Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết vừa cấp cứu thành công một sản phụ 25 tuổi (trú tại Bắc Ninh), đang mang thai 11 tuần bằng phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), trong tình trạng nguy kịch do lao phổi tiến triển nhanh.
Trước khi nhập viện 3 ngày, thai phụ xuất hiện sốt cao liên tục tới 39°C, dùng thuốc hạ sốt chỉ cắt được cơn trong thời gian ngắn rồi tái phát, kèm ho nhiều và khó thở tăng dần. Điều trị tại cơ sở y tế tư nhân không hiệu quả, bệnh nhân được chuyển tới khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.
Bệnh nhân nhập viện với các triệu chứng sốt cao liên tục, ho nhiều và khó thở tăng dần (Ảnh: BVCC).
Tại thời điểm tiếp nhận, sản phụ suy hô hấp nặng, SpO₂ chỉ còn 77–80% khi thở khí phòng. Sau khi thở oxy, chỉ số cải thiện nhưng tình trạng vẫn tiếp tục xấu đi, buộc phải hỗ trợ thở không xâm nhập.
Chụp CT phổi cho thấy tổn thương lan tỏa hai bên, chiếm tới 50–60% thể tích phổi, kèm nhiều nốt nhỏ dạng lao kê. Xét nghiệm đờm bằng kỹ thuật sinh học phân tử xác định bệnh nhân mắc lao phổi hoạt động.
Bác sĩ Ninh Thị Ngọc – khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết: “Tổn thương phổi ở phụ nữ mang thai có thể tiến triển rất nhanh chỉ trong vài ngày. May mắn là bệnh nhân đến viện kịp thời và được xử trí đúng hướng. Nếu chậm trễ, nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng cả mẹ và con là rất lớn".
Theo bác sĩ Ngọc, lao phổi ở phụ nữ mang thai, đặc biệt là mang thai IVF vô cùng nguy hiểm. Ngoài nguy cơ suy hô hấp cấp và xơ phổi vĩnh viễn, bệnh còn buộc phải dùng thuốc điều trị lao. Một số thuốc có độc tính cao, nếu không điều chỉnh liều và phác đồ phù hợp có thể gây dị tật bẩm sinh hoặc ảnh hưởng lâu dài đến sự phát triển của trẻ, nhất là trong giai đoạn đầu thai kỳ.
Bác sĩ Trần Văn Bắc – Phó Trưởng khoa Cấp cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tầm soát lao trước khi thực hiện IVF.
Lao có thể tiềm ẩn lâu dài mà không có triệu chứng, nhưng khi mang thai, hệ miễn dịch thay đổi khiến bệnh dễ bùng phát.
Lao không chỉ gây nguy hiểm cho mẹ mà còn có thể lây sang thai nhi qua nhau thai hoặc trong quá trình sinh, dẫn đến lao bẩm sinh, tình trạng nặng, tỷ lệ tử vong cao.
Từ ca bệnh này, bác sĩ khuyến cáo phụ nữ chuẩn bị mang thai, đặc biệt trước khi làm IVF, cần khám tổng quát, tầm soát bệnh truyền nhiễm, trong đó có lao; tiêm đầy đủ các vắc-xin cần thiết và trong thai kỳ, nếu xuất hiện sốt, ho, khó thở, mệt mỏi kéo dài, phải đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
