Cụ thể, theo Thông tư số 02/2023/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) về sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 16/2021/TT-BGTVT chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 22/3/2023. Trong đó thông tư mới sửa đổi 7 điều và 5 phụ lục trên 18 điều và 19 phụ lục so với Thông tư cũ. Về hạng mục khiếm khuyết, hư hỏng đèn xe có hai điểm sửa đổi được nhiều người quan tâm.
Trong quy định cũ (thông tư 16/2021), việc đèn xe "không đúng kiểu loại" được coi là một khiếm khuyết, hư hỏng quan trọng (MaD), tức xe sẽ không được cấp giấy chứng nhận kiểm định. Tuy nhiên ở quy định mới đã không còn nội dung này, đồng nghĩa với việc đèn xe không nhất thiết phải "đúng kiểu loại" như ban đầu của nhà sản xuất mới được thông kiểm định.
Bên cạnh đó, thông tư cũ quy định "màu ánh sáng không phải màu trắng hoặc vàng nhạt" cũng là MaD, nhưng ở thông tư mới, quy định này đã trở thành MiD (khiếm khuyết, hư hỏng không quan trọng). Với lỗi MiD, xe vẫn được thông qua kiểm định. Điều này đồng nghĩa với việc các đèn có ánh sáng màu khác như xanh vẫn có thể vượt qua bài kiểm tra.
Ngoài ra, thông tư mới cũng thắt chặt hơn quy định về chất lượng đèn, ở thông tư cũ, việc đèn pha có "gương phản xạ, thấu kính mờ, nứt" chỉ là khuyết điểm dạng MiD thì ở thông tư mới đã chuyển thành khuyết điểm dạng MaD, tức không được chấp nhận. Các chuyên gia lái xe đánh giá đây là một thay đổi hợp lý, bởi việc nứt, mờ của các chi tiết trong hệ thống đèn có thể ảnh hưởng tới khả năng chiếu sáng, an toàn khi lái xe.
Sự thay đổi trên đã gỡ được vướng mắc của không ít chủ xe, đồng thời các chủ kinh doanh dịch vụ nâng cấp đèn cũng thở phào nhẹ nhõm hơn. Thực chất việc nâng cấp hệ thống đèn chiếu sáng giúp các xe đời cũ vốn dùng đèn halogen chuyển sang bóng led sẽ cải thiện hiệu năng tốt hơn, phù hợp trong điều kiện thực tế ở thời điểm hiện tại.
Tuy nhiên, theo đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam, quy định được thay đổi không phải để khuyến khích chủ xe độ đèn, mà đèn được thay thế phải đảm bảo các yếu tố kỹ thuật, sẽ được cơ quan quản lý chuyên ngành quy định chi tiết. Việc sửa đổi quy định để phù hợp với thực tế, như đèn xe phải thay đổi nhiều lần qua nhiều năm sử dụng, khó có thể đúng kiểu loại như đèn gốc.
Ngọc Hoàng
