Năm 1961, khi điện ảnh Việt Nam còn đang trong những bước chân đầu tiên, bộ phim Lửa trung tuyến ra đời như một dấu mốc quan trọng. Được chuyển thể từ truyện ngắn cùng tên của nhà văn Văn Dân, tác phẩm do đạo diễn Phạm Văn Khoa và Lê Minh Hiền thực hiện mang đến những thông điệp sâu sắc về vai trò của hậu phương trong cuộc chiến bảo vệ Tổ quốc.
Nghệ sĩ nhân dân Ngọc Lan trong phim "Lửa trung tuyến".
Nhân vật nữ chính Nhàn do NSND Ngọc Lan thủ vai khi mới 18 tuổi để lại ấn tượng sâu đậm với khán giả. Cô là nữ dân công vận tải đạn đầy nhiệt huyết, luôn nở nụ cười lạc quan giữa gian khó bom đạn. Hình ảnh Nhàn lao vào biển lửa cứu kho đạn khiến nhân vật Dũng, một trung đội trưởng được chuyển về hậu phương, nhận ra giá trị thực sự của công tác phía sau.
Hình ảnh đáng nhớ trong phim "Lửa trung tuyến".
Để có được vai diễn này, diễn viên Ngọc Lan phải trải qua quá trình tuyển chọn khắt khe. Sau khi chiếu thử, nhà thơ Tố Hữu khẳng định: "Đây mới đúng là cô Nhàn". Từ đó, Ngọc Lan miệt mài với vai diễn và tạo nên một nhân vật kinh điển trong điện ảnh Việt Nam.
Trong chương trình Cine 7 – Ký ức phim Việt, NSND Ngọc Lan đã ôn lại kỷ niệm khi vào vai Nhàn trong phim điện ảnh Lửa trung tuyến, một bộ phim tiêu biểu của nền điện ảnh Cách mạng Việt Nam.
NSND Ngọc Lan trong chương trình Cine 7 – Ký ức phim Việt.
Bà nói: "Ngày đó có mấy người tới casting vai này chứ không phải mình tôi. Tới khi đoàn phim mang bản quay nháp của tôi ra chiếu thử thì mọi người vui lắm, bảo: "Lan ơi, thắng lợi rồi". Tôi sung sướng quá và từ đó trở đi cứ miệt mài vào vai đó.
Bộ phim này quay ròng rã suốt một năm trời nên có nhiều kỷ niệm lắm. Một kỷ niệm đáng nhớ là tôi phải đóng cảnh vác lựu đạn lội giữa bùn lầy, rét vô cùng. Đoàn phim phải lấy vòi rồng phun nước để làm mưa. Rét lắm! Nhưng vẫn phải cố, vất vả vô cùng.
Có những hôm đói lắm, đói run hết cả người nhưng vào cảnh là phải quay, không thể nào cứ kêu đói quá, phải cho tôi ăn tôi mới quay được.
NSND Ngọc Lan trong phim Lửa trung tuyến.
Có cảnh cô Nhàn đứng trải tóc bên bờ suối. Lên phim thì đẹp thế thôi nhưng nói thật là bên ngoài có rất nhiều con đỉa dưới suối. Tôi chỉ cần đụng chân một cái là đỉa ngoi ngoi bám vào chân, sợ vô cùng. Nhưng sợ đến đâu thì tôi vẫn phải quay, không quay thì không được.
Tất cả đoàn phim, từ quay phim, ánh sáng, đạo cụ chỉ đợi khi đạo diễn hô chuẩn bị bắt đầu thì phải làm, phải diễn cho xong được cảnh đó mới thôi. Dù bên dưới đỉa có cắn, máu chân có tóe ra thì vẫn phải diễn thật vui tươi cho đúng tâm thế nhân vật. Tôi nhớ lại thấy hồi trẻ tôi yêu nghề, nhiệt huyết lắm".
Đặc biệt nguy hiểm là cảnh cháy kho đạn, một trong những phân cảnh ấn tượng nhất của phim. Vì chỉ có thể quay một lần duy nhất khi lửa đã được đốt, Ngọc Lan phải thực sự lao vào biển lửa. Bà kể: "Lông mi tôi cũng cháy gần hết, tóc cũng cháy. Nhưng mà sao lúc bấy giờ mình yêu nghề đến như thế". May mắn thay, 4 người dân tộc Mường đỡ được Ngọc Lan bằng chăn khi rơi xuống.
Hiện tại, bà vẫn giữ được những nét duyên dáng, rạng rỡ lúc trẻ dù ngoài 80 tuổi.
Nghệ sĩ Ngọc Lan (sinh năm 1942), tên đầy đủ là Phan Thị Ngọc Lan, là một diễn viên điện ảnh nổi tiếng. Bà được biết đến qua vai Nhàn trong bộ phim điện ảnh Lửa trung tuyến. Ngọc Lan được nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân vào năm 2015.
Lửa trung tuyến là bộ phim điện ảnh đề tài chiến tranh của Việt Nam sản xuất năm 1961, do Phạm Văn Khoa và Lê Minh Hiền đồng đạo diễn, quay phim bởi Nguyễn Hồng Sến. Kịch bản được nhà văn Văn Dân chuyển thể từ truyện ngắn cùng tên của ông.
Lửa trung tuyến gặt hái nhiều thành tựu đáng tự hào. Tại Liên hoan phim quốc tế Mát-cơ-va 1961, phim nhận được bằng khen, sự đánh giá cao từ tổ chức uy tín. Trong nước, tác phẩm đoạt giải Bông sen Bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 2 năm 1973.
Tùng Lâm (theo vietnamnet, thanhnienviet)
