Thủ tướng Campuchia Hun Manet cho biết ông đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump để tìm cách giải quyết các cuộc đụng độ vũ trang đang diễn ra dọc biên giới giữa Thái Lan và Campuchia, khẳng định Campuchia ủng hộ một lệnh ngừng bắn ngay lập tức và vô điều kiện.
Trong một tuyên bố được đăng tải trên trang mạng xã hội chính thức của mình vào khoảng 2h sáng 27/7, ông Hun Manet cho biết, trong cuộc điện đàm, Tổng thống Mỹ bày tỏ quan ngại sâu sắc về số thương vong ngày càng tăng ở cả hai bên, bao gồm cả quân nhân và dân thường.
"Tổng thống Donald Trump đã bày tỏ mong muốn chấm dứt cuộc giao tranh, vốn đang gây ra tổn thất nghiêm trọng về sinh mạng", ông Hun Manet nói. "Ông ấy từ lâu đã đóng vai trò trung gian hòa giải trong các cuộc xung đột trên toàn thế giới, và một lần nữa đang tìm cách thúc đẩy hòa bình".
Thủ tướng Campuchia xác nhận với ông Trump rằng Campuchia hoàn toàn ủng hộ lời kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức và vô điều kiện giữa quân đội hai nước.
Ông Hun Manet cho biết thêm rằng ông đã trao đổi quan điểm này với Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim, hiện là Chủ tịch ASEAN, trong một cuộc thảo luận trước đó vào ngày 24/7.
Theo ông Hun Manet, sau đó, ông Trump đã thông báo với ông rằng quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai cũng đã đồng ý với đề xuất của Mỹ về một lệnh ngừng bắn ngay lập tức, gọi đây là "tin tốt lành cho binh lính và người dân của cả hai nước".
Để thúc đẩy tiến trình này, ông Hun Manet cho biết, ông đã chỉ đạo Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia Prak Sokhonn bắt đầu các cuộc đàm phán với Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và phối hợp trực tiếp với người đồng cấp Thái Lan.
Thủ tướng Hun Manet bày tỏ lòng biết ơn Tổng thống Trump vì vai trò trung gian hòa giải, cho rằng điều này "sẽ giúp cứu sống nhiều người và cho phép những người phải sơ tán trở về nhà an toàn".
Thủ tướng Campuchia Hun Manet (trái) và Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Phnom Penh Post
Về phía Thái Lan, theo trang The Nation, ngay sau bài đăng của ông Trump, Bộ Ngoại giao Thái Lan đã ra thông cáo trên mạng xã hội xác nhận ông Phumtham đã trao đổi trực tiếp với Tổng thống Mỹ. Trong cuộc điện đàm, ông Trump đã đề xuất một lệnh ngừng bắn ngay lập tức giữa hai nước.
Quyền Thủ tướng Thái Lan cảm ơn sự quan tâm và thiện chí của ông Trump, đồng thời khẳng định về nguyên tắc Thái Lan ủng hộ lệnh ngừng bắn. Tuy nhiên, lãnh đạo Thái Lan nhấn mạnh sự cần thiết phải có cam kết thực sự từ phía Campuchia.
Ông Phumtham đề nghị Mỹ chuyển đến Campuchia mong muốn của Thái Lan về việc tổ chức các cuộc đàm phán song phương khẩn cấp để xác định rõ ràng các điều khoản và cơ chế cho một lệnh ngừng bắn, hướng tới một giải pháp hòa bình và bền vững cho tranh chấp.
Hơn 150.000 người đã phải di dời do các cuộc đụng độ, đây là cuộc đụng độ đẫm máu nhất giữa hai nước láng giềng trong hơn một thập kỷ. Tính đến hôm 26/7 – ngày thứ 3 của cuộc giao tranh, số người thiệt mạng ở cả hai bên đã lên tới hơn 30 người, với hơn 130 người bị thương.
Thông báo của ông Trump được đưa ra trong bối cảnh các cuộc đụng độ đã lan rộng dọc biên giới vào ngày 26/7, và lần đầu tiên nổ ra tại tỉnh ven biển Trat của Thái Lan và tỉnh Pursat của Campuchia, cách các khu vực xung đột khác dọc biên giới tranh chấp hơn 100 km (60 dặm).
Sáng 26/7, Bộ Quốc phòng Campuchia cáo buộc Thái Lan đã bắn 5 quả đạn pháo hạng nặng vào nhiều địa điểm ở tỉnh Pursat, phía Nam biên giới chung của hai nước.
Thái Lan cáo buộc Campuchia đã phát động một cuộc tấn công vào tỉnh Trat lân cận, và cho biết lực lượng hải quân Thái Lan đã đẩy lùi thành công vào lúc 5h40 sáng.
Quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai. Ảnh: Live Mint
"Vừa nói chuyện với Thủ tướng Campuchia về việc chấm dứt cuộc chiến với Thái Lan. Tôi đang cố gắng đơn giản hóa một tình huống phức tạp!", ông Trump đã viết trên Truth Social hôm 26/7 khi ông đang có chuyến thăm tới Scotland.
Vài phút sau, ông đăng: "Tôi vừa nói chuyện với Quyền Thủ tướng Thái Lan, và đó là một cuộc trò chuyện rất tốt. Thái Lan, giống như Campuchia, muốn có một lệnh ngừng bắn và hoà bình ngay lập tức. Tôi sẽ chuyển thông điệp đó lại cho Thủ tướng Campuchia".
Trong một bài đăng tiếp theo, ông Trump cho biết cả hai bên đã đồng ý "gặp mặt ngay lập tức" để đạt được một lệnh ngừng bắn.
"Họ cũng đang tìm cách quay lại bàn đàm phán với Mỹ, điều mà chúng tôi cho là không phù hợp cho đến khi giao tranh chấm dứt", ông Trump nói, ám chỉ đến các cuộc đàm phán thương mại. Cả Campuchia và Thái Lan đều đang đối mặt với viễn cảnh bị Mỹ áp thuế quan 36% kể từ ngày 1/8.
Những lời kêu gọi quốc tế về một lệnh ngừng bắn đã gia tăng kể từ khi tranh chấp biên giới kéo dài giữa hai nước bùng phát thành giao tranh dữ dội vào ngày 24/7, với các cuộc pháo kích và không kích hạng nặng.
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc kêu gọi "kiềm chế tối đa", trong khi Malaysia, nước đang giữ vị trí Chủ tịch ASEAN, kêu gọi cả hai bên hãy kiềm chế và đề nghị làm trung gian hòa giải. Trung Quốc cũng bày tỏ quan ngại về những diễn biến này.
Minh Đức (Theo The Guardian, The Nation, Phnom Penh Post)
