Nhiều phương án khai thác 2 sân bay Tân Sơn Nhất và Long Thành
Liên quan tới việc dự kiến hoạt động của Cảng hàng không Quốc tế Long Thành, Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) vừa đưa ra 2 phương án khai thác sân bay Long Thành và sân bay Tân Sơn Nhất.
Theo ACV, Liên danh Incheon Airport (IAC), đơn vị tư vấn công tác quản lý, khai thác Cảng HKQT Long Thành, đã thực hiện phân tích, đánh giá và đề xuất 2 phương án.
Cụ thể, phương án 1: Chuyển toàn bộ chuyến bay quốc tế về sân bay Long Thành. Đối với phương án này sẽ tổ chức khai thác theo hướng sân bay Tân Sơn Nhất tập trung phục vụ hoàn toàn hoạt động bay nội địa, với sản lượng hành khách dự kiến đạt khoảng 29,5 triệu lượt/năm.
Trong khi đó, toàn bộ hoạt động bay quốc tế sẽ được chuyển giao và khai thác tập trung tại sân bay Long Thành, với sản lượng ước đạt 19,1 triệu lượt hành khách quốc tế/năm.
Sân bay Long Thành đang trong quá trình xây dựng.
Sân bay Long Thành cũng sẽ tiếp nhận một phần nhỏ sản lượng nội địa, dự kiến khoảng 1,5 triệu lượt hành khách/năm để phục vụ nhu cầu kết nối trung chuyển.
Nếu chọn phương án 1, tỷ lệ phân chia khai thác là sân bay Tân Sơn Nhất giữ 95% tổng lưu lượng nội địa và sân bay Long Thành đảm nhận 100% lưu lượng quốc tế, Qua đó, tạo nền tảng hình thành trung tâm trung chuyển hàng không quốc tế tại khu vực phía Nam.
Về phương án này, ưu điểm là tập trung hóa hoạt động khai thác quốc tế, tăng hiệu quả vận hành hệ thống và giảm chi phí (nhân lực, trang thiết bị, quy trình); Nâng cao trải nghiệm hành khách với mô hình chuyển tiếp một điểm; Hình thành rõ ràng vị thế của sân bay Long Thành là cảng trung chuyển quốc tế chính.
Phương án giúp hạn chế việc hành khách phải di chuyển qua lại 2 sân bay, giảm áp lực về tình trạng bão hòa công suất trong dài hạn tại sân bay Tân Sơn Nhất, tránh phải điều chỉnh quy hoạch lại trong tương lai.
Nhưng hạn chế của phương án số 1 là khách từ Tp.HCM phải di chuyển đến/đi sân bay Long Thành xa, tăng thêm thời gian.
Phương án thứ 2: Phân chia khai thác các chuyến bay quốc tế giữa sân bay Long Thành và sân bay Tân Sơn Nhất. Sân bay Tân Sơn Nhất sẽ tiếp tục khai thác các chuyến bay nội địa và một phần các chuyến bay quốc tế cự ly ngắn, với sản lượng hành khách quốc tế ước đạt khoảng 3,8 triệu lượt/năm, tập trung chủ yếu vào các đường bay khu vực trong bán kính dưới 1.000 km.
Sân bay Long Thành sẽ đảm nhận toàn bộ các chuyến bay quốc tế đường dài, cùng với một phần lưu lượng nội địa phục vụ nhu cầu kết nối trung chuyển, với sản lượng hành khách quốc tế ước đạt khoảng 15,3 triệu lượt/năm (tổng sản lượng 16,8 triệu lượt hành khách/năm).
Phương án này nhằm phân chia khai thác giữa hai cảng theo đặc thù cự ly đường bay, đồng thời tận dụng hạ tầng hiện hữu tại sân bay Tân Sơn Nhất trong giai đoạn đầu đưa sân bay Long Thành vào vận hành.
ACV đánh giá, đối với phương án này có ưu điểm là thuận tiện cho hành khách tại trung tâm Tp.HCM di chuyển trong khu vực (Thái Lan, Lào, Campuchia) với khả năng tiếp cận sân bay tốt hơn.
Hạn chế của phương án số 1 là khách từ Tp.HCM phải di chuyển đến/đi sân bay Long Thành xa, tăng thêm thời gian.
Tận dụng cơ sở vật chất hiện hữu của sân bay Tân Sơn Nhất, giảm chi phí đầu tư và giảm áp lực về công suất khai thác cho sân bay Long Thành trong ngắn hạn.
Tuy nhiên, hạn chế của phương án này là chi phí vận hành tăng mạnh do phải duy trì song song các nguồn lực để tổ chức khai thác quốc tế tại hai cảng hàng không (nhân sự, thiết bị, xuất nhập cảnh, kiểm dịch, hải quan,...).
Đặc biệt, phương án này có thể gây nhầm lẫn cho du khách và hành khách đi chuyến bay quốc tế giữa hai cảng hàng không; Hành khách chuyển tiếp (quốc tế ngắn – quốc tế dài, nội địa – quốc tế) phải mất thời gian dài hơn và chi phí cao hơn cho di chuyển giữa 2 sân bay.
Chuyển toàn bộ chuyến bay quốc tế về sân bay Long Thành
Liên quan tới đề xuất của ACV, Cục Hàng không Việt Nam đã có ý kiến bày tỏ về sự nhất trí cao với phương án chuyển toàn bộ các chuyến bay quốc tế thường lệ từ sân bay Tân Sơn Nhất về sân bay Long Thành.
Phương án này nhằm bảo đảm thuận tiện trong tổ chức quản lý, khai thác, tối ưu hóa các nguồn lực. Đồng thời, đảm bảo sân bay Long Thành trở thành cảng hàng không trung chuyển của khu vực, có thể cạnh tranh với các cảng hàng không lớn trên thế giới.
Một trong những hãng hàng không có chuyến bay quốc tế nhiều nhất là Hãng hàng không Quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines) cũng cho rằng cần linh động trong việc điều phối giữa các sân bay.
Sân bay Long Thành sẽ hoạt động khai thác các chuyến bay quốc tế (ảnh CV).
Vietnam Airlines đề xuất việc các hãng hàng không Việt Nam khai thác chuyến bay nội địa và chuyến bay quốc tế trong khu vực Đông Nam Á tại sân bay Tân Sơn Nhất.
Hãng này đề xuất đối với sân bay Long Thành, các hãng hàng không Việt Nam khai thác chuyến bay quốc tế ngoài khu vực Đông Nam Á và các chuyến bay quốc tế và nội địa khác theo lựa chọn của các hãng hàng không trên cơ sở đảm bảo nối chuyến….
Trong dài hạn, tùy thuộc vào tình hình sản lượng khách và khả năng tiếp nhận tại mỗi sân bay cũng như kết nối sân bay Long Thành và Tân Sơn Nhất, có thể xem xét điều chỉnh việc phân chia khai thác giữa 2 sân bay này.
Còn hãng hàng không Bamboo Airways thì đồng thuận với ACV về việc sớm đưa vào khai thác và chuyển đổi sang sân bay Long Thành các chuyến bay quốc tế và ưu tiên các hãng hàng không Việt Nam khai thác nội địa tại sân bay Tân Sơn Nhất.
Cảng Hàng không quốc tế Long Thành theo quy hoạch được phê duyệt, công suất thiết kế của toàn bộ dự án đạt 100 triệu hành khách/năm và 5 triệu tấn hàng hóa/năm khi hoàn thành toàn bộ các giai đoạn. Giai đoạn 1 của dự án đang được triển khai thi công khẩn trương và dự kiến hoàn thành, đưa vào khai thác từ giữa năm 2026 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, với công suất ban đầu khoảng 25 triệu hành khách/năm, đủ điều kiện tiếp nhận đồng thời cả các chuyến bay quốc tế và quốc nội với quy mô hạ tầng hiện đại, đồng bộ, đáp ứng tiêu chuẩn của một cảng hàng không trung chuyển quốc tế.
Trong khi đó, Cảng HKQT Tân Sơn Nhất hiện là một trong hai cảng hàng không cửa ngõ quốc tế lớn nhất của cả nước, giữ vai trò trung tâm kết nối hàng không khu vực phía Nam và là điểm trung chuyển quan trọng trong mạng bay nội địa và quốc tế.
Năm 2024, TSN phục vụ hơn 40 triệu lượt hành khách, trong khi công suất thiết kế của nhà ga hiện hữu chỉ khoảng 28 triệu hành khách/năm (gồm nhà ga T1 quốc nội và nhà ga T2 quốc tế).
Dự báo trong năm 2025, tổng sản lượng hành khách qua TSN đạt khoảng 46 triệu hành khách, gần tiệm cận công suất toàn cảng sau khi nhà ga T3 (20 triệu khách/năm) được đưa vào khai thác.
