Phi Nhung: Rồi thì sáo cũng bay xa...Bỏ trên bến nước tiếng ca buồn hiu

Ca sĩ Phi Nhung trút hơi thở cuối cùng trưa 28/9 tại bệnh viện Chợ Rẫy, Tp.HCM sau hơn 1 tháng điều trị Covid-19. Thông tin này khiến đông đảo nghệ sĩ, khán giả trong nước lẫn hải ngoại bàng hoàng. Trên Facebook, nhiều người đăng lại nhạc phẩm Lý con sáo Bạc Liêu (Phan Ni Tấn) - một trong những ca khúc làm nên tên tuổi của Phi Nhung - tưởng nhớ nữ ca sĩ: "Rồi thì sáo cũng bay xa/ Bỏ trên bến nước tiếng ca buồn hiu...". 

Phi Nhung tên thật là Phạm Phi Nhung, sinh ra trong một gia đình nghèo tại vùng đất Pleiku. 

Khi Phi Nhung lên 1 tuổi, mẹ cô đi bước nữa với một người đàn ông quê Cam Ranh (Khánh Hòa). Phi Nhung ở lại sống với ông bà ngoại và luân phiên qua nhà các dì, các cậu. Dù nhỏ tuổi, nhưng cô luôn hiểu chuyện và cố gắng làm hết việc nhà để đỡ đần người lớn. Thiếu thốn tình cảm từ nhỏ, Phi Nhung luôn mơ ước được sống trong vòng tay của mẹ và được gọi hai tiếng “mẹ ơi”. Trong chương trình Ký ức vui vẻ, Phi Nhung từng chia sẻ trong nước mắt:

“Tôi rất thần tượng mẹ của mình và thèm được gọi hai tiếng mẹ ơi nhưng tôi không dám. Năm 8 tuổi, tôi được mẹ đón về ở chung nhưng chỉ dám nhìn mẹ từ xa và gọi thầm trong miệng. Đến khi mẹ qua đời, tôi mới có thể thốt lên hai tiếng thiêng liêng đó và hứa sẽ thay mẹ nuôi các em ăn học thành tài”.

Cũng từ lời hứa đó, Phi Nhung đưa các em cùng mẹ khác cha về lại quê ngoại. Cô bé mới 10 tuổi nhưng giống như một người mẹ, bỏ học đi làm thêm để phụ giúp ông bà ngoại nuôi các em. Thời gian đó, Phi Nhung chỉ có nguồn vui duy nhất là được nghe những bài cải lương dân ca mộc mạc, đó cũng là những giai điệu đã gắn liền với sự nghiệp ca hát của cô sau này.

Cuối thập niên 1980, cô gái 17 tuổi rời quê nhà Pleiku sang Mỹ định cư theo người thân. Sống cùng dì ruột ở Tampa, tiểu bang Florida, cô bươn chải đủ nghề để mưu sinh, từ lau sàn nhà, quét dọn, bồi bàn đến may vá thuê. Năm 1992, Phi Nhung làm mẹ đơn thân và sinh người con gái đặt tên là Wendy.

Trong một buổi biểu diễn từ thiện tại nhà thờ, Phi Nhung tình cờ gặp Trizzie Phương Trinh, vợ cũ Bằng Kiều, ca sĩ nổi tiếng tại hải ngoại thời điểm đó. Yêu mến tài năng và khuôn mặt khả ái của Phi Nhung, Trizzie thuyết phục cô sang California, bắt đầu gây dựng sự nghiệp ca hát. Một tuần suy nghĩ, Phi Nhung nuốt nước mắt, ẵm con sang California vì không muốn con sau này khổ như mình. Khi ấy, giọng ca Bông điên điển chỉ có 300 USD trong người.

Được sự giúp đỡ của Trizzie, Phi Nhung bắt đầu học hỏi, rèn luyện và theo đuổi sự nghiệp ca hát. Dù không xuất thân từ gia đình có truyền thống nghệ thuật nhưng Phi Nhung may mắn sở hữu chất giọng đặc biệt, truyền cảm, lay động người nghe qua các ca khúc dân ca, trữ tình.

Năm 1999, MV Lý con sáo Bạc Liêu (Phan Ni Tấn) của cô được đầu tư 30.000 USD, lập tức tạo hiệu ứng khi ra mắt. Một năm sau, nữ ca sĩ trình làng MV Phải lòng con gái Bến Tre (nhạc: Phan Ni Tấn, thơ: Luân Hoán) với kinh phí 40.000 USD. Hình ảnh Phi Nhung trong tà áo dài xưa, tái hiện chuyện tình bên bến phà Rạch Miễu đi vào lòng nhiều thế hệ khán giả mê nhạc trữ tình - dân ca đầu thập niên 2000. Một giai đoạn, Phi Nhung được nhiều đồng nghiệp, khán giả xem là "nữ hoàng băng đĩa" với hơn 100 album solo - thuộc hàng kỷ lục của làng nhạc hải ngoại.

Đặc biệt sự kết hợp với danh ca Mạnh Quỳnh giúp Phi Nhung duy trì vị thế hàng đầu làng nhạc dù sau này các giọng hát mới liên tiếp xuất hiện. Họ trở thành cặp song ca được yêu mến nhất nhì thập niên 2000 với hàng loạt bài tân cổ ăn khách: Căn nhà màu tím, Đoạn cuối tình yêu, Phận gái thuyền quyên, Lý chim quyên, Duyên nghèo, Hai đứa giận nhau,... Trong những lần hát chung sau này, Mạnh Quỳnh thường gọi Phi Nhung là "tri kỷ âm nhạc" bởi sự ăn ý, hòa hợp khi song ca.

Ngoài ca hát, Phi Nhung còn thử sức ở lĩnh vực diễn xuất và ghi dấu ấn qua vai diễn trong các bộ phim Lâu đài tình ái, Mùi hoa dại, Hy sinh đời trai và các vở Ngao sò ốc hến, Vợ thằng Đậu, Dâu đất khách,… Bên cạnh đó, cô còn thường xuyên góp mặt với vai trò giám khảo trong các cuộc thi âm nhạc như Solo cùng Bolero, Ngôi Sao Phương Nam, Duyên dáng Bolero,… và có những đóng góp nhất định cho sự phát triển của các thí sinh.

Trưởng thành trong hoàn cảnh mồ côi, nghèo khó, giọng ca Áo mới Cà Mau thấm thía nỗi đau bản thân từng nếm trải nên luôn cố gắng giúp đỡ mọi người xung quanh. Cũng vì lý do đó mà Phi Nhung được biết đến là nữ nghệ sĩ có nhiều con nuôi nhất Việt Nam.

Cô đã dồn hết tình thương chăm sóc các con - gồm 1 con ruột và hơn 20 con nuôi, trong đó có nhiều trẻ mồ côi, cơ nhỡ. Phi Nhung từng cho biết chọn sống độc thân để nuôi đàn con vì chị cũng là trẻ không cha, không mẹ từ nhỏ. "Đời tôi may mắn được những người tốt bụng cưu mang. Ông trời thương nên tôi được là một nghệ sĩ, sống trong sự yêu thương của khán giả. Khi nhận được quá nhiều thứ, tôi phải cho đi", Phi Nhung nói.

Về cô con gái ruột Wendy Phạm, vì không muốn con bị ảnh hưởng khi có một người mẹ nổi tiếng, Phi Nhung sẵn sàng chịu đủ mọi tin đồn để giữ cho con gái có một cuộc sống bình thường như bao bạn bè đồng trang lứa. Mãi đến năm 2017, khi Wendy tốt nghiệp cử nhân, nữ ca sĩ mới công khai danh tính con gái đến với người hâm mộ nước nhà.

Về chuyện tình cảm, hơn 20 năm hoạt động nghệ thuật, khán giả chỉ biết “người tình sân khấu” của Phi Nhung là Mạnh Quỳnh, thậm chí từng có nhiều lời đồn đoán nam ca sĩ chính là cha đẻ của Wendy nhưng Phi Nhung một mực phủ nhận. Một lần trả lời phỏng vấn, cô thừa nhận dù trải qua nhiều cuộc tình sâu đậm nhưng chưa đủ tự tin để đảm nhận trọn vẹn vai trò người vợ. 

Phi Nhung luôn kín tiếng trong chuyện đời tư và tập trung vào ca hát cũng như các hoạt động giúp đỡ xã hội. Giữa lúc đại dịch Covid-19 bùng phát tại Tp.HCM, Phi Nhung không ngần ngại nguy hiểm mà giúp đỡ bà con trong vùng bị phong toả. Không may, nữ ca sĩ bị lây nhiễm Covid-19, được điều trị tại bệnh viện Gia An 115 và Chợ Rẫy nhưng sau đó đã không qua khỏi.

Minh Hoa (t/h)