không có xung đột quân sự với Nga nhưng vẫn cam kết hỗ trợ để Ukraine phòng vệ.
Mức độ hỗ trợ của chính phủ Mỹ cho Ukraine đã suy giảm đáng kể từ khi Quốc hội không phê duyệt ngân sách trị giá 60 tỷ USD vào tháng 10/2023.
Theo CNN, Mỹ và Israel có mối quan hệ gắn bó kể từ khi nhà nước Do Thái được thành lập vào năm 1948. Ở giai đoạn đầu, Israel đóng vai trò là quốc gia giúp Mỹ cạnh tranh ảnh hưởng với Liên Xô ở Trung Đông.
Israel từng khiến Mỹ bất ngờ khi đơn phương phát động Cuộc chiến Sáu ngày năm 1967, đánh bại liên quân Ả Rập hùng mạnh mà không có sự trợ giúp của Mỹ.
"Mỹ khi đó cảm thấy ấn tượng vì Israel vô tình giúp giải bài toán khó ở Trung Đông. Mỹ chủ động ngỏ ý kết nối sâu rộng hơn. Mọi thứ sau đó phát triển dần theo thời gian", Joel Beinin, giáo sư lịch sử Trung Đông tại Đại học Stanford (Mỹ), nói.
Trong khi đó, trả lời phỏng vấn truyền thông Mỹ gần đây, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nói rằng "Ukraine không có cơ hội chiến thắng nếu không có sự hỗ trợ của Mỹ".
Mặc dù hàng năm đều nhận được khoản viện trợ không hoàn lại trị giá hàng tỷ USD của Mỹ nhưng Israel không ngồi yên. Quốc gia Do Thái còn chủ động phát triển mạng lưới tình báo, chế tạo các vũ khí hiện đại dựa vào nền tảng của Mỹ.
Hiện nay, Israel là nước xuất khẩu vũ khí lớn thứ 10 trên thế giới, thậm chí còn khiến Mỹ phải phụ thuộc ngược lại vào vũ khí Israel sản xuất.
"Các tổ hợp công nghiệp - quân sự của Mỹ và Israel có mối liên hệ rất chặt chẽ. Ở một mức độ nào đó, Mỹ còn phụ thuộc quân sự vào Israel", chuyên gia Beinin nói.
Ngược lại, Ukraine vẫn đang phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn viện trợ quân sự từ nước ngoài và chưa có dấu hiệu cho thấy ngành công nghiệp quốc phòng Ukraine có thể tự tạo chỗ đứng trong xung đột.
Đăng Nguyễn - Kyiv Independent
