Thực hiện Dự án 6 – Truyền thông và giảm nghèo về thông tin, đặc biệt là Tiểu dự án 1, tỉnh Thái Nguyên đã chủ động lựa chọn những mô hình phát triển kinh tế gắn với lợi thế địa phương. Thay vì triển khai chính sách theo cách hành chính đơn thuần, tỉnh xác định truyền thông, cung cấp thông tin đầy đủ, dễ hiểu cho người dân là khâu then chốt trong thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững.
Thông qua hệ thống thông tin cơ sở, các lớp tập huấn và hình thức tuyên truyền trực tiếp tại thôn, xóm, nội dung về khoa học kỹ thuật, quy trình sản xuất và thị trường tiêu thụ được truyền tải sát với nhu cầu thực tế. Trong khuôn khổ Tiểu dự án 1 – Giảm nghèo về thông tin, người dân không chỉ "nghe nói" về mô hình mới mà còn được hướng dẫn cụ thể: làm thế nào để áp dụng, chi phí bao nhiêu, hiệu quả ra sao, sản phẩm bán ở đâu. Chính cách làm này đã giúp người dân mạnh dạn thay đổi tư duy, từng bước tiếp cận phương thức sản xuất hiện đại.
Tại một số xã vùng cao của tỉnh Thái Nguyên, đặc biệt là các địa bàn có đông đồng bào dân tộc thiểu số, mô hình nông nghiệp thông minh gắn với cây trồng chủ lực đang phát huy hiệu quả rõ nét. Điển hình là mô hình sản xuất chè theo hướng hữu cơ, ứng dụng hệ thống tưới tự động và quản lý quy trình bằng nhật ký điện tử.
Mô hình cấy lúa hữu cơ ở xã Ba Bể giúp người dân nâng cao thu nhập (Nguồn: Báo và phát thanh, truyền hình Thái Nguyên)
Nhờ được tiếp cận thông tin đầy đủ, người dân đã biết sử dụng cảm biến độ ẩm, tưới nước tiết kiệm, giảm phân bón hóa học và chuyển sang các chế phẩm sinh học thân thiện với môi trường. Quy trình sản xuất được hướng dẫn chi tiết, dễ áp dụng, phù hợp với trình độ và điều kiện của đồng bào dân tộc thiểu số.
Kết quả cho thấy, chi phí đầu vào giảm đáng kể, năng suất và chất lượng chè được nâng cao, sản phẩm dễ tiêu thụ hơn. Nhiều hộ gia đình có thu nhập ổn định, từng bước thoát nghèo và vươn lên làm giàu chính đáng trên chính mảnh đất quê hương.
Hiệu quả của việc giảm nghèo về thông tin thông qua nông nghiệp thông minh được khẳng định bằng những con số cụ thể: nhiều hộ dân tộc thiểu số giảm từ 20–40% lượng nước tưới, tiết kiệm 30–50% chi phí phân bón nhờ áp dụng quy trình hữu cơ; năng suất cây trồng tăng từ 15–25%, chất lượng sản phẩm ổn định hơn và khả năng tiêu thụ được cải thiện rõ rệt.
Thu nhập của các hộ tham gia mô hình tăng từ 15–30% so với trước đây. Không ít hộ đã thoát nghèo, trở thành hộ sản xuất – kinh doanh giỏi, đủ điều kiện tham gia chương trình OCOP và từng bước xây dựng thương hiệu nông sản địa phương.
Thông qua mô hình sản xuất chè hữu cơ, đồng bào dân tộc thiểu số không chỉ tăng năng suất cây trồng mà còn nâng cao giá trị và chất lượng sản phẩm chè
Điểm nổi bật của mô hình không chỉ nằm ở hiệu quả kinh tế mà còn ở sự thay đổi nhận thức của người dân. Từ chỗ sản xuất theo thói quen, manh mún, người dân đã biết lập kế hoạch, ghi chép nhật ký sản xuất, tuân thủ quy trình kỹ thuật và quan tâm hơn đến nhu cầu thị trường. Thông qua các hoạt động truyền thông của Dự án 6, người dân được trang bị kỹ năng tiếp cận thông tin, chủ động tìm hiểu chính sách hỗ trợ và mạnh dạn ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất.
Thực tiễn triển khai tại Thái Nguyên cho thấy, Dự án 6 – Tiểu dự án 1 không làm thay người dân mà đóng vai trò "mở đường thông tin", tạo điều kiện để người dân tiếp cận tri thức, khoa học kỹ thuật và chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Khi thông tin được truyền tải đúng cách, phù hợp với đặc thù văn hóa và điều kiện địa phương, các mô hình kinh tế dễ dàng được tiếp nhận và nhân rộng, qua đó góp phần thực hiện hiệu quả mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bền vững.
Từ những mô hình nông nghiệp thông minh, Thái Nguyên đang từng bước khẳng định hướng đi đúng trong giảm nghèo về thông tin. Việc lấy người dân làm trung tâm, lấy thông tin làm nền tảng đã tạo sức lan tỏa tích cực, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân vùng khó khăn, đồng thời đặt nền móng cho các mục tiêu chiến lược: sinh kế bền vững, môi trường an toàn, kết nối thị trường và kiến tạo thế hệ nông dân mới.
Hà Anh
