Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tìm cách xoa dịu nỗi lo của Israel về một thỏa thuận hạt nhân tiềm năng với Iran khi ông bắt đầu chuyến công du Trung Đông hôm 13/7.
Ông cũng hứa sẽ không nhượng bộ yêu cầu quan trọng của Tehran và đảm bảo với người Israel rằng ông sẽ sử dụng vũ lực nếu cần để ngăn Iran phát triển bom hạt nhân.
Trong một cuộc phỏng vấn được ghi hình tại Nhà Trắng vào ngày 12/7 và được phát sóng trên truyền hình Israel vào tối ngày 13/7 ngay sau khi ông đặt chân đến quốc gia Trung Đông, ông Biden lập luận rằng Israel bị đặt vào thế dễ bị tổn thương hơn vào năm 2018 khi Tổng thống Mỹ lúc đó là ông Donald Trump đã rút khỏi thỏa thuận hạt nhân đạt được dưới thời chính quyền Obama.
Sẽ an toàn hơn khi có một thỏa thuận mới, ông Biden nói với phóng viên của Channel 12, lập luận rằng khi đó, Mỹ có thể kiểm soát Iran chặt hơn nhằm ngăn nước này sở hữu vũ khí hạt nhân.
Ông Biden đã đến Israel hôm 13/7 để bắt đầu chuyến thăm Trung Đông kéo dài 4 ngày, không chỉ tập trung vào việc cố gắng làm chậm chương trình hạt nhân của Iran mà còn vào việc thuyết phục các đồng minh vùng Vịnh bơm thêm dầu và cải thiện quan hệ với Ả Rập Xê-út.
Tổng thống Mỹ Joe Biden chụp ảnh chung với các lãnh đạo và quan chức Israel, bao gồm Bộ trưởng Quốc phòng Israel Benny Gantz (trái) và Thủ tướng Isarel Yair Lapid, ngày 13/7/2022. Ảnh: NYT
Gần 50 năm sau chuyến công du đầu tiên đến Israel với tư cách là thượng nghị sĩ mới đắc cử, ông Biden lần đầu tiên trở lại với tư cách Tổng thống Mỹ và đã không lãng phí thời gian tìm cách tái khẳng định sự ủng hộ kiên định của mình đối với nhà nước Do Thái bất chấp những xích mích liên quan đến nỗ lực đàm phán một hiệp định hạt nhân mới.
Các cuộc đàm phán vẫn chưa dẫn đến một thỏa thuận mới. Một trong những nhiệm vụ của chuyến đi là nhằm đưa ra đảm bảo rằng Mỹ sẽ đứng cùng phía với Israel, Ả Rập Xê-út và các đối thủ khác của Iran nếu cuộc đàm phán thất bại.
Nhưng ông Biden vẫn hy vọng rằng đàm phán có thể gặt hái thành công.
Tổng thống Mỹ một lần nữa lại từ chối yêu cầu của Iran về việc rút Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) khỏi danh sách các tổ chức khủng bố nước ngoài của Washington như một phần của bất kỳ thỏa thuận nào.
Khi được hỏi liệu ông có giữ lập trường trên ngay cả khi điều đó có nghĩa là sẽ không có thỏa thuận nào đạt được hay không, ông Biden trả lời, "Có".
Và khi được hỏi liệu ông có sử dụng vũ lực chống lại Iran nếu cần thiết để ngăn nước này có được vũ khí hạt nhân hay không, ông trả lời, "Nếu đó là phương án cuối cùng, thì có".
Tổng thống Mỹ Joe Biden, Thủ tướng Israel Yair Lapid, Tổng thống Israel Isaac Herzog và Bộ trưởng Quốc phòng Israel Benny Gantz đến thăm Yad Vashem - đài tưởng niệm Holocaust ở Jerusalem, ngày 13/7/2022. Ảnh: Jerusalem Post
Minh Đức (Theo New York Times)
