Giám đốc IAEA – ông Rafael Grossi (ảnh: CNN)
Phát biểu hôm 6/9, ông Vassily Nebenzia – Đại sứ Nga tại Liên hợp quốc – cho rằng, sau chuyến thị sát, IAEA cần chỉ ra bên nào đang pháo kích vào nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu.
“Điều đáng tiếc là IAEA đã từ chối xác định thủ phạm pháo kích vào nhà máy điện Zaporizhia”, ông Vassily Nebenzia nói.
Tuần trước, Giám đốc IAEA Rafael Grossi đã dẫn đầu một nhóm thanh sát viên tới Zaporizhia để nắm tình hình nhà máy điện. Nhóm chuyên gia của IAEA cũng chứng kiến một vụ pháo kích nhằm vào nhà máy và phải sơ tán để giữ an toàn. Hiện 2 thanh sát viên của IAEA vẫn ở lại nhà máy Zaporizhia, theo RT.
Giải thích về lý do không công bố bên nào đang pháo kích vào nhà máy điện, ông Grossi nói với CNN: “Chúng tôi không thể điều tra điều đó. Chúng tôi không có đủ phương tiện. Như bạn đã biết, cần phải theo dõi hoạt động quân sự xung quanh nhà máy trước khi đưa ra kết luận. Vấn đề này không chỉ nằm ngoài nhiệm vụ của IAEA, mà còn đòi hỏi nguồn lực to lớn”.
Đại sứ Nga Nebenzia cho rằng, IAEA có khả năng để chỉ ra bên nào pháo kích vào nhà máy điện Zaporizhia. Ông Nebenzia cũng cáo buộc Kiev điều lính biệt kích tấn công nhà máy Zaporizhia, khi IAEA đang có mặt.
Đại sứ Nga cho biết, Moscow sẽ không phi quân sự hóa nhà máy Zaporizhia và nhấn mạnh rằng, nếu lực lượng Nga rút lui, Kiev sẽ tái kiểm soát nhà máy.
“Dù sao thì chúng tôi cũng không phi quân sự hóa. Ở đó không có pháo, chỉ có xe chở binh sĩ làm nhiệm vụ cảnh giới”, ông Nebenzia nói.
Vị trí nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia trên bản đồ vệ tinh (ảnh: CNN)
Trong báo cáo về tình hình nhà máy Zaporizhia hôm 6/9, IAEA cũng đề cập tới sự hiện diện quân sự của Nga.
Ông Grossi cho biết, ông không kêu gọi phi quân sự hóa nhà máy Zaporizhia mà đề xuất biện pháp “khiêm tốn hơn”. Một khu vực bảo đảm an toàn hạt nhân xung quanh nhà máy là điều ông Grossi cho là phù hợp.
Phát biểu hôm 6/9, Tổng thống Ukraine Zelensky cho biết, ông đã nắm được nội dung bản báo của của IAEA.
“Phái đoàn của IAEA đã tới nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia và công bố báo cáo của họ. Bản báo cáo nhấn mạnh quân đội Nga đang hiện diện ở nhà máy. Sự ghi nhận đó có lợi với chúng tôi”, ông Zelensky nói.
“Về đề xuất thiết lập một vùng an toàn xung quanh nhà máy. Chúng tôi cần nghiên cứu kỹ lưỡng. Nếu ý của IAEA là phi quân sự hóa nhà máy Zaporizhia thì đó là điều hợp lý. Chính sự hiện diện của quân đội Nga đã khiến Zaporizhia có nguy cơ xảy ra thảm họa hạt nhân”, ông Zelensky nói.
Ông Zelensky cho rằng, không chỉ kêu gọi phi quân sự hóa Zaporizhia, IAEA còn cần kêu gọi Nga trả lại nhà máy điện cho Ukraine.
Vương Nam – CNN
