Nguyên nhân cháy còn mơ hồ
Phải mất hơn 1 giờ đồng hồ, đại diện VKSND quận Hoàng Mai mới đọc xong bản cáo trạng dài 19 trang. Nội dung vụ án được tóm tắt như sau: Khoảng 8h 45 phút ngày 27/10/2008, tại các số nhà 481, 483, 485, 487, 489 đường Tam Trinh, phường Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, Hà Nội xảy ra đám cháy lớn, ước tính thiệt hại hơn 2,7 tỷ đồng. Trước đó, vợ chồng bà Nguyễn Thị Tuyết và Nguyễn Duy Bộ cho bà Đặng Thị Lý thuê căn nhà 485 đường Tam Trinh để làm xưởng sản xuất đồ điện gia dụng. Được sự đồng ý của chủ nhà, bà Lý nâng cao mái tôn nhà khung sắt trước cửa nhà 485. Khi vợ chồng Tuyết Bộ đòi lại nhà 485 đã yêu cầu người thuê nhà tháo dỡ toàn bộ khung sắt gác xép ở nhà tạm trước cửa nhà 485. Bà Lý thuê Lê Văn Ngọc (chủ nhóm thợ cơ khí) làm việc này. Sáng ngày 27/10/2008, Nguyễn Văn Quyền (là thợ hàn của Ngọc) dùng mỏ hàn tháo dỡ tấm tôn, khung sắt trước cửa nhà 485 đã làm vảy hàn bắn sang gác xép nhà 483 nơi để đệm mút nên đã gây cháy. Phòng PC 23 công an TP Hà Nội kết luận: Nguyên nhân cháy có khả năng do trong quá trình hoạt động sửa chữa tại số nhà 485 đã làm bắn các vảy hàn sang khu vực gác xép nhà 483… gây cháy.
Các bị cáo trước phiên tòa
Chính vì Nguyễn Văn Quyền (SN 1986, HKTT: Phú Thọ) khai Nguyễn Duy Bộ (SN 1957, HKTT: Hà Nội) nhờ cắt hàn sắt nên ông chủ nhà số 485 phải cùng Quyền bị đưa ra xét xử về tội: “Vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy” (khoản 3 Điều 240 Bộ luật Hình sự). Còn bị cáo Lê Văn Ngọc (SN 1974, HKTT: Nam Định) bị truy tố về tội: “Vi phạm quy định về an toàn lao động” (khoản 3, Điều 227 Bộ Luật Hình sự). Tuy nhiên, trong suốt 4 năm qua, bị cáo Bộ một mực kêu oan, cho rằng mình không thuê Quyền làm việc đó. Bởi vì khung sắt trước cửa nhà 485 là tài sản của bà Lý dựng lên, không có cớ gì Bộ lại cho người tháo dỡ tài sản không phải của mình.
Trong vụ án này, nguyên nhân cháy được xác định có khả năng là do vảy hàn gây ra và phát sinh đám cháy từ số nhà 483. Như chúng ta đều biết, khả năng thì có thể xảy ra hoặc không thể xảy ra. Theo các luật sư bảo vệ cho bị cáo Bộ, tại biên bản khám nghiệm hiện trường, không thu được vảy hàn nào ở số nhà 483. “Vảy hàn không có, vì sao lại bảo cháy có khả năng do vảy hàn gây ra?”. Luật sư Chung nhấn mạnh và đề nghị cho thực nghiệm điều tra lại vụ án để xác định rõ nguyên nhân cháy. Yêu cầu này không được VKS chấp thuận.
Tại phiên tòa, với tư cách là người bị hại, ông Vũ Huy Hùng (có nhà bị cháy) không đồng tình với bản cáo trạng của VKSND quận Hoàng Mai. Ông Hùng cho biết, chiều hôm trước từ tòa về nhà, ông đã dùng máy hàn và hàn thử theo đúng diễn biến của vụ cháy nhà nhưng không thấy cháy. Ông Hùng đề nghị HĐXX phải xem xét lại nguyên nhân cháy do đâu, nếu chỉ căn cứ vào lời khai của các bị cáo là không đúng thực tế khách quan vụ án.
Xác minh chi tiết này, thẩm phán Nguyễn Thu Nguyệt, chủ tọa phiên tòa đã cho dừng phiên tòa vào sáng 28/2 và cùng HĐXX và tất cả nhiều người tham dự phiên tòa xuống hiện trường để “tận mục sở thị”.
Luật sư: Hồ sơ bị “rút ruột” 5 bút lục
Quá trình tranh tụng, các luật sư bảo vệ cho bị cáo Bộ cho biết hồ sơ vụ án đã bị “rút ruột” 5 bút lục (từ 274 đến 278). Mở đầu phiên tòa sáng ngày 29/2, HĐXX thừa nhận có việc thiếu 5 bút lục như luật sư phản ánh. Theo HĐXX, đây là những tài liệu họp 2 ngành (công an và VKSND quận Hoàng Mai). Nội dung thể hiện trong các văn bản này là ý kiến chủ quan của 2 cơ quan trong từng giai đoạn diễn biến của án cháy nhà. HĐXX cho rằng đây không phải là chứng cứ của vụ án (chỉ là tài liệu tham khảo), nên việc bỏ 5 bút lục này ra khỏi hồ sơ vụ án là đúng.
Tuy nhiên, phía luật sư bào chữa cho bị cáo Bộ cho rằng 5 tờ giấy này đã được đánh số bút lục, đương nhiên phải được coi là tài liệu bút lục trong vụ án này. Vậy ai đã bỏ 5 bút lục này ra khỏi hồ sơ vụ án sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tội làm sai lệch hồ sơ vụ án (Điều 300 Bộ luật Hình sự). Ngoài ra, các luật sư đề nghị đại diện VKSND quận Hoàng Mai giải thích rõ căn cứ vào điều luật nào của Bộ luật hình sự mà 2 ngành công an và VKSND quận Hoàng Mai họp án với nhau và ra 5 văn bản trên? Trước câu hỏi hóc búa này, vị công tố viên không thể trả lời được.
Trước khi 5 bút lục này bị “rút ruột”, luật sư Hằng Nga - người bào chữa cho bị cáo Bộ đã kịp thời copy được. Tại tòa, luật sư Nga khẳng định những bút lục này thể hiện rõ ý chí chủ quan của 2 cơ quan tiến hành tố tụng nói trên về vụ án này. Như vậy, còn đâu tính khách quan, độc lập trong điều tra, truy tố “Đã cho vào hồ sơ rồi, sao lại rút ra”, luật sư Nga đặt nghi vấn.
Trong mấy ngày xét xử, nếu như 2 bị cáo Ngọc và Quyền nhận tội, thì bị cáo Bộ luôn kêu oan. Việc xác định bị cáo Bộ có phạm tội hay không, các cơ quan tiến hành tố tụng quận Hoàng Mai chủ yếu dựa vào lời khai một phía của bị cáo Quyền. Trong khi đó, tại công đường, bị cáo Quyền có nhiều lời khai mâu thuẫn, lúc bảo Bộ thuê hàn, lúc lại khai làm theo sự sai bảo của Ngọc...
Dự kiến sáng 6/3/2012, TAND quận Hoàng Mai sẽ tuyên án.
Thiên Long
