Theo Reuters, Tổng thống Biden cáo buộc các tổ chức do Iran hậu thuẫn đã đứng đằng sau vụ tấn công gây thiệt mạng đầu tiên nhằm vào lực lượng Mỹ kể từ khi cuộc chiến Israel-Hamas nổ ra trong tháng 10 năm 2023 và làm rung chuyển Trung Đông tới nay.
Trong một tuyên bố, ông Biden đã phát biểu: “Mặc dù chúng tôi vẫn đang thu thập thông tin liên quan, chúng tôi biết rõ vụ tấn công đã được thực hiện bởi các nhóm dân quân cực đoan do Iran hậu thuẫn đang hoạt động tại Syria và Iraq”.
“Và đừng hiểu lầm – chúng tôi sẽ đảm bảo thủ phạm sẽ phải chịu trách nhiệm vào thời điểm và theo phương pháp đúng mong muốn của chúng tôi”.
Ảnh Reuters
Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã nhắc lại cảnh báo trên. Ông cùng với các quan chức cấp cao khác đã cung cấp thông tin về vụ tấn công tới ông Biden trước đó.
Một quan chức Mỹ cho biết, ít nhất 34 quân nhân được đánh giá đã gặp phải chấn thương sọ não. Hai quan chức khác cho biết một số binh lính thuộc lực lượng Mỹ bị thương khác đã được đưa khỏi căn cứ để điều trị sâu hơn.
Hai quan chức Mỹ trên cho biết, vụ tấn công xảy ra tại các doanh trại vào sáng sớm, và là nguyên nhân đằng sau lượng lớn thương vong.
Tổ chức Kháng chiến Hồi giáo tại Iraq, một tổ chức là gồm nhiều nhóm dân quân cực đoan được cho là do Iran hậu thuẫn, đã chịu trách nhiệm cho các cuộc tấn công nhằm vào ba căn cứ, bao gồm một căn cứ trên biên giới Jordan-Syria.
Vụ tấn công này là một bước leo thang nghiêm trọng trong tình hình vốn đã vô cùng căng thẳng tại Trung Đông, trong bối cảnh cuộc chiến tại Gaza đã nổ ra sau khi tổ chức Hồi giáo Palestine Hamas tấn công Israel vào ngày 7 tháng 10 năm 2023 khiến nhiều người thiệt mạng.
Theo Reuters, kể từ thời điểm đó, lực lượng Mỹ đã bị tấn công tới hơn 150 lần bởi các nhóm được Iran hậu thuẫn tại Iraq và Syria, dẫn tới ít nhất 70 thương vong cho tới trước vụ tấn công ngày Chủ Nhật vừa rồi, và phần lớn các thương vong này liên quan tới chấn thương sọ não. Các tàu chiến của Mỹ cũng đã bị tấn công bởi lực lượng Houthi, một tổ chức đã thường xuyên tấn công các tàu thương mại di chuyển qua khu vực Biển Đỏ ngoài khơi bờ biển Yemen.
Mặc dù cho tới nay, Mỹ đã giữ vững quan điểm khẳng định Washington không tham chiến trong khu vực, quân đội nước này đã trả đũa nhằm vào các nhóm được cho là do Iran hậu thuẫn tại Iraq và Syria và thực hiện các cuộc tấn công nhằm tiêu diệt khả năng quân sự của Houthi tại Yemen.
Áp lực đè nặng lên ông Biden
Những đối thủ từ đảng Cộng Hòa của ông Biden đã chỉ ra các cuộc tấn công này làm bằng chứng cho thấy vị Tổng thống đảng Dân chủ đã thất bại trong việc đối mặt với Iran trong khi các nhóm ủy quyền của Nhà nước này tấn công lực lượng Mỹ trong khu vực.
Thượng Nghị sĩ đảng Cộng Hòa Tom Cotton trong một tuyên bố đã khẳng định: “Câu trả lời duy nhất phù hợp cho những cuộc tấn công này là trả đũa quân sự… ”.
Thượng Nghị sĩ đảng Cộng Hòa Mitch McConnell cho rằng sự đắn đo của ông Biden đang khích lệ cho kẻ thù của Mỹ tại Trung Đông.
“Thời điểm mà chúng ta đáng lẽ đã phải nghiêm túc nhìn nhận những hành động hiếu chiến này đáng lẽ đã phải xảy ra từ rất lâu trước khi những binh lính Mỹ ngã xuống”.
Một quan chức cấp cao của Hamas, Sami Abu Zuhri, đã khẳng định các cuộc tấn công này liên kết chặt chẽ tới chiến dịch của Israel tại Gaza. “Những hành vi hiếu chiến của liên minh Mỹ và phe Phục quốc Do Thái tại Gaza đủ để kích nổ tình hình trên toàn khu vực”.
Quân đội Mỹ cho biết vụ tấn công xảy ra tại một căn cứ tại miền Đông Bắc Jordan, ven biên giới với Syria. Quân đội nước này không cho biết tên của căn cứ bị tấn công, nhưng một cá nhân có thông tin nội bộ cho biết căn cứ này là căn cứ Tower 22 tại Jordan.
Hoạt động quân sự của Mỹ tại Jordan là một vấn đề nhạy cảm, nhất là trong bối cảnh căng thẳng cao do cuộc xung đột Israel-Hamas, do những lo ngại ngày càng lớn tại Jordan về khả năng cuộc chiến có thể lan rộng.
Chính phủ Jordan chỉ cho biết vụ tấn công xảy ra tại một “tiền đồn viễn chinh” trên biên giới quốc gia này với Syria.
Trong cuối năm 2023, ông Amman đã yêu cầu Washington triển khai hệ thống phòng không Patriot để củng cố phòng vệ biên giới quốc gia này.
Quốc gia này cũng đã yêu cầu viện trợ thêm để đối phó với các máy bay không người lái trong cuộc chiến chống buôn lậu ma túy với chi phí hàng tỷ USD dọc biên giới giữa quốc gia này và Syria.
Nguyễn Quang Minh (Theo Reuters)
