Từng tốt nghiệp Đại học và làm việc tại một cơ quan nhà nước, thế nhưng, anh Lê Hồng Lâm (SN 1983), quê ở Tiền Giang bất ngờ nghỉ việc để khởi nghiệp sau một lần mua ốc về ăn.
Anh Lâm cho biết, mình sinh ra và lớn lên ở vùng sông nước, cha lại làm việc ở nông trường. Cuối mùa nước nổi, sau giờ làm, cha thường bắt cả túi ốc to về, phần ăn luôn, phần lại để trên gác bếp để ăn dần cả năm.
Những con ốc nằm ngủ không ăn uống gì trong suốt nhiều tháng liền bỗng thành đặc sản, được nhiều người tìm mua.
Lớn lên, món ốc gác bếp ngày xưa dần đi vào quên lãng cho đến khi anh tình cờ mua một túi ốc lác trên đường đi làm về. Về đến nhà, do quên buộc miệng túi, ốc bò khắp nhà.
“Phải đến cả năm sau khi dọn dẹp tôi mới phát hiện ra những con ốc lác vẫn còn còn sống ở góc nhà. Mang ra chế biến thì ăn rất thơm ngon, hệt hương vị ốc lác gác bếp ngày xưa từng ăn”, anh Lâm kể.
Vô tình thưởng thức lại món ăn thời thơ bé, anh Lâm nung nấu ý định làm ốc gác bếp để bán. Mỗi tháng nhận lương, anh đều trích ra một phần để mua ốc về làm ốc gác bếp.
Từ bỏ công việc làm công ăn lương, anh Lâm quyết định khởi nghiệp với món ăn tuổi thơ của mình.
“Món ốc gác bếp ngày xưa được làm từ kinh nghiệm dân gian. Khi thấy những con ốc bươu, ốc lác nằm ngủ vùi dưới những lớp đất nứt nẻ mùa khô tháng 5 tháng 6. Đến mùa mưa, nước tràn vào những thửa ruộng đó, ốc lại mở miệng, chui lên, sinh sản và kiếm ăn”, anh Lâm phân tích.
Thấy những con ốc có thể sống sót đến nửa năm không cần ăn uống, giữa thời tiết khắc nghiệt mùa hè, bà con mới nghĩ ra cách bắt ốc lên rồi để trên gác bếp, để dành ăn quanh năm.
Khi ốc được bảo quản ở gác bếp vì đây là nơi cao ráo, thoáng mát quanh năm. Khói bếp cũng xua đuổi côn trùng, tránh hao hụt ốc.
Ốc được lựa chọn những con khoẻ mạnh, rửa sạch trước khi cho đi ngủ.
Từ cách làm dân gian của ông bà ngày xưa, anh Lâm đã cho ra đời những mẻ ốc gác bếp đầu tiên, mang biếu tặng người quen, bạn bè. Tiếp đó, anh đã mang đi giới thiệu đến các nhà hàng, hội chợ với giá từ 200-250 nghìn đồng/kg.
Thấy mọi người đều thích thú với món ăn đặc biệt này, đồng thời nhận thấy nhu cầu của thị trường lớn, anh Lâm quyết định nghỉ việc, dồn hết số tiền 300 triệu đồng để đào ao nuôi ốc lác và thuê nhà xưởng tại Đồng Tháp để tiến hành làm ốc gác bếp.
“Tôi vừa nuôi ốc vừa quan sát tập tính của chúng vừa nghiên cứu các loại máy móc để làm ốc gác bếp số lượng lớn. Tuy nhiên, ao thì có, ốc thì nuôi được nhưng máy móc thì hỏi khắp nơi đều không nơi nào có”, anh Lâm chia sẻ.
Sau khi cho ốc ngủ từ 3-4 tháng, ốc không những không bị chết mà còn có lớp thịt trắng, giòn, dai và thơm.
Tự nghiên cứu rồi bỏ tiền ra mua một dây chuyền nướng bánh mì, anh Lâm lại tìm cách cải tạo một số bộ phận, tự hàn xì để chế tạo ra máy móc cho ốc ngủ đông.
Tuy nhiên, khi bắt tay vào làm số lượng lớn, anh gặp không ít khó khăn khiến hàng tấn ốc phải đổ bỏ.
Quyết không nản lòng và từ bỏ, anh Lâm lại bắt đầu lại từ đầu, xem xét lại từng khâu rồi rút kinh nghiệm xem nhiệt độ nào ốc sẽ ngủ, độ ẩm như thế nào chúng sẽ bò đi kiếm ăn…
“Tôi nhận ra, để ốc sống khỏe suốt thời gian ngủ thì phải chọn những con ốc khỏe mạnh, trọng lượng từ 25-30 con/kg. Trước khi đưa vào phòng ngủ, ốc được ngâm nước khoảng 10 giờ và rửa thật sạch”, anh Lâm phân tích.
Ốc được đựng vào giỏ tre, gáo dừa để bán ra thị trường và được bảo hành sống 3 tháng tiếp theo.
Tiếp đó, sau khi đưa ốc vào phòng ngủ 3 ngày phải theo dõi thật kỹ, lọc bỏ những con ốc chết để tránh lây lan sang những con ốc khỏe. Nhiệt độ trong phòng cũng phải được kiểm soát chặt chẽ, nóng quá hay lạnh quá cũng khiến chất lượng ốc bị ảnh hưởng dẫn đến hao hụt.
Sau thời gian cho ốc ngủ từ 3-4 tháng, vỏ ốc mỏng đi vì nuôi thân nhưng ruột lại trắng, thơm giòn, được anh đựng trong giỏ tre, bán ra thị trường.
“Sau khi ốc đến tay người tiêu dùng, ốc được bảo hành đến 3 tháng vẫn còn sống khỏe. Thực tế, những con ốc gác bếp này có thể sống được cả năm ở nhiệt độ trong nhà”, anh Lâm cho biết.
Năm nay dự kiến anh Lâm cung ứng ra thị trường khoảng 10 tấn ốc gác bếp.
Năm 2020, anh Lâm xuất bán ra thị trường hơn 1 tấn ốc, thu nhập khoảng 50 triệu đồng. Năm 2021, anh xuất bán khoảng 5 tấn ốc. Năm nay, dự kiến anh sẽ cung ứng ra thị trường trên 10 tấn ốc, lợi nhuận đạt khoảng 400 triệu đồng.
“Hiện tại, với nhà xưởng và máy móc đã đi vào sản xuất ổn định, mỗi ngày có thể xuất xưởng được từ 3-4 tạ ốc gác bếp. Tuy nhiên, tôi chỉ làm theo đơn đặt hàng, không sản xuất tràn lan. Vì vậy, hy vọng thời gian tới, ốc gác bếp của tôi sẽ được đưa vào các siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch để ngày càng nhiều người được thưởng thức món đặc sản đậm chất tình quê này”, anh Lâm bộc bạch.
Hồng Cảnh
