Mới đây, trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch tả lợn châu Phi (DTLCP), UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành công điện về việc triển khai các biện pháp khẩn cấp phòng, chống dịch tả lợn châu Phi và các dịch bệnh nguy hiểm trên vật nuôi.
Trong đó, nêu rõ: kiểm tra, xử lý các trường hợp buôn bán, vận chuyển động vật, sản phẩm động vật và vứt xác động vật ra môi trường không đảm bảo quy định.
Khi thời điểm cả hệ thống chính trị đang triển khai nhiều giải pháp phòng trừ, thì ở nhiều địa phương của Hà Tĩnh, một bộ phận người chăn nuôi chưa ý thức được việc phòng, chống dịch cũng như việc bảo vệ môi trường.

Nguy cơ dịch tả lợn châu Phi lan rộng do người dân vứt xác lợn bừa bãi.
Đặc biệt, lợn và vật nuôi chết không khai báo, không tiêu huỷ mà nhiều người lén lút cho vào bao bì ném xuống sông suối, ao hồ. Các đơn vị chức năng cho biết, hành vi vứt lợn chết ra môi trường đang là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến dịch tả lợn châu Phi lan rộng, gây ô nhiễm môi trường.
Điển hình, vào ngày 10/8, lực lượng chức năng xã Sơn Kim 2, tỉnh Hà Tĩnh phát hiện hàng chục bao tải trôi lềnh bềnh trên thượng nguồn sông Ngàn Phố. Một số khác trôi dạt và mắc kẹt vào những bụi cây bên bờ.
Mở những bao bì này ra, lượng chức năng ghi nhận số lượng lợn đã chết lâu ngày, đang trong quá trình phân huỷ. Việc vứt lợn chết ra sông suối, không những gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng mà vô tình làm phát sinh nhiều ổ dịch mới.
Hay mới đây, tại thôn Trung Mỹ, xã Đồng Lộc, người dân phát hiện xác lợn chết được vứt xuống đoạn kênh nhánh dẫn ra sông Vách Nam. Mùi hôi thối lan rộng khắp khu vực.
Không chịu nổi, người dân sinh sống xung quanh đã phải dùng que, gậy đẩy xác lợn đi theo chiều nước chảy ra khỏi khu vực mình sinh sống. Tuy nhiên, vì do số lượng lớn nên nhiều xác lợn đã bị mắc kẹt, hiện nay vẫn chưa có phương án xử lý.

Điểm tập kết lợn chết tại xã Đồng Lộc chưa được chôn lấp, gây mùi hôi thối.
Sau khi nhận được thông tin, UBND xã Đồng Lộc đã chỉ đạo, thành lập các tổ chống dịch ở thôn và tiến hành thu gom xác lợn chết, đưa đến các bãi tập kết tập trung để tiêu huỷ. Tuy nhiên, tại bãi tập kết, xác lợn chết đã không được chôn lấp, nằm chất đống trong hố, mùi hôi thối khắp cả một vùng.
Tính đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn Hà Tĩnh đã có 43/69 xã phường ghi nhận có dịch tả lợn châu Phi, khiến hơn 5.000 con lợn mắc bệnh phải tiêu huỷ. Thay vì được thu gom xử lý nghiêm ngặt theo quy định, nhiều người dân lại tự ý vứt ra môi trường, nguy cơ lây lan dịch bệnh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác chống dịch.
Theo quy định, tiêu hủy lợn bị dịch bệnh phải tuân thủ các quy định chặt chẽ để đảm bảo an toàn dịch bệnh và môi trường. Sau khi lợn chết, các địa phương phải có trách nhiệm chôn lấp theo các bước: đào hố sâu, rải vôi bột, cho xác lợn vào, phun thuốc sát trùng, lấp đất và nén chặt hay sử dụng lò chuyên dụng, hoặc thủ công đốt xác lợn và lấp đất. Đồng thời vận động, tuyên truyền người dân nâng cao ý thức, không vứt gia súc, gia cầm chết ra ao hồ, sông suối…

Việc vứt lợn chết ra sông suối gây ô nhiễm môi trường và làm phát sinh nhiều ổ dịch mới.
Ông Nguyễn Thanh Hải, Phó Giám đốc Sở NN&MT cho biết: "Trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch tả lợn châu Phi, UBND tỉnh Hà Tĩnh vừa ban hành công điện về việc triển khai các biện pháp khẩn cấp phòng, chống dịch tả lợn châu Phi và các dịch bệnh nguy hiểm trên vật nuôi. Các địa phương cần quyết liệt các giải pháp phòng chống, xử lý dịch lợn tả châu Phi, tiến hành các biện pháp tiêu huỷ đúng quy định, tránh lây lan dịch bệnh, ô nhiễm môi trường".
Theo quy định tại Nghị định 91/2022/NĐ-CP, hành vi vứt xác động vật chết ra môi trường, đặc biệt là gia súc, gia cầm bị bệnh, là hành vi bị nghiêm cấm và sẽ bị xử lý theo quy định của Pháp luật. Cụ thể, hành vi vứt lợn chết ra ngoài môi trường có thể bị xử phạt vi phạm hành chính từ 5-6 triệu đồng, đồng thời phải áp dụng biện pháp buộc tiêu hủy xác động vật.
Ngoài ra, tùy theo mức độ vi phạm và hậu quả gây ra, có thể áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung khác. Việc xử lý hành vi này nhằm mục đích bảo vệ môi trường, ngăn chặn nguy cơ lây lan dịch bệnh và đảm bảo sức khỏe cộng đồng. Do đó, người dân cần nâng cao ý thức, chấp hành đúng quy định về việc xử lý động vật chết, tránh gây ảnh hưởng xấu đến môi trường xung quanh.