Một tiêm kích MiG-29 của Ukraine mang đầy đủ vũ khí.
Trả lời phỏng vấn báo Mỹ tại một hầm trú ẩn bí mật ở Ukraine, phi công có biệt danh "Juice" nói rằng mình hiện tham gia phi đội MiG-29 có nhiệm vụ bảo vệ vùng trời.
Juice nói phi công quân sự đối mặt với những rủi ro khác so với các đồng đội dưới mặt đất. Nhưng anh vẫn có cuộc sống hàng ngày tương đối ổn định, có thiết bị sưởi ấm và đường dây internet hoạt động không bị gián đoạn.
"Điều không may là tôi chưa bắn hạ được UAV nào của Nga vì nhiều lý do", Juice trả lời trên báo Mỹ.
So với thời điểm tháng 3/2022, Juice và các đồng đội phải giờ đây phải đối phó với thách thức đến từ UAV cảm tử của Nga.
Juice là phi công Ukraine điều khiển tiêm kích MiG-29.
"Tôi từng nói về thách thức phải đánh chặn tên lửa hành trình. Tình hình bây giờ còn khó khăn hơn do đối phó với các vật thể rất nhỏ trên không như UAV, đặc biệt là khi trời tối", Juice nói. "Rất khó để tìm kiếm và bắn hạ UAV như vậy".
"Tôi nhiều lần xuất kích đối phó UAV cảm tử, nhất là trong tháng 10. Có những đợt chúng tôi tiếp cận và phát hiện được mục tiêu, sẵn sàng khai hỏa. Tuy nhiên, UAV khi đó lại bay trên khu dân cư, khiến tôi không thể mạo hiểm và phải hủy nhiệm vụ", Juice nói.
Trong các trường hợp như vậy, Juice nhường lại nhiệm vụ bắn hạ UAV Nga cho các khẩu đội phòng không Ukraine dưới mặt đất. Juice nói việc ngắm bắn các UAV cảm tử cũng không dễ dàng vì tín hiệu mà radar cung cấp rất dễ bị nhầm lẫn với chim hay các mục tiêu khác.
Tên lửa hành trình thường có tốc độ cao, cho phép radar trên chiếc MiG-29 dễ dàng phát hiện và nắm bắt. Nhưng UAV cảm tử bay chậm hơn nhiều, khiến radar không thể phân biệt với các vật thể khác. Trong nhiều trường hợp, radar bị mất dấu UAV bay trên mái nhà hoặc nhầm với xe tải di chuyển trên đường.
Vì nhiều lý do, Juice vẫn chưa bắt hạ được bất cứ UAV nào của Nga.
Theo lời kể của Juice, các phi công Ukraine chỉ có thể chắc chắn bắn hạ UAV cảm tử Nga ở cự ly gần, nghĩa là phải quan sát được bằng mắt thường. Nhưng điều này cũng tạo ra những rủi ro.
Juice nhắc đến trường hợp của phi công Ukraine tên Vadym Voroshylov. Hôm 12/10/2022, Voroshylov bắn rơi 5 UAV cảm tử Nga nhưng các mảnh vỡ đã văng vào chiếc MiG-29.
"Vụ đánh chặn đó diễn ra ở khoảng cách quá gần, nhiều mảnh vỡ tên lửa và UAV văng trúng chiếc MiG-29, gây hư hại và mất khả năng điều khiển, khiến Voroshylov phải kích hoạt ghế thoát hiểm", Juice giải thích.
Ngoài ra, Nga cũng thường sử dụng UAV cảm tử chiến đấu vào ban đêm. Juice nói việc xác định UAV cảm tử trong đêm là điều rất khó khăn, nhất là trong điều kiện không có nguồn sáng dưới mặt đất.
Tiêm kích MiG-29 Ukraine không có nhiều vũ khí để đối phó các mẫu UAV cảm tử mà Nga thường sử dụng. Tên lửa dò nhiệt R-73 không tấn công được các mục tiêu như UAV vì lượng nhiệt tỏa ra là không đủ để nhận diện. Tên lửa R-27R có tầm bắn xa nhưng bị hạn chế về năng lực radar khi nắm bắt UAV. Sử dụng pháo 30mm ở mũi máy bay là giải pháp an toàn hơn cả nhưng chỉ vào thời điểm ban ngày, trong điều kiện trời quang.
UAV Shahed 136 mà Nga sử dụng trông cuộc tập kích hồi tháng 10/2022.
Theo The Drive, các UAV cảm tử Nga cũng tạo ra thách thức lớn đối với các khẩu đội tên lửa phòng không dưới mặt đất, do không thể đảm bảo năng lực để giám sát liên tục toàn bộ không phận trước những UAV cỡ nhỏ mang thuốc nổ như vậy.
Trong những tháng qua, quân đội Nga đã nhiều lần tung video UAV cảm tử Lancet lao thẳng vào các mục tiêu quân sự Ukraine như đài radar, lựu pháo M777, xe tải, xe tăng. Trong các video đó, không thấy dấu hiệu các hệ thống phòng không Ukraine được kích hoạt.
"Chúng tôi có thể bao quát vùng trời ở độ cao lớn và trung bình, nhưng không thể theo dõi toàn bộ không phận ở tầm thấp", Juice thừa nhận.
Đăng Nguyễn - The Drive