Nỗi lo của người nông dân trồng cây "tỷ đô"
Giữa cái nắng oi ả cuối tháng 5, nhiều nông dân trồng sầu riêng tại huyện Krông Pắk (tỉnh Đắk Lắk) lặng lẽ đếm lại những chùm quả còn sót lại trên cây.
Chỉ tay về vườn cây gần 200 cây sầu riêng giống Ri6 và Dona của gia đình, ông Hoàng Viết Sơn (một hộ trồng sầu riêng lâu năm tại xã Hòa Đông, huyện Krông Pắk) chia sẻ: "Năm ngoái vườn này cho gần 30 tấn quả, nhưng năm nay thời tiết kéo dài thất thường đã ảnh hưởng rất lớn đến việc ra hoa, kết trái của cây sầu riêng. Mấy đợt hoa đầu đều hư hết do mưa trái mùa và không khí lạnh kéo dài hồi tháng 2, tháng 3. Giờ chỉ còn trông vào đợt hoa thứ ba nhưng thời tiết mưa liên tục nên tỉ lệ đậu cũng chỉ khoảng 60% so với năm ngoái".
Huyện Krông Pắk có hơn 8.000 ha sầu riêng.
Với tỉ lệ trái trên cây thấp, nhiều người trồng sầu riêng như ông Sơn còn lo sợ cây sẽ "nuôi đọt" thay vì "nuôi quả", dễ dẫn đến hiện tượng rụng trái hàng loạt tiếp tục xảy ra.
Tại xã Ea Kênh (huyện Krông Pắk), bà Lê Thị Đào cũng đang "canh chừng" những trái sầu riêng non còn đậu lại trên diện tích hơn 1ha của gia đình sau những diễn biến thất thường của thời tiết. Bà lý giải: "Mọi năm, đúng dịp cây xổ nhụy thì thời tiết nắng ráo nên đậu quả khá tốt. Còn năm nay, thời điểm tháng 2–3, không khí lạnh kèm theo mưa trái mùa khiến cây không phân hóa nổi mầm hoa. Đến giữa tháng 5 mới bắt đầu nở, nhưng lại tiếp tục gặp mưa nên đợt hoa mới chỉ đậu được vài trái".
Chính vì vậy, so với con số 45 tấn thu hoạch năm ngoái, bà Đào chỉ dám kỳ vọng mùa này có thể đạt được khoảng 30 tấn. Thế nhưng, năm nay những trái đậu thì khả năng múi cũng không đều, mẫu mã xấu, bán sẽ không được giá như mong muốn.
Thời tiết diễn biến thất thường đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc ra hoa đậu trái của cây sầu riêng.
Tương tự, ông Hoàng Trọng Cường, Trưởng thôn Tân Bắc (xã Ea Kênh) cho biết, thời tiết bất lợi đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất sầu riêng. Với hơn 2ha sầu riêng Dona trồng theo hướng hữu cơ, năm ngoái gia đình ông thu được 43 tấn quả. Còn năm nay, ước tính tỉ lệ đậu quả chỉ còn 65–70%.
Hơn 20 năm gắn bó với cây sầu riêng, ông Nguyễn Tuấn Nghĩa (trú tại xã Ea Kênh) cũng không giấu được sự thất vọng. Ông cho hay: "Vườn sầu riêng của gia đình tôi có hơn 1ha, cây nào cũng trên chục năm tuổi. Thế nhưng, năm nay hoa rụng gần hết, trái đậu được chẳng bao nhiêu".
Tăng cường quản lý để nâng cao chất lượng ngành hàng
Ông Y Niêm Êban, Bí thư Đảng ủy xã Hòa Đông (huyện Krông Pắk) cho biết, hiện nay bà con nhân dân chưa có giải pháp nào để đối phó với diễn biến thất thường của thời tiết. Chẳng hạn, mưa nhiều thì phải tủ gốc nhằm giảm bớt lượng nước trong gốc để tăng tỉ lệ đậu trái nhiều hơn. Thế nhưng, hiện chưa ai làm được việc này. Do đó, tỉ lệ đậu trái sầu riêng năm nay chỉ đạt khoảng 70-80% so với mọi năm.
Trao đổi với Người Đưa Tin, ông Nguyễn Xuân Hưng, Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Krông Pắk cho biết, cây sầu riêng được đưa vào trồng xen trong vườn cà phê trên địa bàn huyện Krông Pắc từ năm 2004.
Hoa sầu riêng rụng dày đặc dưới gốc.
Đến năm 2024, toàn huyện có hơn 8.000 ha, tăng 956 ha so với năm 2023. Trong đó, diện tích cho sản phẩm 4.037 ha, tập trung chủ yếu tại các xã Ea Yông, Ea Kênh, Ea Knuếc, Hòa Đông, Hòa An, Tân Tiến, Ea Phê. Đây là huyện có diện tích cây sầu riêng đứng đầu toàn tỉnh, với tổng sản lượng thu hoạch năm 2024 ước tính hơn 92.000 tấn.
Tuy nhiên, năm 2025 do ảnh hưởng của thời tiết, lượng mưa nhiều nên cây sầu riêng đậu trái không đạt. Vì vậy, dự kiến năm nay sản lượng sầu riêng trên địa bàn huyện năm nay sẽ giảm hơn so với những năm trước.
Cũng theo thông tin từ ông Hưng, vừa qua đơn vị đã thành lập các đoàn để đi khảo sát, kiểm tra về tình hình sản xuất nông nghiệp trên địa bàn. Để từ đó, xác định mức độ tác động của thời tiết đến các diện tích nông nghiệp trên địa bàn, trong đó có cây sầu riêng.
Trước yêu cầu ngày càng khắt khe của nước nhập khẩu, mới đây UBND huyện Krông Pắk cũng đã chỉ đạo các đơn vị, địa phương tăng cường quản lý nhà nước nhằm nâng cao chất lượng ngành hàng sầu riêng trên địa bàn.
Tỉ lệ đậu trái của caya sầu riêng giảm mạnh.
Theo đó, UBND huyện Krông Pắk giao Phòng Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các trạm, phòng chuyên môn tham mưu văn bản cho UBND huyện chỉ đạo các cơ quan chuyên môn phối hợp với các đơn vị trực thuộc Sở Nông nghiệp và Môi trường để tiếp tục tuyên truyền, khuyến cáo người dân, doanh nghiệp chủ động kiểm tra, kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Đặc biệt là các kim loại nặng, như: Cadimi và chất vàng ô trong quá trình chăm sóc, sơ chế, đóng gói sầu riêng xuất khẩu.
Đồng thời, đánh giá những hạn chế, bất cập trong công tác quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói; quản lý việc sử dụng hoá chất trong sơ chế, đóng gói sầu riêng qua đó để phòng ngừa, ngăn chặn các tổ chức, cá nhân lợi dụng thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, xâm phạm an ninh kinh tế Việt Nam.
Huyện Krông Pắk chỉ đạo tăng cường quản lý nhà nước nhằm nâng cao chất lượng ngành hàng sầu riêng.
Bên cạnh đó, tiếp tục triển khai thực hiện tốt quy trình sản xuất nông nghiệp tốt (GAP), xây dựng, giám sát, quản lý chặt chẽ mã số vùng trồng, mã cơ sở đóng gói, tiến tới xây dựng chỉ dẫn địa lý, sớm thương hiệu sầu riêng Krông Pắk trở thành thương hiệu nông sản chủ lực của huyện...
Khánh Ngọc
