Phục hồi ngành du lịch: Chặng đường trước mắt còn dài

Ngân hàng HSBC vừa giới thiệu Báo cáo Vietnam at a glance với chủ đề Ngành du lịch bắt đầu “rã đông”, đánh giá về triển vọng và tác động của việc mở cửa, phục hồi ngành du lịch của Việt Nam trong thời gian sắp tới.

Theo báo cáo, việc mở cửa lại biên giới và hồi sinh ngành du lịch gần đây đã trở thành chủ đề nổi cộm đối với các nước ASEAN.

Du khách tiêm phòng đầy đủ rất ủng hộ quyết định mở lại 5 điểm đến du lịch mà không yêu cầu cách ly trong tháng 11 của Việt Nam.

"Bước đầu mở cửa của Việt Nam dù còn khá dè dặt và thận trọng cũng đem lại tác động không nhỏ lên nền kinh tế, đặc biệt là thị trường lao động đang lao đao và thặng dư tài khoản vãng lai đang bị thu hẹp", HSBC nhận định về tác động của việc phục hồi ngành du lịch của Việt Nam.

Chặng đường trước mắt còn dài

Theo phân tích của HSBC, việc phục hồi ngành du lịch thành công còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố.

Thứ nhất, tỷ lệ tiêm phòng toàn quốc còn thấp và tình hình Covid-19 vẫn còn tiếp diễn có thể tạo ra tâm lý e ngại.

Thứ hai, sự thiếu vắng khách du lịch Trung Quốc, từng chiếm 1/3 tổng lượt khách đến Việt Nam, cũng cho thấy khả năng tăng trưởng trong tương lai gần có thể không xảy ra.

Cuối cùng, về triển khai thực tiễn, cần thêm nhiều nỗ lực để nối lại các chuyến bay quốc tế.

Phân tích của HSBC cho biết, điều đáng khích lệ là Việt Nam đang đạt được nhiều tiến triển để chuẩn bị đón khách du lịch trở lại. Từ 1/10, Tp.HCM và các khu vực lân cận đã bắt đầu hoạt động trở lại sau bốn tháng siết chặt giãn cách.

Tuy nhiên, vấn đề là tốc độ khôi phục chuỗi cung ứng và giải quyết đơn hàng tồn đọng còn chậm chạp. Nguyên nhân chính yếu là tình trạng thiếu hụt lao động trầm trọng do công nhân ồ ạt đổ về quê ngay sau khi hết giãn cách. Tình hình xuất khẩu và sản xuất công nghiệp tháng 10 càng phản ánh rõ nét khó khăn này, trong khi đó, phục hồi sản xuất chậm trễ báo hiệu Quý 4 sẽ tăng trưởng không mạnh mẽ.

Sẵn sàng cho bình thường mới?

Bên cạnh việc phân tích triển vọng và tác động của việc phục hồi ngành du dịch, báo cáo của HSBC cũng chỉ ra một số điểm cần lưu ý trong giai đoạn sắp tới để hồi sinh thành công ngành du lịch.

Yếu tố đầu tiên cần cân nhắc là những yêu cầu về nhập cảnh. Điều này đồng nghĩa không chỉ cần xem xét nới lỏng hạn chế biên giới ở phía Việt Nam mà những kiểm soát biên giới của các quốc gia khác cũng quan trọng không kém.

Ví dụ, việc thiếu vắng khách du lịch Trung Quốc đến Việt Nam cho thấy kỳ vọng tăng trưởng ngắn hạn sẽ còn hạn chế vì Trung Quốc đại lục vẫn siết chặt các biện pháp kiểm soát biên giới với yêu cầu cách ly 14 ngày tại khách sạn, cộng thêm một số ngày tự cách ly/theo dõi sức khỏe tại nhà tùy từng địa phương.

Bên cạnh đó, một yếu tốt nữa đó là tình hình diễn biến dịch bệnh cũng vô cùng quan trọng. Mặc dù số ca nhiễm mới trong ngày của Việt Nam đã giảm đáng kể 70% so với đỉnh dịch 17.000 ca/ngày thời điểm giữa tháng 8, số ca nhiễm mới lại đang có dấu hiệu tăng trở lại.

Tính trung bình 7 ngày, số ca nhiễm mới trong ngày gần đây đã tăng lên khoảng 5.000 ca, tốc độ tăng khá nhanh 50% so với 2 tuần trước. Mặc dù các ca mắc mới vẫn tập trung ở Đông Nam Bộ (như Đồng Nai, Bình Dương và TP. HCM), khu vực không nằm trong chương trình thí điểm du lịch, những rủi ro dai dẳng do Covid-19 có thể tạo tâm lý e ngại cho cả khách du lịch lẫn chính quyền địa phương.

Bên cạnh lây nhiễm gia tăng, tỷ lệ tiêm phòng của Việt Nam còn thấp cũng là một vấn đề. Hiện nay, Việt Nam mới chỉ đạt tỷ lệ phủ vắc-xin toàn quốc là 22%, còn khá chậm so với các nước láng giềng trong khu vực. Thực tế, Việt Nam đã tăng tốc tiến độ tiêm phòng từ quý 3, ưu tiên các điểm đến du lịch và cụm công nghiệp. Toàn bộ các điểm đến du lịch, ngoại trừ Quảng Nam và Đà Nẵng, đều đã tiêm phòng cho ít nhất 80% người dân. Dù vậy, Việt Nam cần tính toán kỹ phương án hỗ trợ đi lại giữa các địa phương này cũng như trên cả nước trong khi vẫn phải hạn chế rủi ro tiềm tàng do virus.

Thêm nữa, Việt Nam cũng cần nỗ lực nối lại các chuyến bay quốc tế để thúc đẩy du lịch. Kể từ đầu mùa dịch, nhiều chuyến bay đã bị hủy và ngay cả khi các quy định giãn cách gần đây cũng dần được gỡ bỏ thì ngành hàng không vẫn phải mất một thời gian nữa mới lấy lại phong độ như thời trước đại dịch.

Mặc dù vậy, trong cái rủi vẫn có cái may đó là Việt Nam đã nhanh chóng chấp nhận “chứng nhận vắc-xin” của 72 nước và phát triển đường bay mới để thu hút nguồn khách du lịch mới. Từ tháng 11, Vietnam Airlines bắt đầu khai thác đường bay thẳng thương mại thường lệ đến Mỹ, trong khi Bamboo Airways sẽ đưa vào khai thác các chuyến bay thẳng tới Anh từ tháng 1/2022. Bộ GTVT cũng đang lên kế hoạch mở lại các đường bay quốc tế.