Từ xưa đến nay, với nhân dạng là kỹ thuật và sự ngẫu hứng, bóng đá Brazil sản sinh ra vô vàn cầu thủ tấn công biên tài năng. Hai hành lang là không gian rộng rãi và lý tưởng nhất để những tài năng của xứ sở Samba nhảy múa hết mình cùng trái bóng. từ Garrincha, Jairzinho cho đến Ronaldinho hay hiện nay là Neymar, Raphinha, Vinicius Jr hoặc Gabrielle Martinelli là minh chứng.
Riêng kỳ chuyển nhượng mùa Hè 2022 này, cái tên được đề cập đến nhiều nhất là Antony, tiền đạo biên của Ajax Amsterdam. 22 tuổi, sinh ngày 24/2/2000, Antony sắp có bước tiến lớn nhất trong sự nghiệp khi gia nhập Manchester United, đội bóng nổi tiếng nhất hành tinh, với mức phí chuyển nhượng lên tới 100 triệu euro bao gồm phụ phí.
Đó là số tiền điên rồ dành cho một cầu thủ chưa thuộc hàng sao số, theo định giá của chuyên trang chuyển nhượng Transfermarkt thì chỉ 35 triệu euro, hoặc như các HLV đã dẫn dắt Antony tại đội tuyển U23 Brazil ví von thì cầu thủ này là viên kim cương “nhưng còn rất thô”, tức cần phải mài dũa rất nhiều mới có thể phát sáng chói lòa trong những ngày hội bóng đá lớn nhất.
Nhìn sơ qua thống kê, 25 bàn thắng sau 82 lần khoác áo Ajax và vỏn vẹn 2 bàn sau 9 lần ra sân cho đội tuyển Brazil càng cho thấy tân binh của MU chưa đứng vào hàng ngũ “sao mai” như Erling Haaland, Darwin Nurnez hay kể cả đồng đội cùng trang Vinicius. Vậy tại sao Antony lại đắt đỏ như vậy? Liệu MU có lặp lại vết xe đổ đã từng với các thương vụ bom tấn như Angel Di Maria, Alexis Sanchez, Paul Pogba hay Harry Maguire?
Vì sao Antony đắt phi lý?
Antony, tên đầy đủ là Antony Matheus Dos Santos, sinh ra và lớn lên ở Osasco, một thành phố đông đúc, chen chúc và cũ kỹ của bang Sao Paulo, trông giống như những khung hình của bộ phim City of God (Cidade de Deus) nổi tiếng. Điều đó cho thấy một hình dung về tuổi thơ khốn khó của Antony. Nhưng dù sao đi chăng nữa, giống như hầu hết số phận ngôi sao bóng đá xứ sở samba, cầu thủ chạy cánh này vươn lên bằng tài năng trác tuyệt trên sân cỏ.
Antony bắt đầu theo nghiệp quần đùi áo số khi mới 10 tuổi ở Sao Paulo, đội bóng lớn nhất bang và là gã khổng lồ của bóng đá Brazil. Năm 2018, đội trẻ Sao Paulo vô địch J-League Challenge tại Nhật Bản và Antony được bình chọn là cầu thủ xuất sắc nhất giải. Cũng trong năm này, anh được đôn lên đội một và ký hợp đồng chuyên nghiệp đầu tiên.
Bằng tài năng nổi trội, Antony thăng tiến rất nhanh. Chỉ 2 năm sau, anh gia nhập Ajax Amsterdam với mức phí chuyển nhượng 18 triệu euro, một vụ đầu tư mạnh tay đối với đội bóng không có tiềm lực tài chính mạnh như Ajax. Và cũng chỉ 2 năm, canh bạc của Ajax đã cho ra lời hơn gấp 5 lần, cho thấy quyết định của Ban lãnh đạo, bao gồm cả HLV Erik ten Hag, là hoàn toàn chính xác.
Ngày Antony ra mắt Ajax, Ten Hag tuyên bố: “Chắc chắn rồi, chúng tôi hy vọng cậu ấy sẽ là ngôi sao tiếp theo của Ajax”. Tài năng trẻ người Brazil đáp lại niềm tin của ông thầy người Hà Lan bằng sự thăng tiến vượt bậc và ổn định trên sân cỏ. Bằng chứng thuyết phục nhất là trong vòng 1 năm qua, Antony có 30 lần ra sân trên mọi đấu trường cho Ajax và đóng góp 10 bàn thắng và 8 pha kiến tạo.
Như vậy hiệu suất ghi bàn hoặc kiến tạo mỗi trận của Antony là 0, 6, tương đương với những tiền đạo biên đẳng cấp thế giới như Sadio Mane hay Riyad Mahez. Ngoài ra, so với Mane chỉ thực hiện 38 đường chuyền mỗi trận, Antony là cầu thủ tích cực cầm bóng và tham gia vào lối chơi hơn với 55 đường chuyền với tỷ lệ chính xác 78%.
Những thông số tấn công của cầu thủ 22 tuổi này cũng vô cùng hứa hẹn. Anh thực hiện 5,3 đường chuyền phát động tấn công (progressive pass) mỗi trận cũng như đem đến 11,6 nỗ lực xuyên phá hàng thủ đối phương (pregressive carriers) mỗi trận. Kỹ năng cầm bóng của Antony đóng vai trò quan trọng trong lối chơi của Ajax. Trung bình mỗi trận cầu thủ này thực hiện 1,6 pha rê bóng, cao nhất tại Ajax và thông số này hứa hẹn sẽ còn cải thiện theo thời gian.
Những thống kê vừa nêu phần nào lý giải tại sao MU lại sẵn sàng chi ra tới 100 triệu euro cho Ajax để có tiền đạo biên người Brazil. Tất nhiên, nếu Antony không phải là trò cưng của Ten Hag, có lẽ sẽ không có vận hội và mức giá ấy.
Ten Hag định hình Antony như thế nào?
Hình dung về Antony, có thể nói đây là Neymar phiên bản cao 1m72 và thuận chân trái. Điều này dễ hiểu, bởi như đã đề cập, kỹ thuật và sự ngẫu hứng là nhân dạng của bóng đá Brazil. Cầu thủ chạy cánh này không chỉ có kỹ năng xử lý bóng điêu luyện, tốc độ kinh hoàng mà còn cước bộ chớp nhoáng, thân pháp mau lẹ lẫn khả năng giữ thăng bằng.
Với những phẩm chất như vậy, Antony dễ dàng khiến hàng phòng ngự đối phương xô lệch bằng những tình huống đột pha lắt léo. Thói quen của anh là nhận bóng bên hành lang phải, đi bóng cắt vào trong rồi tung ra cú dứt điểm, phong cách rất quen thuộc ở Arjen Robben. Tuy nhiên, chỉ có dựa vào tài năng và sự ngẫu hứng thì không thể vươn tới thành công tại môi trường bóng đá châu Âu.
Thực tế Antony từng có bài học nhớ đời khi còn thi đấu tại đội tuyển U23 Brazil. Đó là giải đấu tiền Thế vận hội khu vực Nam Mỹ được tổ chức vào đầu năm 2020, thời điểm Antony còn chơi bóng tại Brazil. Anh được xem là rường cột của đội bóng nhưng đến trận chung kết với đại kình địch Argentina, Antony lại bị đẩy lên băng ghế dự bị. Lý do là sự ích kỷ. Tài năng trẻ lúc đó khoác áo Sao Paulo cứ nhận bóng là thực hiện những pha đi bóng cắt vào trong khiến mảng miếng chiến thuật đổ bể và đồng đội cũng trở nên chán nản.
Ten Hag chính là người mài dũa để Antony trở nên hoàn thiện. Tại Ajax, cầu thủ này không còn là tiền đạo biên chỉ biết thực hiện những pha đi bóng cắt vào trong. Khi cần, Antony có thể dạt sang cánh trái để chơi như một cầu thủ chạy cánh truyền thống, với những pha đi bóng bám biên và tạt. Không chỉ vậy, viên ngọc thô của Brazil phát triển kỹ năng tìm kiếm không gian. Trung bình mỗi trận anh nhận 12,2 đường chuyền phát động tấn công từ đồng đội. Ngoài ra, mỗi trận anh cũng nhận được 6,6 đường chuyền trong khu vực cấm địa đối phương.
“Cậu ta phải tập trung vào bóng đá”, Ten Hag bóc tách bản chất cậu học trò đến từ Brazil. “Cậu ta là mối đe dọa toàn diện với mọi hàng thủ, nhưng cậu ta phải chuyển hóa sự đe dọa ấy thành ưu thế cụ thể, không phải chỉ nghĩ đến sự màu mè rườm rà. Cậu ta cần thi đấu hiệu quả hơn, vì cậu ta có nhiều cơ hội để tung ra những đường chuyền quyết định”.
“Rõ ràng cậu ấy rất nguy hiểm. Một mặt, tôi rất thích cậu ấy ở tốc đổ, khả năng gây áp lực, tài rê dắt. Một mặt, tôi có thể giúp cậu ấy phát huy hiệu quả hơn về lối chơi”, vị chiến lược gia người Hà Lan nhấn mạnh. Chính từ sự chỉ bảo của Ten Hag, Antony đã tiến bộ vượt bậc. Đến Thế vận hội 2020 nhưng diễn ra vào năm 2021 vì ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, anh cùng đội tuyển U23 Brazil đã giành tấm huy chương vàng. Riêng Antony đá chính cả 6 trận suốt hành trình và là tác giả đường chuyền quyết định để Malcom ghi bàn kết liễu Tây Ban Nha trong hiệp phụ.
Antony phù hợp vị trí nào ở MU?
Antony có thể chơi ở cả hai biên. Sự linh hoạt của cầu thủ này chắc chắn là một phần sự hấp dẫn đối với Ten Hag và MU. Nhưng tài năng người Brazil này thoải mái nhất khi chơi bên hành lang phải, nơi anh có xu hướng dạt vào trong và tận dụng cái chân trái mạnh mẽ. Hầu hết cú sút của Antony đều đến từ phía này. Anh cũng có thói quen tạo cơ hội ăn bàn từ vùng không gian hành lang trong bên phải, với những quả tạt chéo sân hướng bóng về phía cột hai.
MU đang có khá nhiều cầu thủ tấn công có xu hướng hoạt động rộng. Marcus Rashford thường thi đấu bên trái, trong khi Jadon Sancho, cầu thủ đang chơi cực hay ở giai đoạn mở màn lại sở trường đá bên phải. Anthony Elanga thì có thể chơi tốt ở hai hành lang nhưng thiên về cánh trái hơn.
Với Rashford và Anthony Martial cũng có khả năng chơi ở vị trí trung phong, nếu HLV Ten Hag thực sự tiếp tục bỏ qua Cristiano Ronaldo, thì khả năng Antony sẽ chơi bên cánh phải trên hàng công. Dù sao đi nữa, đó vẫn là vị trí phù hợp nhất với phong cách của tân binh người Brazil.
Giống như Lisandro Martinez, đồng đội cũ ở Amsterdam, Antony hiểu cặn kẽ về cách tiếp cận chiến thuật và hệ thống ưa thích của Ten Hag. Cầu thủ này cũng có những thuộc tính phù hợp với bản sắc phản công của MU. Với tốc độ và lối chơi trực diện, không khó tưởng tượng Antony thực hiện vai trò tương tự Rashford hay Sancho đã làm trong chiến thắng nức lòng của MU trước Liverpool.
Ngoài ra, một ưu thế khác của Antony như Ten Hag đã nói là khả năng gây áp lực (pressing). Thống kê chỉ ra từ khi đặt chân đến Hà Lan, chỉ có 5 cầu thủ đoạt bóng ở 1/3 cuối sân nhiều hơn tiền đạo cánh người Brazil ở giải Eredivisie. Với khả năng pressing nhợt nhạt của MU hiện tại, có lẽ đây cũng là một lý do lớn để Ten Hag và MU càng quyết tâm chiêu mộ Antony.
