Thời tiết "đánh thẳng" vào nguồn cung
Ngày 21/11, ghi nhận của PV Người Đưa Tin tại nhiều vựa thu mua ở Đồng Tháp cho thấy giá sầu riêng đang neo ở mức cao nhất từ đầu năm đến nay. Tại các điểm thu mua sầu riêng, giá sầu riêng Monthong (sầu riêngThái) được thương lái mua xô trả từ 83.000 – 88.000 đồng/kg (loại A khoảng 115.000 đồng/kg, loại B khoảng 105.000 – 107.000 đồng/kg…);
Sầu riêng Ri6 mua xô từ 58.000 – 60.000 đồng/kg (loại A khoảng 70.000 – 71.000 đồng/kg, loại B khoảng 55.000 – 56.000 đồng/kg…); Sầu riêng Musaking mua xô trả từ 80.000 – 85.000 đồng/kg (loại A khoảng 110.000 – 115.000 đồng/kg, loại B 80.000 – 85.000 đồng/kg…) sầu riêng Chuồng Bò mua xô từ 50.000 – 55.000 đồng/kg (loại A khoảng 60.000 đồng/kg; loại B 50.000 đồng/kg…)
Bà con nông dân phấn khởi khi sầu riềng vụ nghịch được giá.
Nhiều nhà vườn cho biết với lứa trái đạt chuẩn loại A, thương lái thường phải đặt cọc trước cả tuần để giữ hàng, cho thấy mức độ khan hiếm nguồn cung trong vụ nghịch năm nay.
Theo các thương lái, giá sầu riêng tăng mạnh chủ yếu do hai nguyên nhân là thời tiết khiến sản lượng giảm sâu và xuất khẩu tiếp tục duy trì sức mua lớn.
Giữa mùa mưa, hàng loạt vườn sầu riêng tại các khu vực trũng ở Hồng Ngự, Tam Nông, Lai Vung bị ngập úng kéo dài. Nước dâng cao dẫn đến rụng trái non, cây suy yếu, thậm chí chết hàng loạt, khiến năng suất giảm đáng kể so với mọi năm. Ở chiều ngược lại, thị trường xuất khẩu đặc biệt là Trung Quốc vẫn giữ nhu cầu ổn định, buộc các vựa thu mua phải tăng giá để giữ nguồn hàng đạt chuẩn.
Đáng chú ý, tỷ lệ trái đạt chuẩn loại A trong vụ nghịch thấp hơn hẳn, bởi đây là giai đoạn sầu riêng rất nhạy cảm với mưa dầm và triều cường. Điều này góp phần đẩy giá lên nhanh, tạo nên sự phấn khởi nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro cho nhà vườn và thương lái.
Thương lái vào cắt sầu riêng tại vườn bà Nguyệt.
Ông Lê Văn Bảy (ngụ xã Mỹ Thiện) sở hữu hơn 2 ha sầu riêng Monthong đang thu hoạch, cho biết thương lái vào tận vườn thu mua với giá 95.000 - 100.000 đồng/kg (mua xô) . "Với mức giá này, nhà vườn lời khoảng 30% sau khi trừ chi phí. Năm nay thời tiết thất thường nhưng nhờ chăm kỹ, nên trái đạt chuẩn nhiều nên được giá rất tốt", ông Bảy chia sẻ.
Ở xã Lai Vung, bà Trần Kim Nguyệt, chủ 3 ha sầu riêng Ri6, đánh giá vụ nghịch năm nay "khởi sắc nhất trong ba năm gần đây", nhưng không vì thế mà bớt lo. "Giá Ri6 năm nay mua xô từ 58.000 – 60.000 đồng/kg là tốt so với mặt bằng các năm. Nhưng Ri6 khó đạt loại A, nên muốn bán được giá cao là phải chăm rất kỹ. Chỉ cần mưa dầm kéo dài trong giai đoạn ra hoa là năng suất giảm thấy rõ."
Điều bà lo nhất không phải giá tăng hay giảm, mà là sự thiếu ổn định của thị trường: "Xuất khẩu mà chậm lại hoặc kiểm định siết hơn là giá rớt ngay. Bà con không nắm rõ thông tin, toàn nghe thương lái báo. Tôi mong tỉnh hỗ trợ dự báo thị trường mạnh hơn, chứ nhiều hộ cứ trồng theo phong trào là rất dễ gặp rủi ro."
Nhiều vựa cho biết nguồn cung sầu riêng trong vụ nghịch năm nay khan hàng do thời tiết.
Không chỉ nhà vườn, các chủ vựa thu mua cũng chịu tác động mạnh từ mưa bão và triều cường. Ông Lê Hoàng Phúc (chủ vựa thu mua sầu riêng Anh Tú tại Miền Tây) cho biết, lượng hàng vụ nghịch năm nay sụt giảm rõ rệt. "Mưa bão nhiều, triều cường từ đầu vụ đến giữa tháng 10 dâng lên liên tục, nước từ thượng nguồn đổ về khiến nhiều vườn thấp bị ngập cục bộ. Sầu riêng mà gặp ngập thì rụng trái non gần như chắc chắn. Vậy nên lượng hàng đưa ra thị trường giảm mạnh."
Ông Phúc cho biết nhiều vườn đang xử lý ra hoa gặp mưa lớn kéo dài, dẫn đến tỷ lệ đậu trái thấp: "So với vụ nghịch năm ngoái, nguồn hàng năm nay giảm đáng kể. Khi hàng ít, vựa phải trả giá cao để giữ nguồn, đặc biệt hàng loại A. Nhưng giá đang cao cũng đi kèm rủi ro: chỉ cần xuất khẩu chậm lại hoặc mưa bão kéo dài thì giá đảo chiều ngay".
Ông Phúc cho rằng, cần đầu tư mạnh hơn vào hệ thống kho lạnh đạt chuẩn, nếu có kho lạnh tốt, lúc giá xuống vẫn giữ hàng được. Còn giờ đa số vẫn làm theo kiểu truyền thống, phụ thuộc thời tiết và thương lái nên rất dễ bị động.
Mã số vùng trồng "chìa khóa" xuất khẩu chính ngạch
Theo thông tin UBND tỉnh Đồng Tháp, tỉnh hiện có hơn 28.000ha sầu riêng, trong đó 17.600ha đang cho trái với sản lượng khoảng 350.000 tấn/năm. Các giống chủ lực như Ri6, Monthong được đánh giá phù hợp xuất khẩu và có giá trị ổn định. Chủ yếu xuất khẩu sang Trung Quốc cùng một số nước khác, mang lại nguồn thu nhập lớn cho nông dân.
Trong nỗ lực tận dụng cơ hội trái sầu riêng được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc cùng thị trường các nước, tỉnh Đồng Tháp quan tâm xây dựng mã số vùng trồng và mã số cơ sở đóng gói phục vụ xuất khẩu chính ngạch sầu riêng sang thị trường Trung Quốc cũng như các nước khác.
Đồng Tháp hiện có hơn 28.000ha sầu riêng, trong đó 17.600ha đang cho trái với sản lượng khoảng 350.000 tấn/năm.
Đến nay, Đồng Tháp có 72 mã số vùng trồng với hơn 2.600ha và 66 mã số cơ sở đóng gói xuất khẩu chính ngạch.
Chia sẻ với báo chí, ông Nguyễn Thanh Việt Em, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Mỹ Thiện (Đồng Tháp) cho biết, những năm qua, có nhiều hộ trồng sầu riêng thu lợi nhuận trên dưới hơn 1 tỷ đồng với diện tích 1ha.
Về lâu dài, địa phương đã quy hoạch, liên kết với doanh nghiệp, hợp tác xã đẩy nhanh việc cấp mã số vùng trồng để trái sầu riêng cùng các loại cây ăn trái khác được xuất khẩu, ổn định về mặt giá cả.
Bên cạnh đó, khuyến cáo người trồng áp dụng những kỹ thuật canh tác phù hợp, theo hướng an toàn về thuốc bảo vệ thực vật cũng như đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm cho sản phẩm trái sầu riêng trong quá trình sản xuất nông nghiệp.
Để phát huy hơn nữa thế mạnh cây trồng đặc sản, các địa phương chú trọng chuyển giao kỹ thuật thâm canh, khuyến khích nông dân áp dụng đồng bộ biện pháp khoa học để đạt năng suất, sản lượng cao.
Đặc biệt là xử lý rải vụ cho thu hoạch vào thời điểm nghịch vụ trong năm, tránh thu hoạch rộ lúc chính vụ nhằm giảm nguy cơ trúng mùa, dội chợ, mất giá.
Đ.Vũ
